MangaDex

Wikipedia, Entziklopedia askea
MangaDex
URL helbidea mangadex.org
Komertziala?Ez
Webgune mota Eduki eransketa
Erabiltzailea erregistratzeaHautazkoa
Hizkuntza(k)Interfazea ingelesez, gaztelaniaz, frantsesez eta Brasilgo portugesez dago eskuragarri. Erabiltzaileek edukia beste hizkuntza batzuetan argitaratzeko aukera dute.
Jabea Hologfx
Argitalpen data2018/01/10
EgoeraAktiboa


MangaDex irabazi-asmorik gabeko webgune bat da, manga, manhwa eta manhua itzulpenak gordetzen dituena. Edukia nagusiki ez-ofiziala izaten da, eta scanlation taldeek igotzen dute, baina webgunean zerbitzu ofizialetarako kanpoko estekak ere aurki daitezke, hala nola Manga Plus eta Bilibili Comics. MangaDex 2018an hasi zuen Hologfx garatzaileak, eta hasiera batean erabiltzaileen dohaintzen bidez finantzatu zen, une jakin batzuetan afiliatuen esteken bidez, baina duela gutxi laguntzeko modu berri bat sortu da NamiComi-n duten orrialde ofizialaren bidez. Webgunea blokeatuta dago munduko herrialde batzuetan, Italia eta Errusia barne.

Edukia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

MangaDex-ek nagusiki zaleek sortutako itzulpen (scanlations) ez-ofizialak biltzen ditu, eta erabiltzaileek igotako manga, manhwa eta manhua [fp 1] itzulpenak[1], eta webgunearen edukia, askotan, egile-eskubideengatik ezabatzen da.[2] Hala ere, Manga Plus[fp 2] eta Bilibili Comics bezalako zerbitzu ofizialetako kapituluetara sartzeko loturak ere badaude.[fp 3] MangaDex-ek datu demografikoetan (adib. Shōjo, Shōnen), gaietan, generoetan, formatuan eta argitalpen-egoeran oinarritutako serieetako bilaketa aurreratuko iragazki bat eskaintzen du, eta, gainera, erabiltzaileei beren liburutegi pertsonalizatuetan izenburuak antolatzeko aukera ematen die. Foro bat ere badago webgunean bertan.[1] Denboran zehar, webguneko zerbitzariak ostatzeko finantzaketa erabiltzaileen dohaintzen bidez eman da, eta afiliatuen programak ere erabili dira denbora batez, baina duela gutxi laguntza-modu berria aktibatu da NamiComi-n dagoen orrialde ofizialaren bidez. Web orria ordaindu gabeko boluntarioek zuzentzen dute oso-osorik.[fp 4] Webgunearen interfazea ingelesez, gaztelaniaz, frantsesez eta Brasilgo portugesez dago eskuragarri, eta kapituluak beste hizkuntza batzuetan ere badaude.[fp 5]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

MangaDex Hologfx garatzaileak sortu zuen 2018ko urtarrilean[fp 4] "AniDex Proiektuaren" barruan.[fp 6] Webgunerako foro ofiziala martxoan argitaratu zen.[fp 7]

DMCA zitazioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2019ko abenduaren 20an, Evan Stone abokatuak zitazio bat eskatu zuen Viz Mediaren izenean Cloudflareren aurka, honek MangaDexeko operadoreari buruzko identifikazio informazioa eman zezan. Stonek argudiatu zuen webguneak Viz Mediaren egile-eskubideak urratzen zituela Boruto: Naruto Next Generations mangarren ostatzearen bidez.[3] Zitazioa Texasko Iparraldeko Barrutirako Estatu Batuetako Barruti Auzitegiaren bidez aurkeztu zen.[4] 2020ko urtarrilaren 1ean, MangaDex-ek Twitterren iragarri zuen gunea aldi baterako itxi zutela eta edukia web ostatatze zerbitzu berri batera eramango zutela. 72 orduz zerbitzurik gabe egotea espero zuten.[3][5] Everyeye.it-erako idatziz, Amedeo Sebastianok Viz Mediaren asmoa, Shueisharen jabetzakoa zenez, bere Manga Plus plataforma berritik konpetentzia posiblea ezabatzea izan zitekeela pentsatu zuen.[6]Shueishak Mangastream webgunerako zitazioa eskatu zuen martxoan,[7] eta urte bereko irailean beste webgune bat, Hoshinoromi, auzitara eraman zuen.[8]

Webgunea urtarrilaren 5ean jarriko zen berriro martxan, beste aldi baterako goi-mailako domeinu batean, .cc; lehen .org zena. DMCA zitazioa, ustez, Borutoren ingelesezko itzulpen ofizialen koloretako bertsioak igo zituen erabiltzaile batek eragin zuen, eta hori erabat debekatuta zegoen webgunean. Lege kontuak zirela eta, anfitrioi berriak ez zuen lekurako dohaintzarik onartuko, eta horrek arazo gisa uzten zuen gunearen finantzaketa.[9] Kapitulu problematikoak ezabatu egin ziren eta webguneak kapituluen bertsio ofizialik ez igotzeko eskatu zien erabiltzaileei. Horrekin lotutako edozein arau-hauste salatzeko ere eskatu zieten erabiltzaileei.[10]

2020ko banda-zabalerako arazoak eta MangaDex@Home[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2020an, MangaDex banda-zabalerako arazoak izaten hasi zen, COVID-19aren konfinamenduetan trafikoa handitu egin zelako, MangaRock webgune pirataren itxierak ere partzialki areagotuta. Bi gertaerek %15 inguruko hazkundea eragin zuten trafiko osoan. Webguneko operadoreei jakinarazi zitzaien, halaber, hornitzaileetako batek ez zuela irudiak cachean gordeko bere zerbitzarietan. Ondorioz, "kapitulu zaharretarako karga-denbora tamalgarriak" deskribatu zituzten, eta ekainean iragarri zuten MangaDex@Home ekimena abiaraziko zutela, kode irekiko konputazio-proiektu banatua, peer to peer, erabiltzaileei beren ordenagailuak edo zerbitzariak borondatez eskaintzeko aukera emango ziena cachean gordetako irudiak gordetzeko, banda-zabaleraren kostu altuak arintzen saiatuz.

Erabiltzaileen parte-hartzea "[beraiek] pentsa zezakeena baino handiagoa" izan zela deskribatu zuten, eta webguneko bisitari guztiak MangaDex@Home bidez beste erabiltzaile batzuen irudiak jasotzeko konfiguratuta zeuden, MangaDex zerbitzarien ordez.[11] Alfonso Maruccia, PC Professionale-ko idazleak, zerbitzua kokatzeko baldintzak zorrotz samar zirela esan zuen, erabiltzaileek segundoko 80 megabyteko igoera- eta jaitsiera-abiadura, 40 gigabyteko biltegiratze-espazioa egunean 24 orduz eta astean 7 egunez izatea eskatzen baitzuten.[12] Abuztuan, MangaDex-ek jakinarazi zuen bere zerbitzariak karga handian zeudela KissAnime eta KissManga webguneen itxierak eragindako erregistro berrien uholde handi baten ondorioz.[13]

Datu-arraila eta kode-oinarriaren berridazketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2021eko martxoaren 17an, MangaDexeko operadoreek ohartarazi zuten pirata informatiko batek administratzaile baten kontura sartu zela, datu-basearen filtrazio zahar batetik zetorren saioaren identifikatzaile baten bidez. Garatzaileek gertaera hori eragin zuten ahultasunak aurkitu zituzten, baina hiru egun geroago, hackerrak beste administratzaile baten kontuan sartzea lortu zuen. Erabiltzaileen datuetarako sarbidea lortu zutela ere adierazi zuten, eta garatzaileei 10000 dolarreko erreskate abisua bidali zieten bitcoinen. Bi ordu geroago, iturburu-kodearen filtrazio bat argitaratu zuten GitHuben, eta bertan esaten zuten oraindik bazegoela ahultasun bat webgunean, garatzaileek partxeak egin arren. Webguneko operadoreek ez zuten inolako frogarik datuak filtratu zirela frogatzeko, baina, hala ere, segurtasun-arrazoiengatik, gertatu zela onartu zuten eta webgunea aldi baterako itxi zuten, erabiltzaileei pasahitzak berrezartzeko eskatzeaz gain.[14][15] Hilabete horren amaierarako, iturburu-kodearen filtrazioa GitHub-etik ezabatu zen, MangaDex-en kentzeko abisu baten ondoren.[16] Erasoaren ondoren, MangaDexek akatsei buruzko sari-programa bat sortuko zuela iragarri zuen, horrela segurtasuna are gehiago hobetzeko asmoz.[17]

Apirilaren erdialdean, MangaDex-ek baieztatu zuen erabiltzaileen helbide elektronikoak, IP helbideak eta pasahitzen hash-ak zituen datu-filtrazio bat identifikatu zutela. Ondorioz, Have I Been Pwned? segurtasun webgunearekin lan egin zuten erabiltzaileei berri emateko, eta pasahitzak aldatzera eskatu zuten.[18] Une horretan, filtrazioa modu pribatuan ibili zen Interneten, baina ez modu orokorrean, Troy Hunt Have I Been Pwned? operadorearen arabera.[19]

Hack ondoren, garatzaileek adierazi zuten webgunearen kodea erabat berridatziko zutela v5 bertsio askoz seguruagoa lortzeko, eta hori aste bat eta hiru aste artean hartuko zutela uste zuten.[14][15][20] Halaber, adierazi zuten zaila zela jarduerarik gabeko denbora osoaren zenbatespen zehatza ematea, webgunea boluntarioek zuzentzen zutelako.[21] v5 bertsioaren APIa beta bertsio itxian kaleratu zen apirilaren 12an, eta publiko egin zen maiatzaren 11n.[fp 8] Urte bereko ekainaren 6an, interfaze berritua aldez aurretik sartu zen.[fp 9]

Blokeoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2021eko ekainean, Verizon Interneteko zerbitzu hornitzailearekin (ISP) Internet kontratatuta zuten erabiltzaile batzuk MangaDexera eta DDoS-Guardek ostatutako beste webgune batzuetara sartzerik ez zutela hasi ziren ohartarazten. Ernesto von der Sar TorrentFreakeko kazetariaren arabera, litekeena da blokeoa nahita egin ez izana, baizik eta Verizonek MangaDexen antzeko IP helbideak blokeatu izana.[22] Azaroan, MangaDexeko garatzaileek irtenbide bat sortzea lortu zuten Verizonen bezeroei plataforman sartzeko aukera emateko, baina ezin zuten ziur jakin irtenbide horrek etengabe funtzionatuko ote zuen. Erabiltzaileek "Interneteko sarbidea zentsuratzen ez duen ISP batera igarotzea aztertu" behar zutela iradoki zuten.[23] Ez zuten soluzioaren azalpen zehatzik eman.[2] Era berean, Indonesiako ISP batzuk Telkom Indonesia jabetzakoak, IndiHome eta Telkomsel barne, web sarbidea blokeatzen saiatu ziren 2021eko azaroan. MangaDexeko administratzaile batek baieztatu zuen Discordeko zerbitzari ofizialean Telkomek diruz estortsioa egiten saiatzen ari zirela, Telkomeko bezeroek ezingo zutela webgunera sartu MangaDexek ordaindu ezean.[24]

2021eko abenduaren 23an, Autorità per le Garanzie nelle Comunicazioni Italiako gobernu-agentziak galarazi egin zuen MangaDexek Italian jardutea, Italiako Editoreen Elkarteak salaketa jarri ostean. Horrek beste manga webgune askori ere eragin zien.[25] 2022ko abuztuan, erabiltzaile errusiarrek ere webgunerako sarbide osoa galdu zuten.[fp 10]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b Crowder, Crystal. (2023/01/29). 12 of the Best Websites to Read Manga Online. .
  2. ↑ a b Immanni, Manikanta. (2021/11/13). MangaDex Comes Up With a Solution to Bypass Verizon's Block. .
  3. ↑ a b Maxwell, Andy. (2020/01/03). MangaDex Targeted by DMCA Subpoena, Now Migrating Servers. .
  4. ↑ Viz Media v. Cloudflare. (2019/12/23). Dokumentua
  5. ↑ Maruccia, Alfonso. Manga on-line, problemi legali anche per le scanlation di MangaDex. .
  6. ↑ Sebastiano, Amedeo. (2020/01/04). Anche MangaDex ha problemi legali: chiuderà uno dei più grandi database di manga pirata?. .
  7. ↑ Van der Sar, Ernesto. (2019/12/20). Mangastream Disappears After Being Targeted by Publisher. .
  8. ↑ Van der Sar, Ernesto. (2019/09/14). Manga Publishers Sue Pirate Site "Hoshinoromi" in New York Court. .
  9. ↑ Maxwell, Andy. (2020/01/06). MangaDex Returns Under a New Domain, Confirms Legal Issues. .
  10. ↑ Digioia, Alessandro. (2020/01/05). MangaDex crolla e torna online nel giro di poche ore, eliminati tutti i capitoli di Boruto. .
  11. ↑ Maxwell, Andy. (2020/06/27). MangaDex Develops P2P System to Distribute Manga Sharing Bandwidth Costs. .
  12. ↑ Maruccia, Alfonso. (2020/06/29). Mangadex@Home, le scanlation dei manga si leggono via P2P. .
  13. ↑ Van der Sar, Ernesto. (2020/08/15). Piracy Giants KissAnime and KissManga Shut Down. .
  14. ↑ a b Haworth, Jessica. (2021/03/22). MangaDex website taken offline following cyber-attack, data breach. .
  15. ↑ a b Maxwell, Andy. (2021/03/22). Mangadex Has Been Hacked, Users Should Assume Data Has Been Breached. .
  16. ↑ Maxwell, Andy. (2021/04/02). MangaDex Resorts to Filing Github DMCA Notice To Mitigate Hacking Fallout. .
  17. ↑ Seals, Tara. (2021/03/23). MangaDex Site Offline Following Hacking Incident. .
  18. ↑ Maxwell, Andy. (2021/04/22). Mangadex Works With 'Have I Been Pwned?' to Warn Users About Hacked Database. .
  19. ↑ Abrams, Lawrence. (2021/04/27). MangaDex discloses data breach after stolen database shared online. .
  20. ↑ Abrams, Lawrence. (2021/03/22). MangaDex manga site temporarily shut down after cyberattack. .
  21. ↑ Muncaster, Phil. (2021/03/23). MangaDex Site Could Be Offline for Weeks After Attack. .
  22. ↑ Van der Sar, Ernesto. (2021/06/08). Why is Verizon Blocking Pirate Sites Such as NYAA and Mangadex?. .
  23. ↑ Maxwell, Andy. (2021/11/13). ISP Verizon Fails to Lift MangaDex Blockade, Manga Site Codes Own Solution (Update). .
  24. ↑ Akbar, Ayyadana. (2022/01/12). Telkom Dilaporkan Berusaha Peras Situs MangaDex. Suara Merdeka.
  25. ↑ Reina, Daniela. (2021/12/24). Mangadex non è più disponibile in Italia. .

Iturri primarioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ «About» MangaDex DevBlog 2021/08/31.
  2. ↑ «MangaPlus» MangaDex.
  3. ↑ MangaDexRE: «As you may noticed, we are currently linking out to certain publishers (like: Bilibili Comics) [...]» Twitter (X)
  4. ↑ a b «About Us» MangaDex.
  5. ↑ See dropdown menus in the language section of the settings page: «User Settings» MangaDex.
  6. ↑ «Project AniDex» Hologfx.com.
  7. ↑ Holo. (2018/03/10). «Welcome to the forums!» MangaDex Forums.
  8. ↑ panda__________. (2022/02/01). «An API to rule them all» MangaDex DevBlog.
  9. ↑ KatKafka. (2021/06/06). «MangaDex's Early Access™️ Front End is out.» Reddit.
  10. ↑ BraveDude8_1. (2022/08/31). «MangaDex has been blocked in Russia, please read this post for ways to avoid the block» Reddit.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=MangaDex&oldid=9667283"(e)tik eskuratuta