Azido hidrazoiko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Hidrogeno azida» orritik birbideratua)
Azido hidrazoiko
Formula kimikoaHN3
SMILES kanonikoa[N+=[N-]&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua]
MolView[N+=[N-] 3D eredua]
KonposizioaNitrogeno eta hidrogeno
Base konjokatuaazide ion (en) Itzuli
Motamonoprotic acid (en) Itzuli, azida eta nitrogen hydride (en) Itzuli
Ezaugarriak
Dentsitatea
1,09 g/cm³
Azidotasuna (pKa)4,64
Momentu dipolarra1,7 D
Fusio-puntua−80 °C
Irakite-puntua37 °C
35,7 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia1,7 D
Masa molekularra43,017 Da
Arriskuak
NFPA 704
0
4
2
Identifikatzaileak
InChlKeyJUINSXZKUKVTMD-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia7782-79-8
ChemSpider22937
PubChem24530
Gmelin29449
ChEBI773
ChEMBLCHEMBL186537
ZVG570246
EC zenbakia231-965-8
ECHA100.029.059
Human Metabolome DatabaseHMDB0253241
UNII6P5C4D5D7I

Azido hidrazoikoa, hidrogeno azida edo azoimida HN3 formula duen konposatu kimikoa da. Likido kolorgea, lurrinkorra eta lehergarria da gela-tenperatura eta -presioan. Theodor Curtius-ek isolatu zuen lehen aldiz 1890ean[1].

Azido hidrazoikoak erabilera urriak ditu, baina bere base konjugatuak, azida anioiak, oso erabilgarria da prozesu berezi batzuetan.

Azido hidrazoikoa urtean disolbagarria da. Diluitu gabe oso lehergarria da, bere eratze-entalpia estandarra +264 kJ/mol-ekoa delarik[2][3]. Diluitu egiten denean % 10tuk behera arriskurik gabe usa daiteke, baina oso lurrinkorra denez prestatu eta berehala erabiltzea komeni da, gasa erreaktorearen edo ontziaren goi aldean meta baitaiteke eztanda eginez.

Azido hidrazoikoza oso toxikoa da. Usain garratza du eta lurrinak buruko minak sorrarazten ditu. Hala ere ez du pozoi metagarri moduan lan egiten.

Erreakzioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Azido hidrazoikoak karbonilo taldeekin erreakzionatzen du, hala nola aldehidoak, zetonak eta azido karboxiikoak, aminak edo amidak emateko. Horrelakoa da esaterako Schmidt-en erreakzioa.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Curtius, Th.. (1890-07). «Ueber Stickstoffwasserstoffsäure (Azoimid) N 3 H» Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft 23 (2): 3023–3033.  doi:10.1002/cber.189002302232. ISSN 0365-9496. (Noiz kontsultatua: 2022-10-17).
  2. Furman, David; Dubnikova, F.; Duin, A. V.; Zeiri, Y.; Kosloff, R.. (2016). Reactive Force Field for Liquid Hydrazoic Acid with Applications to Detonation Chemistry.  doi:10.1021/ACS.JPCC.5B10812. (Noiz kontsultatua: 2022-10-17).
  3. Housecroft, Catherine E.. (2008). Inorganic chemistry. (3rd ed. argitaraldia) Pearson Prentice Hall ISBN 978-0-13-175553-6. PMC 228102552. (Noiz kontsultatua: 2022-10-17).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]