Jaiotza (Piero della Francesca)

Jaiotza (Piero della Francesca)
Jatorria
Sortzailea(k)	Piero della Francesca
Sorrera-urtea	1480(e)ko hamarkada
Izenburua	The Nativity
Mugimendua	Early Renaissance (en)
Jatorrizko herrialdea	Italia
Ezaugarriak
Materiala(k)	olio-pintura eta panel (en)
Dimentsioak	124 () × 123 () cm
Genero artistikoa	arte sakroa
Egile-eskubideak	jabetza publiko
Deskribapena
Iconclass	73B13
Kokapena
Lekua	National Gallery
Bilduma	National Gallery
Inbentarioa	NG908
Argumentu nagusia	Natibitatea

Jaiotza Piero della Francesca Pizkundeko italiar margolariaren margolana da, 1470-75 artean egina. Irudiak Jesusen jaiotza irudikatzen du, eta margolaria 1492an hil baino lehen egindako lanen artean kontserbatzen den azkenetariko bat. Gaur egun Londresko National Galleryn dago ikusgarri. Oso ohiko irudia da Eguberrietako zorion-txarteletan.

Deskribapena

Jaiotzaren irduai Betleemetik udako egun argi batera aldatu da, Toscanako paisaia menperatzen duen muino batean, ezkerretara sigi-saga egiten duen ibai batekin eta eskuinean gotortua den hiri bateko hiri-paisaiarekin, agian Piero della Francescaren jaioterria, Borgo Sansepolcro. Koadroa bere jaioterriko artistaren familia-jauregirako margotu zen; hasieran kapera pribatu baterako erretaula zela pentsatu zen, baina orain logelan zintzilikatu zela uste da.

Erdian, harrizko ukuilu bat dago aurrietan, egurrezko teilatu inklinatuarekin, asto batek eta idiak okupatua. Erortzeko zorian dagoen ukuilua angelu oso zeiharrean margotuta dago muino harritsu baten gailurrean, agian Jesusen jaiotzaren egoera kaskarra islatzeko asmoz.

Lehen planoan, Jesus haurra biluzik dago lurrean zabaldutako Ama Birjinaren mantu urdinaren tolesturen gainean, eta XIV. mendeko Suediako Santa Brigidaren ikuspegia islatzen du, XV. mendean oso ezaguna. Haurrak bere ama barerantz altxatzen ditu besoak, aurpegi zuriz eta ile argiz, bere ondoan belaunikatuta, hatz meheak lotuta dituela. Soineko urdin bat darama, detaile gorriekin, mantu urdin luze bat, ilearen gainean errezel txiki bat eta perlak ilean eta lepoan.

Eskuinean, lurrean jarritako asto baten aulkiaren gainean eserita dago Josef, hankak gurutzatuta dituela, brontzezko eskultura helenistikoa gogorarazten duen jarrera batean. Ikusleari begira, oinaren eskuineko oina ere nabarmena da. Josefek toga arrosa bat jantzi du jaka beltzarekin eta txapel urdinarekin, eta marroiz jantzitako bi artzainekin hitz egin du, horietako bat txapel gorriarekin. Artzain batek zerurantz keinu egiten du; besteak, berriz, gorantz begiratzen du, agian izar batengana (ez da ikusten).

Familia Santuak bost aingeruko serenata bat jasotzen du, zutik, eskultura klasiko gisa, toga luzeekin, ezkerrean, bi laute jotzen eta beste bi aho irekiarekin, kantatzen ariko balira bezala. Eszenan beste landare eta txori batzuk sartzen dira, hala nola, ukuiluko teilatuan mika bat, aldi baterako isilduta, eta ezkerretara dagoen zuhaixka batean, aurpegi gorriko karnaba, erredentzioaren sinboloa.

Kanpo estekak

• Datuak: Q3211055
• Multimedia: Nativity by Piero della Francesca / Q3211055