La Recoleta hilerria
| La Recoleta hilerria | |
|---|---|
| Cementerio de la Recoleta | |
 | |
| Kokapena | |
| Estatu burujabe |  Argentina |
| Argentinako hiri | Buenos Aires |
| Koordenatuak | 34°35′17″S 58°23′35″W / 34.588055555556°S 58.393055555556°W |
 | |
| Historia eta erabilera | |
| Irekiera | 1822 |
| Inaugurazioa | 1822ko azaroaren 17a |
| Arkitektura | |
| Arkitektoa | Próspero Catelin (en)  |
| Estiloa | arkitektura modernista |
Recoleta hilerria Argentinako Buenos Aires hiriko hilerri ospetsua da. Recoleta auzo ospetsuan dago eta herrialdeko pertsonaia ospetsu askoren hilobiak daude. 1822ko azaroaren 17an inauguratu zen, Martín Rodríguez brigadier jeneralaren gobernuan, Bernardino Rivadavia Gobernuko ministro zela. Horrela, hiriko lehen hilerri publikoa bihurtu zen. Prospero Catelin-ek diseinatu zuen, eta gobernuak lursailak gorde zituen estatu nazionalaren eraketan pertsonaia ospetsuentzat. 1880an, Torcuato de Alvear — Buenos Aires hiriko lehen intendentea — Juan Antonio Buschiazzo arkitektoari enkargatu zion hilerria eraberritzea. Adreiluzko hormaz inguratu, bere kaleak zolatu eta sarrera neoklasikoa eraiki zuten.
Hiriko erakargarritasun turistiko ezagunenetakoa da, famatua bere marmolez eta eskulturaz apaindutako mausoleo eta sekulako ganga ugariengatik. Bere balio arkitektonikoa Argentina XIX. mendearen amaieran potentzia ekonomikoa sortzen ari zen garaiko lagina da, eta hiriko familia aberatsenak Recoleta eremura joaten eta hilerrian panteoi bikainak eraikitzen hasi ziren. Bertako mausoleo eta ganga asko arkitekto garrantzitsuen lanak dira eta 90 baino gehiago Monumentu Historiko Nazional izendatu dituzte. Hilerria bera Museo Historiko Nazionaltzat jotzen da 1946az geroztik.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Frantziskotar errekoleto oinutsien ordenako fraideak, gaur egun La Recoleta hilerria dagoen lekura iritsi ziren, orduan Buenos Aires kanpoaldean, XVIII. mendearen hasieran. Bertan komentu bat eta eliza bat eraiki zituzten 1732an, Pilarreko Ama Birjinaren izenean. Gaur egun, Pilarreko Andre Mariaren Basilika monumentu historiko nazional bat da. Bertakoek, azkenik, La Recoleta besterik ez zioten deitu errekoletoen elizari, eta izen hori eremu osora hedatu zen.
1822an ordena desegin zenean, urte hartako azaroaren 17an, komentuko lorategia Buenos Aires hiriko lehen hilerrian bihurtu zen. Sortzeaz arduratu zirenak Martín Rodríguez Buenos Aires probintziako orduko gobernadorea (hilerrian daude bere gorpuzkiak) eta Bernardino Rivadavia gobernuko ministroa.
Bere lehenengo bi auzokideak Juan Benito haur beltz libertoa eta María Dolores Maciel gaztea izan ziren.
1870eko hamarkadan, hiria suntsitu zuen sukar horiaren epidemiaren ondorioz, goi mailako buenosairestar askok San Telmo eta Montserrat auzoak utzi eta hiriaren iparraldera joan ziren, Recoletara. Goi mailako auzo bihurtu zenean, hilerria Buenos Airesko familia ospetsu eta boteretsuenen azken atsedenlekua bihurtu zen. Aldi berean, La Chacarita hilerria edo Mendebaldeko hilerria inauguratu zen, Iparraldeko hilerriaren aurka, Recoletak jasotzen duen izen ez hain arrunta.
Hilerriaren sarreran hiru data daude lurrean grabatuta: 1822 (sortu zeneko urtea), 1881 (lehen birmoldaketaren data) eta 2003 (bigarren birmoldaketa).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q831322
Multimedia: Recoleta Cemetery / Q831322