Aines Cleveskoa
| Aines Cleveskoa | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Bizitza | |||
| Jaiotzako izen-deiturak | Agnès de Clèves | ||
| Jaiotza | Kleve, 1422ko martxoaren 24a (egutegi gregorianoa) | ||
| Heriotza | Erriberri, 1448ko apirilaren 6a (egutegi gregorianoa) (26 urte) | ||
| Hobiratze lekua | Iruñeko katedrala | ||
| Familia | |||
| Aita | Adolph I | ||
| Ama | Maria Borgoinakoa, Clevesko dukesa | ||
| Ezkontidea(k) | Karlos IV.a Nafarroakoa (1439ko irailaren 30a - 1448ko apirilaren 6a) | ||
| Haurrideak | |||
| Leinua | House Mark (en)  | ||
| Jarduerak | |||
Aines Cleveskoa[1] (Kleve, 1422ko martxoaren 24a - Erriberri, 1448ko apirilaren 6), Nafarroako erregina ezkontidea (1441 – 1448) izan zen. Aita Adolfo I.a Cleveskoa eta osaba Filipe III.a Borgoinakoa zituen.
Ezkontza eta seme-alabak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Joan Nafarroako errege ezkontideak emazte bat bilatu zuen Europako etxeen artean Karlos bere seme nagusiarentzat, eta, azkenean, Aines Cleveskoaren alde egin zuen, Filipe Borgoinako dukearen iloba baitzen. Hala ere, José María Lakarrak adierazi zuen bezala, «ikuspegi politiko eta ekonomikotik egindako aukeraketa ez zen egokia izan. Clevestarren familia ez zen aberatsa, bere aberastasun guztia Borgoinako etxetik zetorkiolako. Gurasoek hamar seme-alaba izan zituzten — hiru gizonezko eta zazpi alaba — eta Aines hirugarrena zen, 1422an jaioa».[2]
Itsasoz iritsi zen Nafarroara, eta Bilbon lehorreratu zen. Bertan, Joan Beaumont jaunak, San Joan Ospitaleko Zaldunen Ordenako nafar prioreak, harrera egin zion, segizio handi batek lagunduta. Handik Lizarrara abiatu zen. Karlos Vianakoarekin Erriberrin ezkondu zen 1439ko irailaren 30ean. Senargaien omenez, jaiak, oturuntzak eta zaldunen bidezko ospakizunak izan ziren, garai hartako kronikek diotenez.[2]
Lakarrak adierazi zuen bezala, «Zuria erreginak laster ekin zion bere errainari gorteko bizitza jainkozalean, eta San Zernin elizako (Iruñea) Santa Katalina kofradiako "kide", zeinari printzea eta infantak ere baitzitzaizkion, bilakatu zuen aitorlea hautatu eta seme-alabekin Uxueko erromesaldira lagundu zion».[2] Baina, beste alde batetik, printzesa gazteak Borgoinako gortearen modak eta gustuak ekarri zituen Nafarroako gortera, «XV. mendean Mendebaldeko gorterik ospetsuena, bere luxu, festa eta apetengatik», José María Lakarraren hitzetan.[3] Historialari honen arabera, 1441ean Blanca erregina hil eta gero, Karlos Vianakoak erresumaren erregeordetza izan zuen urteak, 1448an Aines andrea hil zen arte, «printzearen bizitzako urterik zoriontsuenak eta Erriberriko gorteko animatuenak izan ziren. Arrazoi nimiñoenengatik, festa eta oturuntzak antolatzen zituzten».[4] Honela deskribatu zuen alemaniar zaldun batek Erriberriko gortea urte haietan:[4]
| « | Heraldo bat eraman zidan printze edo errege gazte haren aurrera, eta adiskidetasunez tratatu ninduen, nik eskatu niona egin zuen, eta emaztearen gelara eraman nintzatela agindu zuen, Cleves etxekoa baitzen. Heraldoak jauregia ikusarazi zidan; ziur nago ez dagoela erregerik jauregi edo gaztelu ederragorik duenik, hainbeste urrezko gelatakoa... Erregina zegoen lekura eraman nuen heraldoa, garai hartan gazteluaren zoruan zegoena, bere dontzeilez inguraturik solastatzen eta errezela handi baten azpian freskoa hartzen, ondoan Foixko konde ahaltsua zuela, zeinarekin lehenago ere egona baitzen. Belauniko jarri erreginaren aurrean... Kondeak txantxa handia egin zuen berarekin, eta nire interpretariaren bidez jakinarazi zidan erreginak nahi zuela nik hari agur esatea, nire lurraren antzera. Damak desenkusatu egin zen, eman zion lotsagatik, baina kondeak hala nahi izan zuen, eta etengabe dibertitu eta erreginarekin txantaka egin zuen, harik eta belauna lehorrean sartu eta eskuari muin eman nion arte, ohiturari jarraiki... Gauean dantza izan zen, eta erreginak nire ostatura bidali zuen mandataria, etor zedin... | » |
Karlosek eta Ainesek ez zuten seme-alabarik izan, baina Karlosek alaba bat izan zuen gorteko dama bat zen Maria Armendaritzekin.[5]
Aines 1448ko apirilaren 6an hil zen, 25 edo 26 urterekin. Aines hil ondoren, ezkontza berri baten proiektuek ez zuten fruiturik eman eta Karlos 1461ean hil zen berriro ezkondu gabe.
Familia
[aldatu | aldatu iturburu kodea] Zuhaitz genealogikoa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 192. arauaː Iruñeko eta Nafarroako Erresumako errege-erreginen izenak. (kontsulta data: 2025-2-1).
- ↑ a b c Lakarra 1973, 241 orr. .
- ↑ Lakarra 1973, 247 orr. .
- ↑ a b Lakarra 1973, 248 orr. .
- ↑ Lakarra 1973, 249 orr. .
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Lakarra, José María. (1973). Historia política del Reino de Navarra. Desde sus orígenes hasta su incorporación a Castilla. 3 Iruñea: Aranzadi ISBN 84-500-5700-0..
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q738949
Multimedia: Agnes of Cleves / Q738949