Horus Eskorpioi I.a
Horus Eskorpioi I.a | |||
---|---|---|---|
| |||
Bizitza | |||
Jaiotza | ? | ||
Herrialdea | Antzinako Egipto | ||
Heriotza | ? ( urte) | ||
Hobiratze lekua | Abidos | ||
Leinua | Egiptoko aro protodinastikoa | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | estatu-politikaria | ||
Horus Eskorpioi I.a, K. a. 3200 inguruan gobernatu zuen gobernari egiptoar bat izan zen.
1988an, Werner Kaiser eta Günter Dreyer arkeologoek (Kairoko Arkeologia Institutu Alemaniarrekoak), erregearen izena aurkitu zuten Uj hilobian, Umm el-Qaaben, Abidosen; Naqada IIIa2 kulturan datatua dago, eta, beraz, 0 dinastiako izen bereko Horus Eskorpioi II.aren faraoi ezberdin bat izango litzateke.
Horus Eskorpioi I.aren hilobia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hilobiak, 9,10x7,3 metroko hamabi ganbera ditu, eta dohaintza ontziak, bolizko hagatxoak, errege zetro bat, eta horietatik batzuk, Kanaandik inportatu ziren zenbait ehundaka ardo pitxer zituen. Pitxerretako etiketak, Egipton fonetikoki irakur daitezkeen balizko idatzitako zeinuen ebidentzia ezagunik antzinakoena dira.
Hilobiaren induskatzaileek, "Eskorpioi" bera ez dela uste dute, harresiko idazkunek lekukotzen duten bezala, ez baita aro berekoa. Hilobia apaintzen duten eskorpioiak, agian errege baten izena izango ez diren arren, baizik eta kargu edo nomo baten irudikapena.
Izan liteke, baita ere, erregearen zenotafio bat izatea, soilik bere "izena" grabatuz. Hilerriko tokirik antzinakoenean dago, U hilerria deritzonean, Narmer eta Aha faraoiak lurperatuta dauden tokitik 150 metrora. Eraikina, adobezkoa zen, eta harresiak nahiko meheak dira aurrekoekin alderatuta.
Jatorrizko egitura, goiko eta eskuineko izkinan ganbera bat eta euren artean (eta hilobiko ganberarekin) ziur asko ateak irudikatzen zituzten zirrikitu estuen bidez konektatzen diren bederatzi gela izan zen. Hilobia, beranduago, bi etapatan hegoaldeko alde luzean eraikitako bi gelekin handitu zen.
Hilobiaren barnean aurkitutako objektuak, nabarmengarriak izan ziren, eta induskatzaileak erabat harrituta utzi zituzten: benetako formadun eskorpioi irudiak eta mila kilometro ipar-ekialdera zegoen Kanaan iparraldetik ekarritako pitxer mordo bat, ziuraski ardoz beterik zeudenak. Horietako batzuk, hegaztiak eta beste animalia batzuk irudikatzen dituzten bolizko etiketa txikiak dituzte, eta Bast hiriaren izenarekin markatuak daude (grezieraz Bubastis), deltaren ekialdeko zatian dagoena, Behe Egipton, 550 kilometroko distantziara. Jakina, jabeak, inportaturiko pitxer hauek gordetzea erabaki zuen non Eskorpioiren landatzeetakoak irakur daitekeen.
Bere garaiko testigutzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Nubian zizelkaturiko harkaitz batek, eskuak bizkarrean lotuta dituen gizon bati erasotzen dion eskorpioi handi batekin, non bi arkulari eszena ikusten ari diren, ziur asko, Egipto hegoaldean zigorrezko eraso bat erakusten du.
Pausatutako belatzdun zutoihalak (erregea) probintzia honetako ikur bat izan dira garai goiztiarretatik; beiraturiko zeramikazko, bolizko eta kareharrizko beste eskorpioi batzuk ere aurkitu ziren Hierakonpolisen.
Aurrekoa Horus Zezen |
Egiptoko faraoia Egiptoko aro aurredinastikoa |
Ondorengoa Horus Iry |