Klima-mugimendua

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mugimendu klimatiko» orritik birbideratua)
Alemaniako Ende Gelände 2017-ko "Sistema aldaketa, ez klima aldaketa" pankarta.
Herrialdeak Klima-aldaketaren errendimenduaren indizearen arabera

Klima-mugimendua mundu mailako gizarte-mugimendu bat da, gobernuei eta industriari presioa egitera bideratua , klima-aldaketaren arrazoiei eta inpaktuei aurre egiteko neurriak har ditzaten ("klima-ekintza" ere deitua). Irabazi-asmorik gabeko ingurumen-erakundeek klima-aktibismo esanguratsuan parte hartu dute 1980ko hamarkadaren amaieratik eta 1990eko hamarkada hasieratik, Nazio Batuen Klima Aldaketari buruzko Esparru Hitzarmenean (UNFCCC) eragin nahi zutelako. Klimaren aktibismoa gero eta nabarmenagoa izan da denborarekin, indar handia hartuz 2009ko Kopenhageko Gailurrean eta bereziki 2016an Parisko Akordioa sinatu ondoren [1]

Ingurumen-erakundeek hainbat ekintza egiten dituzte, hala nola Herrien Klima-Martxak. Ekitaldi garrantzitsu bat 2019ko irailean Fridays For Future eta Earth Strike-ek antolatutako klimaren greba globala izan zen. [2] Helburua irailaren 23an NBEk antolatutako klima-ekintzaren goi bileran eragitea zen. [3] Antolatzaileen arabera, lau milioi lagunek parte hartu zuten irailaren 20ko greban. [4] Gazteen aktibismoak eta inplikazioak zeresan handia izan du mugimenduaren bilakaeran, Greta Thunbergek 2019an hasitako Fridays For Future greben hazkundearen ostean. [5] 2019an, Extinction Rebellion-ek protesta handiak antolatu zituen "2025erako karbono isuriak zerora murrizteko eta aurrerapenak gainbegiratzeko herritarren asanblada sortzea" aldarrikatzeko, besteak beste, errepideak blokeatzea. [6]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Klima-aldaketarekin lotutako aktibismoa 1980ko hamarkadaren amaieran hasi zen, ingurumen-erakunde nagusiak klimari buruzko eztabaidetan parte hartu zutenean, batez ere UNFCCC esparruan. Aurretik ingurumen-erakundeak nagusiki nazio mailan aritzen ziren arren, nazioarteko kanpainan gero eta gehiago parte hartzen hasi ziren. Klima-aldaketaren aurkako koalizio transnazional handiena, Climate Action Network, 1992an sortu zen Bere kide nagusiak Greenpeace, WWF, Oxfam eta Lurraren Lagunak dira. <ref> Justizia klimatikoa orain! eta Klima Justizia Ekintza bi koalizio handi, 2009ko Kopenhageko Goi Bileraren harira sortu ziren.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]