Edukira joan

Morrioi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Morrioi bat.

Morrioia XVI. mendeko Gaztelan agertu zen kasko mota bat zen, antzinako zaldunen burua babesten zuena. Bere forma apur bat konikoa zen, eta ohi, ia ebakitzailea zen gangar bat zuen. Hegal zabala ere bazuen, altxatua eta barku formakoa, aurretik eta atzetik punta zorrotz batean amaitzen zena. Tontorrean, ia beti kurboa izaten zena, kako, azazkal edo botoi bat edo punta zorrotz bat izaten ohi zuen.

Morrioia ohi infaneteriak edo peoiek erabiltzen zuten arren, zaldun eta pertsonaia nabarmenek ere erabiltzen zuten, kasketa baino arinagoa baitzen eta aurpegia agerian uzten baitzuen arnasa errazago hartzeko.


Modu herrikoian soilik Urrezko Mendeko tertzio espainiarrekin eta Amerikaren konkistatzaileekin lotua, morrioia Europako herrialde gehienetan erabili zen XVI. eta XVII. mendeetan.

Morrioia almendra erdi formako kasko bat zen, kolpeak labainarazteko. Bere barnean, gurutzatutako hiru edo lau lokarrizko kapazo txiki bat zuen, buruan eusten zirenak eta kaskoari aireztatzea ematen ziotenak, kolpe bertikalak arintzeaz gain. Ia erabat horizontalak ziren hegal batzuk kolpe bertikalak garondora, belarrietara edo aurpegira ez iristen laguntzen zuten.

Espainiar tertzioetan, pikari eta arkabuzarien ekipamendu defentsiboaren zati ziren, baina ez musketariena, kapela txanbergoagatik aldatu zutenak.

Egungo infanterian kono formako kapela moduko bat zen, hegalik gabe eta biserarekin, metro laurden baino apur bat gehiagoko altuera zuena eta bere tontorra konoaren zatiketa zena. Hulez edo zola estalkia zuen ehunez estalitako kartoizkoa zen. Gaur egun, soilik Vatikanoko Suitzar Guardia Pontifizioak erabiltzen du.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]