Sahraa Karimi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Sahraa Karimi
2019
Bizitza
JaiotzaTeheran, 1983ko maiatzaren 21a (40 urte)
Herrialdea Afganistan
Hezkuntza
HeziketaAcademy of Performing Arts in Bratislava (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakfilm-zuzendaria
Enplegatzailea(k)Afghan Film (en) Itzuli
IMDB: nm7544116 Facebook: karimisahraa Twitter: sahraakarimi Instagram: sahraakarimi Edit the value on Wikidata

Sahraa Karimi (Teheran, Iran, 1983ko maiatzaren 21a) Afganistango zinemako dokumentalgilea, film-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea da. Karimiren lanen protagonistak Afganistango emakumeak dira askotan, zeinetan diskriminazioa eta emakume horien indarra azalaratzen den. 2019ko maiatzean, Afghan Filmeko lehen emakume zuzendari nagusia izan zen Afganistango estatuko zinema-agentzia.[1][2][3] Afganistanen zineman eta zuzendaritzan doktoretza duen lehen emakumea eta bakarra da.[2][4][5]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sahra Karimiren gurasoak Iranera bizitza berri baten bila Afganistandik ihes egin zuten errefuxiatuak ziren. Teheranen jaio eta hazi zen eta persiarra ama-hizkuntza izan zuen.[6][7][8]

Zinema ikasketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Irango zinemaren munduan lehen aldiz sartu zen aktore ez-profesional gisa, eta Soghra Karimi izenez Daughters of the Sun (2000) filmetako protagonista izan zen. Mariam Shahriarrek zuzendu zuen filma, eta landa-eremuan lan egiteko bere familiak mutikoz jantzi zuen neskatila baten istorioa kontatzen du. Nazioarteko hainbat sari irabazi zituen , besteak beste, 2001ean Bratislavako Nazioarteko Jaialdian White Dream (2003) Hamid Jebelik zuzendua.[9] Ondoren, Pragan osatu zituen ikasketak.[10] 17 urterekin Eslovakiara[6][11] joan zen eta han errefuxiatu politiko gisa bizi izan zen.[12] Zinema dokumentalaren zuzendaritza ikasi zuen Eslovakian eta fikziozko zinemaren zuzendaritza Famon, Txekiar Errepublikako zinema-eskolan.[10]

Zineman doktoretza jaso zuen (fikziozko zine-zuzendaritza eta gidoien idazketa) Arte Eszenikoen Akademian, Bratislavan, Zinema eta Telebista Fakultatean.[13] Light Breezek, bere prestakuntza-aldian egindako dokumental batek, Slnko v sieti saria irabazi zuen, Eslovakiako zinema-sari garrantzitsuenetako bat, fikziozko film labur onenaren saria.[14]

Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Unibertsitatea amaitu zuenean, Afganistanera itzuli zen, eta han modu egonkorrean bizi izan da.[10] Iritsi zenean, bere herrialdeko hizkuntzan, gizarte-ohituretan, kulturan eta errealitatean sakontzeko helburua zuen. Lau urtez behatu eta oharrak hartzen jardun zuen eta bitartean Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Fundazioarekin (UNICEF) lan egin zuen bi urtez.[13]

Kabulen Kapila Multimedia House sortzen lagundu zuen, Afganistango zinema independentea babesteko.[15] 2019an, 1968an sortutako Afghan Filmeko lehen emakume presidentea bihurtu zen. Afganistango zinemaren estatuko erakundea zen. Lana eskatu zuen emakume bakarra izan zen eta beste lau gizonezkoren aurka lehiatu zen.[16]

Bere lehen lan profesionala 2006an Dhakako Nazioarteko Zinemaldian aurkeztutako Searching for Dream dokumentala izan zen. 2009an, Afganistanen filmatutako "Afganistango emakumeak bolantean" dokumentala aurkeztu zuen; 20 bat sari irabazi zituen zinema-jaialdi nagusietan, Eslovakiako Akademiaren sariak eta Dhakako 13. Nazioarteko Zinemaldian dokumental onena barne.[17][18]

2019an, "Hava, Maryam, Ayesha" filma zuzendu zuen, Afganistanen filmatua eta Iranen ekoitzia. Veneziako zinemaldian estreinatu zen, eta Orizzonti / Horizon sarirako izendatu zuten (film onenaren saria).[19]

Talibanak eta erbesteratzea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2021eko abuztuan, Afganistango errekonkistan talibanek aurrera egin ahala, nazioarteko deia egin zuen, munduko zinema-komunitateei eskatu zien afganistandarrei bizkarra ez emateko.[20]

Abuztuaren 17an, Sahraa Karimik Kabuletik ihes egitea lortu zuela jakinarazi zien jarraitzaileei. Beste 11 lagunekin batera ebakuatu zuten eta Kieven errefuxiatuta zegoen. Ukrainako gobernuak hartu du.[21]

2021eko abuztuaren 17an, Eslovakiako, Turkiako eta Ukrainako (Karimi) gobernuen laguntzari esker, Afghan Filmeko lagun batzuekin eta beste bi laguntzailerekin, Kabuletik alde egin ahal izan zuten Kiev, Ukrainako hiriburuan amaitu zen exodo batean.[22] Gero, Karimik iragarri zuen 40 orduko film bat prestatzen ari zela, talibanak Kabulen sartu zirenetik, familiak herrialdea uztea lortu zuten arte. Filmaren helburua gertaera indibidualak erakustea da —besteak beste, bere historia—, ihes egiten zuten eta jendeak albisteetan ikusi ahal izan zituen historia handiaren barruan. Bere garaian, Kabulen ihesa zuzenean dokumentatu zuen, sare sozialen bidez.[23]

Bartzelonako 2021eko Asian Film Festival jaialdian parte hartu zuenean, Sahra Manirekin batera gonbidatuta, Karimik Kabulgo emakumeen une horretako egoera azpimarratu zuen; izan ere, hiria talibanek hartu zutenetik (2021eko abuztuaren 15ean), independentzia galdu zuten, ez zuten lanik eta ez zuten dirurik.[24]

Afganistango emakumeen bizitza irudikatzea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Karimiren lanen protagonistak Afganistango emakumeak dira askotan. Dokumental-film horietan diskriminazioa salatzen du, baina baita haren indarra eta erresistentzia ere. Afghan Women Behind the Wheel (2009) (Afganistango emakumeak bolantean) dokumentalean, gidabaimena lortu zuten Afganistango lehen emakumeen bizitza kontatzen da.

Parlika emakumearen eskubideak defendatzen dituen Afganistango emakume baten izena da.

Fikziozko lehen filmean, Hava, Maryam, Ayesha (2019), patuaren agintea hartzen duten hiru emakume haurdunen historia kontatzen du.[25]

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sahraa Karimi Hava, Maryam, Ayesha filma aurkezten, 2020

Karimik fikziozko 30 film labur, bi dokumental eta film luze bat zuzendu eta ekoitzi ditu.[1] Besteak beste, lan hauexek egin ditu:[26]

  • Afghan Women Behind the Wheel (2009) (Afganistango emakumeak bolantean), dokumentala. Eslovakia. Zuzendaria.[17]
  • Nasima, (2013) film laburra. Ekoizlea.
  • Parlika (2016), dokumentala, zuzendaria eta gidoilaria[17]
  • Memoirs of an Immigrant Girl
  • In Search of Fantasy
  • Uno sguardo alla Terra (2018) dokumentala. Parte hartzailea.
  • Hava, Maryam, Ayesha (2019) zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea.[3]

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Sharaak nazioarteko ehun eta berrogeita hamar zinema-jaialditan baino gehiagotan hartu du parte.
  • Afghan Women Behind the Wheel /Afganistango emakumeak bolantean filmak 25 sari baino gehiago jaso ditu mundu osoko zinemaldi nagusietan.[12][6][27] Besteak beste, dokumental onenaren saria jaso zuen Dhaka International Film Festival 2014 jaialdian.[28]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b «Angelina Jolie Describes Sahraa Karimi’s Appointment As Historic» TOLOnews.
  2. ↑ a b Atakpal, Haseba. (19 May 2019). «Sahraa Karimi To Lead Afghan Film As First Female Chairperson» TOLOnews.
  3. ↑ a b Vourlias, Christopher. (30 de agosto de 2019). «Filmmaker Sahraa Karimi Defies Odds With Kabul-Set Drama ‘Hava, Maryam, Ayesha’» Variety.
  4. ↑ Hamid, Tamim. (19 May 2019). «Angelina Jolie Describes Sahraa Karimi’s Appointment As Historic» TOLOnews.
  5. ↑ Mehmood, Arshad. (21 May 2019). «Exclusive: Afghanistan Appoints Woman to Head State-run Film Company» The Media Line.
  6. ↑ a b c «Core of Iran Noruz in family: Afghan filmmaker Sahraa Karimi» Tehran Times 24 de marzo de 2019.
  7. ↑ «صحرا کریمی رییس 'افغان فیلم' شد» www.afghanpaper.com.
  8. ↑ «Jolie congratulates Karimi for her historic appointment as the director of Afghan Film» The Frontier Post 19 May 2019.
  9. ↑ «Daughters of the Sun | IFFR» iffr.com.
  10. ↑ a b c «گفت‌وگو با صحرا کریمی، فیلم‌ساز افغان:وقتی کنار آقای بیضایی قرار گرفته بودم از شدت هیجان اشک می‌ریختم | پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما» cinemacinema.ir.
  11. ↑ Rezapoor, Manijeh. (24 de marzo de 2019). «Core of Iran Noruz in family: Afghan filmmaker Sahraa Karimi» Tehran Times.
  12. ↑ a b Europapress. (5 de noviembre de 2010). Sahraa Karimi, documentalista afgana: "Debo expresarme a través de la cámara como mujer". .
  13. ↑ a b «Sahraa Karimi» Asia Peace Film Festival.
  14. ↑ «Sahraa Karimi» Bratislava International Film Festival.
  15. ↑ «Sahraa Karimi: "The taste of freedom is a powerful antidote to oppression"» International Federation for Human Rights 18 de marzo de 2014.
  16. ↑ Salahuddin, Sayed. (16 May 2019). «Afghan film body gets its first female boss» Arab News.
  17. ↑ a b c «Parlika» Bratislava International Film Festival.
  18. ↑ Chatak, Hasan Mansoor. (11 de enero de 2014). «Sahraa Karimi: Woman’s storytelling technique varies greatly from that of a man’s» Dhaka Tribune.
  19. ↑ Frater, Patrick. (6 de septiembre de 2019). «Venice: Angelina Jolie Gives Shout-Out to Afghan Film ‘Hava, Maryam, Ayesha’» Variety.
  20. ↑ «Read Afghan Filmmaker Sahraa Karimi's Heartbreaking Letter: 'The World Should Not Turn Its Back on Us'» TheWrap 2021-08-15.
  21. ↑ https://www.20minutos.es/cinemania/noticias/sahraa-karimi-cineasta-afgana-huir-talibanes-nos-matan-queremos-iguales-cualquier-mujer-4802055/
  22. ↑ Roxborough, Scott. (2021-08-19). Afghan Film Head Sahraa Karimi on Her Escape From Kabul and Why Fellow Filmmakers Need Help to Avoid a “Genocide”. The Hollywood Reporter.
  23. ↑ Roxborough, Scott. (2021-09-04). Afghan Director Sahraa Karimi to Adapt Her Own Flight From Kabul as Feature Film (Exclusive). The Hollywood Reporter.
  24. ↑ Meseguer, Astrid. (2021-11-05). Sahraa Karimi a Occidente: 'Por favor, no reconozcáis a los talibanes'. La Vanguardia.
  25. ↑ «El cine afgano lanza un desesperado SOS ante la llegada talibán» La Vanguardia 2021-08-16.
  26. ↑ Meseguer, Astrid. (2021-11-05). Sahraa Karimi a Occidente: 'Por favor, no reconozcáis a los talibanes'. La Vanguardia.
  27. ↑ ‘Un tiempo precioso’, debut en la dirección del actor Miguel Molina, entre los 13 largos de Punto de Encuentro de la Seminci. 30 de septiembre de 2019.
  28. ↑ Afganske zeny za volantom - IMDb. .

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Sahraa_Karimi&oldid=9645226"(e)tik eskuratuta