Edukira joan

HEC Paris

Koordenatuak: 48°45′29″N 2°10′13″E / 48.7581°N 2.1703°E / 48.7581; 2.1703
Wikipedia, Entziklopedia askea
HEC Paris
Kokapena
Koordenatuak48°45′29″N 2°10′13″E / 48.7581°N 2.1703°E / 48.7581; 2.1703
Map
Historia eta erabilera
Irekiera1881eko abenduaren 4a
ZuzendariaÉloïc Peyrache (en) Itzuli
Peter Todd (en) Itzuli
Bernard Ramanantsoa
Henri Tézenas du Montcel
Izenaren jatorriaParis
Webgune ofiziala

HEC Paris Jouy-en-Josas, Paris eta Dohaen campusak dituen Europako enpresa eskola da. 1881an sorturik. 2019an Financial Times egunkari britainiarrak HEC, Europako 1 enpresa eskola hoberenen artean sailkatu zuen[1]. Horrez gain, HEC doktoretza programa bat eskaintzen du, baita marketin, finantza eta negoziogintza bezalako master programa bereziak ere. Bere programek nazioarteko hiru akreditazio dituzte: AMBA, EQUIS eta AACSB[2]. 2017ko martxoan[3], eskolak Executive Master in Innovation & Entrepreneurship ireki zuen Courserarekin elkarlanean[4]. Programa %100 sarean dago eta 18 hilabetetan bi arlo horietan kudeatzaile espezializatuak prestatzea du helburu[5]. 60.000 ikasle ohi enpresa munduan eta politikagintzan aritzen dira, hala nola Dominique Strauss-Kahn.

Jouy-en-Josaseko HEC gaztelua, zuzendaritza-hezkuntzari eskainia

1881. urtean Gustave Emmanuel Roy Parisko Merkataritza Ganberako presidenteak (CCIP) sortua, bere lehen mailako 57 ikaslerekin, Parisko École des Hautes Studies Commerciales (HEC) kudeaketaren eta merkataritzaren alorretan izan nahi zuen. École Centrale de Paris ingeniaritza arlokoa zen.

1921ean, eskolak Harvard Business Schoolen kasuetan oinarritutako metodoa aurkeztu zuen, baina klase gehienak teorikoak izaten jarraitzen zuten. 1938an, HEC programa 3 urtera luzatu zen.

Frantziako korporazioek Amerikako estiloko kudeaketa-heziketa eskariaren ondorioz, 1950eko hamarkadaren amaieran, kasuetan oinarritutako metodoa zabaldu zen eta zailagoa bihurtu zen urtebeteko klase-prestatzailea. Ondorioz, 1959an HECko ikasleen % 9 baino ez zen unibertsitatera joan, eta 1929an, berriz, % 47.

1964an, Charles de Gaulle Frantziako presidenteak 250 akre (1,0 km²) zuhaitzez betetako campus berria inauguratu zuen Jouy-en-Josasen. 1967an, HECek bere exekutiboen hezkuntza programak jarri zituen abian. 1973az geroztik emakumeak onartzen dira HECen. Urte hartan 27 emakume baino ez ziren onartu eta HEC jeunes filles (HECJF), emakumeei eskainitako beste eskola bat, itxi zuten. Bere ikasle ohiak ofizialki HEC tituluduntzat hartzen dira, eta horien artean dago Édith Cresson, Frantziako lehen emakumezko lehen ministroa.

Doktorego ikastaroa 1975ean ezarri zen, baina 1985era arte doktoregaiek tesia egin behar zuten unibertsitatean. 1985ean, HECek doktore titulua emateko eskubidea lortu zuen, ESSEC (2010) eta ESCP (2012) aurretik.[6]

Ikastetxeak enpresek (Deloitte, EDF, Toshiba, ...) finantzatutako katedrak garatu ditu, HEC eta enpresen arteko loturak biderkatzeko. 1972an sortutako HEC Fundazioak helburu zehatza du lotura horiek garatzea eta enpresek ikastetxea finantzatzea.

1990eko hamarkadan negozioekiko loturak sendotu ziren eta horrek espezializazio handiagoa ekarri zuen, 1986an finantza eta ekintzailetza ikastaroak sortu baitziren. Big Bang finantzarioaren eta Hiriaren eztandaren ondorioz, gero eta gradudun gehiago joan ziren lanera Ingalaterrara eta , oro har, atzerrian. 2006an, hirugarren batek atzerrian aurkitu zuen lehen lana. 2015ean, ikastetxeak estatutu juridiko berri bat onartu zuen inbertitzaile pribatuak administrazio kontseiluan sartzeko.[7]

1988an, HECek CEMS sarea sortu zuen Esaderekin, Bocconi Unibertsitatearekin eta Koloniako Unibertsitatearekin.

2008ko uztailaren 1ean, HEC Paris ParisTech eta gero Paris-Saclay Unibertsitatean sartu zen kide sortzaile gisa. Jouy-en-Josaseko unibertsitate campusa, Yvelines departamenduan, Paris-Saclay zentro teknologikoaren iparraldean dago, Frantziako ikerketa publikoaren laurdena biltzen duena. HEC Paris Paris-Île-de-France eskualdeko negozio-eskolen (ESC) sarearen parte da, ESSEC eta ESCP Business Schoolekin batera.

2016an, ikastetxeak estatutu juridiko berri bat onartu zuen eta lankidetza publiko-pribatu bihurtu zen (École consulaire edo EESC), hein handi batean Pariseko Merkataritza Ganbera Publikoak finantzatua.

2017an, HECek M2M izeneko gradu bikoitzeko programa berrien zorroa jarri zuen martxan Yale School of Management, Hong Kongeko Zientzia eta Teknologia Unibertsitatearekin eta Getúlio Vargas Fundazioarekin.

Urte horretan bertan, martxoan[8], ikastetxeak Executive Master in innovation & ekintzailetza programa jarri zuen martxan Courserarekin elkarlanean.[9][10]

2020ko irailaren 15ean, eskolak Institut polytechnique de Paris[11]-rekin batera sortu zuen adimen artifizialeko ikerketa zentroa Hi! PARIS.[12][13]

2023ko urrian, eskolak Datuetan, Gizartean eta Erakundeetan Arte lizentziatua sortu zela iragarri zuen Milango Bocconi Unibertsitatearekin elkarlanean.[14][15][16]

2024ko abenduan, fundazioak 2019-2024 "Impact Tomorrow"[17] kanpainaren emaitzak jakinarazi zituen. 213 milioi euro bildu ziren[18], Frantziako eskola handi baten errekorra.[19]

Ospea eta Rank edo sailkapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2019az geroztik, HEC Paris finantza-eskolak Europako negozio-eskolarik onena bezala sailkatu du urtero[20]. Bere Kudeaketa Estrategikoko Masterra QS rankingean lehen postuan dago[21]. Bere finantzetan masterra aldizka lehen bi postuetan kokatzen da[22]. Marketin Masterra ere mundu mailan lehen postuan dago.[23]

Frantzian enpresen administrazioko lizentziaturak nazioarteko mugikortasuna errazten duten hiru mailatan antolatzen dira: lizentziatura, masterra eta doktoregoa. Tituluak 180 ECTS kreditu (licenciatura + 3) lortzea eskatzen du; masterra, 120 ECTS kreditu gehigarri (lizentzia + 5). HEC Parisek lizentziatura eskaintzen du 2023ko urriaz geroztik; Bere PGE preziatua (Programme Grande École) Kudeaketa Masterra (MiM) emanez amaitzen da. PGEaz gain, HECeko ikasleek beste master batzuk lor ditzakete, hala nola MBA (lizentzia + 5) edo doktoregoa (licenciatura + 8).

Bachelor in Data, Society and Organisations

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2023ko urrian iragarrita, eskolak Arteen lizentziatura eskaintzen du Milango Bocconi Unibertsitatearekin elkarlanean[24]. Datuetan, gizartean eta erakundeetan zentratuta, datuen zientzia eta gizarte zientziak uztartzen ditu[25]. Ikasleek lehen hiru seihilekoak Italian igarotzen dituzte eta azken hirurak Frantzian, Jouy-en-Josas campusean.[26]

"Grande école" ikastaroak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

HEC Parisko grande école-ko ikastaroek Kudeaketako Zientzien Masterra (MSc) lortzeko aukera ematen dute, Financial Times-ek Europako enpresen administrazio eta kudeaketako master onenatzat jotzen duena.[27]

  • Sarrera lehiaketa. HEC Paris grande école Programako ikasleak lehiaketa baten bidez hautatzen dira, Frantziako hezkuntza-sistemako hautatzaileenetakotzat jotzen direnak. Sartzeko aukerak hauek dira:
    • Lehen ikasturterako sarrera: hiru urteko prestakuntza-eskolak egin ondoren, lehiaketa bidez 380 plaza eskaintzen dira, 4000 hautagai gutxi gorabehera. Ez da zerrenda osagarririk proposatzen (hau da, hautagai batek lortutako lanpostuari uko egiten badio, lanpostu hori hutsik geratzen da eta ez zaie lehiaketako hurrengo hautagaiei eskaintzen).
    • Bigarren ikasturterako sartzea: zuzeneko onarpen lehiaketak 50 plaza eskaintzen ditu 1100 hautagai gutxi gorabehera. Frantziako unibertsitateetako ikasle onenak, gutxienez lizentziatura dutenak, parte har dezakete.[28]
    • Nazioarteko onarpenak: Frantziakoa ez den titulua duten hautagaiek HEC-ra sar daitezke, Nazioarteko Onarpen Zerbitzuak hautatzen baditu. Europako zenbait erakunde nagusietako ikasle onenak, ESADE kasu, zuzenean sartu ahal izango dira grande école programako azken ikasturtean, unibertsitateen arteko Diploma Bikoitza hitzarmenari esker.[29]

HEC Parisek Europako beste edozein negozio-eskola edo unibertsitatek baino zuzendari nagusi gehiago sortu ditu, eta AEBetako negozio-eskola eta unibertsitate guztien aurretik dago ere Harvard Unibertsitatea izan ezik.[30]

MSc in International Finance (MIF)

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nazioarteko Finantza Masterra mundu mailan lehen postuan dago aurre-esperientzia programetan (2022ko FT rankingaren arabera)[31]. Lehen seihilekoa oinarrizko eta goi mailako kurtsoei eskaintzen zaie, eta bigarren seihilekoan, berriz, ikasleei hautazko irakasgaien kontzentrazio bat aukeratzeko aukera ematen die, baita hautazko askeen aukera zabala ere.

Programak hainbat tailer eta ekitaldi eskaintzen ditu banku eta enpresa multinazionalekin, Londresera ikasketa bidaia bat barne, lanerako eta sareko aukerak areagotzeko diseinatua.

Ikasleek (1) negozio nagusiaren artean aukeratu dezakete: negozioan, finantzan edo kontabilitatean esperientzia duten ikasleentzat diseinatua; edo (2) karrera bizkortua: matematika, ingeniaritza, fisika eta ekonometria bezalako arlo kuantitatibo batean esperientzia duten ikasleentzat diseinatua.

Negozio eta Azelerazio Mailako ikasleek hautazko talde bera dute sarbidea udaberriko seihilekoan eta aukera profesional berdinak dituzte programaren amaieran. Hain zuzen ere, biek finantza korporatiboko espezializaziorako edo kapital-merkatuetako espezialitaterako sarbidea dute (udaberriko seihilekoa).

Beren aukeraren arabera, ikasleek oinarrizko eta hautazko irakasgai sorta zehatz baterako sarbidea izango dute. Lehen seihilekoa oinarrizko eta aurreratuzko ikastaroetara dedikatzen den arren, bigarren seihilekoan aukera ematen die ikasleei hautazko irakasgaien kontzentrazioa eta aukera askeko ikastaro ugariren artean aukeratzeko.

12-24 hilabeteko MSc/MS Programak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • MSc Consulting and Coaching for Change (Oxfordeko Unibertsitatearekin)
  • MSc Innovation and Entrepreneurship (Coursera bidez entregatua)
  • MSc International Finance
  • MS/LL.M International Law and Management
  • MSc Managerial and Financial Economics
  • MSc/MS Marketing
  • MSc/MS Media Art and Creation
  • MSc Strategic Management
  • MSc Sustainability and Social Innovation
  • MSc X-HEC Data Science for Business (École polytechniquerekin)
  • MSc X-HEC Entrepreneurs (École polytechniquerekin)

Master of Business Administration (MBA)

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1969an sortutako MBA programak bi deialdi ditu: iraila eta urtarrilean. HEC MBA 16 hilabeteko curriculuma da, 8 hilabeteko oinarrizko ikastaroak eta 8 hilabeteko programa pertsonalizatua, hainbat espezializazio aukera, truke programa eta lan-eremua barne[32]. Klase tipiko bat 250 ikasle inguruk osatzen dute, eta horietatik % 90 nazioarteko ikasleak dira, 2017ko graduondoko klasean 52 nazionalitate baino gehiago ordezkatuta. Hautaketa prozesuak errendimendu akademikoaren, esperientzia profesionalaren, nazioarteko erakusketaren eta motibazio pertsonalaren arteko oreka bilatzen du. Frantsesa jakitea ez da sarrera-baldintza bat, baina parte-hartzaileek MBA programaren hasieran frantsesaren oinarrizko ezagutza izatea gomendatzen da, eta derrigorrezko hizkuntza-ikastaroak eskaintzen dira (lehen bi oinarrizko seihilekoetan) eta aukerakoak programa osoan zehar. Truke eta gradu bikoitzeko programak nazioarteko 40 negozio-eskolekin eskaintzen dira, besteak beste, Singapore Management University, HKUST, London Business School, Columbia Business School, Wharton eta Yale.[33]

Hezkuntza exekutiboa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Executive MSc in Innovation and Entrepreneurship

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Executive Master Innovation & Entrepreneurship HEC Paris-ek Courserarekin elkarlanean garatutako programa da[34]. Programa %100 sarean dago eta 18 hilabetetan bi arlo horietan exekutibo espezializatuak prestatzea du helburu[35]. Ikastaroa 2017ko martxoan inauguratu zen.[36]

Executive MBA

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aurretik Enpresa Hobekuntzarako Zentroa (2002ra arte) deitua[37], HEC Executive MBA goi-kargudunei zuzendutako programa da. AACSB, AMBA eta EQUIS akreditazio hirukoitzaz baliatzen da[38]. Executive MBA Parisen (Frantzia), Pekin (Txina), San Petersburgon (Errusia) eta Dohan (Qatar) eskaintzen den gune anitzeko programa da. Ikastaroak teoria, kasu praktikoak, proiektu estrategikoak, lidergoaren prestakuntza, EBko komunitatearen campusa eta Estatu Batuetan eta Asian atzerrian egindako trukeak banatzen dira. Programari lotutako unibertsitateak NYU, UCLA, Estatu Batuetako Babson College, Txinako Tsinghua Unibertsitatea eta Japoniako Nihon Unibertsitatea dira.[39]

TRIUM Global Executive MBA

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

HECek TRIUM Global Executive MBA programa ere eskaintzen du New Yorkeko Unibertsitateko Stern School of Business eta London School of Economics-ekin elkarlanean. Sei modulutan banatuta dago, 16 hilabetetan zehar nazioarteko bost negozio-kokapenetan irakasten direnak.[40]

Doktorego programa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

HEC Paris kudeaketako doktorego programak ikerketa eta akademiako karrerarako prestakuntza eskaintzen du. 7 espezialitate eskaintzen ditu eta normalean 4 eta 5 urte bitartean behar izaten ditu burutzeko. Eskaintzen diren espezialitateak honako hauek dira: kontabilitatea eta kudeaketa kontrola, ekonomia eta erabaki zientziak, finantzak, informazio sistemak eta eragiketen kudeaketa, kudeaketa eta giza baliabideak, marketina eta negozio estrategia eta politika. 2020ko abenduan, 59 ikasle daude programan, 18 nazionalitate ordezkatuz. Ikasleen % 90 baino gehiago karrera akademikoan sartzen da graduazioan. Doktoregai guztiek matrikularen uko osoa jasotzen dute, bost urteko beka bat bizi-kostuak estaltzeko eta ikerketarako finantzaketa.[41]

Massive Online Open Courses

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

HEC Paris ere urrutiko ikaskuntzaren olatu berrian parte hartzen ari da, eta bere lineako prestakuntza ikastaroak sortuz MOOCen bidez.[42]

Gaur egun, hainbat MOOC daude eskuragarri, besteak beste: "Become a changemaker, build a career with purpose and impact"[43] eta "Creating and Developing a Tech Startup".[44]

Coursera bidez eskura daitezke, berrikuntza, ekintzailetza, lidergo edo kudeaketa Ziurtagiria lortzeko konbinatu daitezke.[45]

2020ko irailaren 15ean, ikastetxeak Institut polytechnique de Paris[46]-ekin batera sortu zuen adimen artifizialeko ikerketa zentroa Hi! PARIS.[47][48]

Eskolak beste hiru ikerketa-zentro ditu: Society & Organizations Institute, Innovation & Entrepreneurship Institute eta GREGHEC (Groupement de Recherche et d'Etudes en Gestion à HEC Paris).

Ikastetxeak 40 urte baino gehiago daramatza ekintzailetzan lizentziatua eskaintzen, 1977an HEC Entrepreneurs sortu zen[49], eta orain MSc X-HEC Entrepreneurs bihurtu zen, École polytechnique-rekin elkarlanean. HEC Entrepreneurs sortu zenetik, HECeko ikasle ohiek 600 enpresa baino gehiago sortu dituzte. 2004 eta 2013 artean, klase bakoitzeko ekintzaileen ehunekoa %10etik %25era pasatu zen[50]. 2007an, HEC Parisek Incubateur HEC Paris sortu zuen, ikasle ohiek sortutako startup-ei laguntzeko bere startup-inkubagailua. Gaur egun Antoine Leprêtre-k zuzentzen du, inkubagailua 2017tik Station F campusaren parte da. 2017az geroztik, ikastetxeak gai honi eskainitako online master bat ere eskaintzen du.[51]

Ikasle ospetsuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
HEC UK House Londres

Herri kulturan

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erakundea lan ugaritan agertzen da. Association de malfaiteurs, Claude Zidiren 1987ko filmak, ikasle ohiak ditu.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez)Business School Rankings
  2. (Ingelesez)Triple accredited business schools (AACSB, AMBA, EQUIS)
  3. HEC lance un programme diplômant 100 % en ligne
  4. Executive MSc & MSc in Innovation and Entrepreneurship
  5. Exclusif. HEC se lance dans un diplôme... 100 % en ligne
  6. Habilitation de ESC Europe à délivrer le diplôme de doctorat
  7. Annual report 2023
  8. HEC lance un programme diplômant 100 % en ligne
  9. Executive MSc & MSc in Innovation and Entrepreneurship
  10. Exclusif. HEC se lance dans un diplôme... 100 % en ligne
  11. Hi!Paris, L’Institut Polytechnique De Paris Et HEC Paris Affichent Leur Ambition Dans L’IA
  12. Zoom sur Hi! PARIS, le centre consacré à l’IA et aux Sciences des données de l’Institut Polytechnique de Paris et HEC Paris
  13. HEC et Polytechnique lancent le centre pluridisciplinaire Hi! Paris pour devenir champions de la recherche en IA
  14. HEC Paris se lance dans la bataille du bachelor
  15. HEC crée son bachelor et fait chavirer la dernière digue qui protégeait le modèle prépa
  16. HEC lance son premier Bachelor en partenariat avec la Bocconi
  17. HEC, Polytechnique, CentraleSupélec : dans les coulisses de levées de fonds records
  18. HEC réalise une levée de fonds record de 213 millions d’euros
  19. Grandes écoles : une levée de fonds record pour HEC Paris
  20. European Business School Rankings 2023
  21. QS Business Master's Rankings 2024: Management
  22. Masters in Finance pre-experience 2024
  23. QS Business Master’s Rankings 2024: Marketing
  24. Txantiloi:Ref-web
  25. Txantiloi:Ref-web
  26. Txantiloi:Ref-web
  27. Txantiloi:Ref-web
  28. Estadístiques del concurs de 2008
  29. Txantiloi:Format ref http://www.esade.edu/carreras_universitarias/eng/ged
  30. http://www.mines-paristech.fr/Donnees/data03/334-10.-Classements.pdf
  31. Masters in Finance pre-experience 2022
  32. MBA
  33. Global MBA
  34. Executive MSc & MSc in Innovation and Entrepreneurship
  35. Exclusif. HEC se lance dans un diplôme... 100 % en ligne
  36. HEC lance un programme diplômant 100 % en ligne
  37. Tendances émergentes à suivre
  38. Le palmarès FORBES des executive MBA
  39. Le palmarès FORBES des executive MBA
  40. Trium MBA : les premiers diplômés
  41. PhD Program
  42. HEC, première business school française à se lancer dans les MOOC
  43. Become a changemaker, build a career with purpose and impact
  44. Creating and Developing a Tech Startup
  45. HEC Paris
  46. Hi!Paris, L’Institut Polytechnique De Paris Et HEC Paris Affichent Leur Ambition Dans L’IA
  47. Zoom sur Hi! PARIS, le centre consacré à l’IA et aux Sciences des données de l’Institut Polytechnique de Paris et HEC Paris
  48. HEC et Polytechnique lancent le centre pluridisciplinaire Hi! Paris pour devenir champions de la recherche en IA
  49. HEC Entrepreneurs souffle ses 40 bougies
  50. De plus en plus de créateurs d'entreprise à HEC
  51. Les Écoles De Commerce Championnes De L’Entrepreneuriat

Bibliografia eta informazio osagarria

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Yves-Marie Abraham, Du souci scolaire au sérieux managérial, ou comment devenir un « HEC », Revue française de sociologie, n°48-1, janvier-mars 2007, p. 37-66.
  • Olivier Basso, Philippe-Pierre Dornier, Jean-Paul Mounier, Tu seras patron mon fils ! Les grandes écoles de commerce face au modèle américain, Paris, Village Mondial, 2004.
  • Pierre Bourdieu, Monique de Saint Martin, La noblesse d’État. Grandes écoles et esprit de corps, Paris, Minuit, 1989.
  • Michel Euriat, Claude Thélot, Le recrutement social de l’élite scolaire en France. Évolution des inégalités de 1950 à 1990, Revue française de sociologie, n° 36, 1995, pp. 403–438.
  • André Grelon, Le développement des écoles de commerce en France (1800-1914) et les relations avec les formations d’ingénieurs, in Monique de Saint Martin, Mihai Dinu Gheorghiu (dir.), Les écoles de gestion et la formation des élites, Paris, MSH, 1997, pp. 15–33.
  • Gilles Lazuech, La question de la formation des « managers » dans les écoles de commerce et d’ingénieurs en France depuis le début des années 1980, in Monique de Saint Martin, Mihai Dinu Gheorghiu (dir.), Les écoles de gestion et la formation des élites, Paris, MSH, 1997, pp. 203–222.
  • Gilles Lazuech, L'exception française. Le modèle des grandes écoles à l’épreuve de la mondialisation, Rennes, Presses Universitaires de Rennes, 1999.
  • Henri Le More, Classes dirigeantes, classes possédantes. Essai sociologique sur l’École des Hautes Études Commerciales, Paris, EHESS, thèse de doctorat, 1976.
  • Henri Le More, L’invention du cadre commercial : 1881-1914, Sociologie du travail, n°4, 1982, pp. 443–450.
  • Philippe Maffre, Les origines de l'enseignement commercial supérieur en France au 19ème siècle, Paris, Parisko Unibertsitatea I - Panthéon-Sorbonne, thèse de doctorat, 1983.
  • Marc Meuleau, Les HEC et l’introduction du management en France, Paris, Paris-Nanterre Unibertsitatea, thèse d’État, 1992.
  • Marc Nouschi, HEC. Histoire et pouvoir d’une grande école, Paris, Robert Laffont, 1988.
  • HEC, derrière la porte étroite de Christophe Lamotte, 1998 Documentaire de 55 minutes sur l'école HEC. Coproduction avec Canal+.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Hezkuntza Artikulu hau hezkuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.