Santa Maria Magdalena eliza (Eneritz)

Santa Maria Magdalena eliza
	UNESCOren gizateriaren ondarea
	Aragoiko bidea
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Eneritz
Koordenatuak	42°40′19″N 1°43′43″W / 42.67183°N 1.72857°W
Gizateriaren ondarea
Erreferentzia	669-332
Eskualdea	Europa eta Ipar Amerika
Izen-ematea	bilkura)
	332
	↑ UNESCOk egindako sailkapenaren arabera ;

Santa Maria Magdalena eliza Izarbeibarrako Eneritz udalerrian kokatutako XVIII. mendeko kristau eliza bat da. Barroko estiloa ditu.

Eraikina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1765ean amaitua, gaur egun Santa Katalina baseliza den hilerriaren ondoan zegoen parrokia zaharra ordezkatu zuen. Aurreko fabrikatik kapitel bat kontserbatu da, XII. mendekoa. Oraingoak gurutze latindar formako oinplanoa du, lau atal habeartean, gurutzadura eta bost aldeko burualdea. Guztia luneto-gangaz estalita dago, gurutzaduraren erdiko atala (ertz-ganga) eta presbiterioa (horma-atalak) izan ezik. Horiek guztiak moldura eta landare-dekorazioa dituen erlaitzaren gainean daude. Barruko argiztapena arku beheratuko hainbat baoren bidez lortzen da, eta oinaldean korua dago erdi-puntuaren gainean. Epistolaren aldean, burualdeari atxikita sakristia dago, bi gorputzekoa. Alde horretan bertan, gurutzaduraren kaperaren atzean, elizpea eta dorrea daude. Harlandua eta silarrixka txandakatuz, ebanjelioaren aldean kontrahorma batzuk ditu eta sarrera erdi-puntukoa da, arkupearen arkuak pilareen gainean bezala, eta berriro lunetoz estalita.

Bere dorrea, oinarri karratukoa, linterna poligonalean errematatutako bi gorputzekoa da, pinakulua eta erdi-puntuko argiak dituena. Kanpai atalak inposta molduratuaren gaineko arku mota bera du, kanpoko nabe osoa zeharkatzen duen adreiluzko erlaitzari dagokiona, eta lau isurkiko estalkia errematatzen du, moldura klasizista eta taulamendua duena. Erretaula nagusia XVII. mendearen lehen erdikoa da, eta manierista estilokoa bada ere, barrokoa aurreratzen du, une horretako berezko elementu batzuekin, hala nola landare-apaindurarekin. Bi solairu eta bortz korridore ditu, bankua eta hiru kaletan banatutako teilatupea ditu, eta erdiko horma-hobiaren buru erdi-puntuko arkuaren barruan dago. Gainerako etxeak arkitrabatuta daude, eta fardel biribila eta bankuan pasioaren ikonografia duen erliebe txikia, San Joan Bataiatzailearen tailuak, San Sebastian, San Joan Ebanjelaria, Ama Birjina Haurrarekin, apezpiku bat, bi profeta eta atikoan kalbario bat daude, frontoi ganbilean Jainkoaren irudiak errematatzen duela.

Hainbat erretaula txiki ditu, horietako bi bikiak, Soterrañako Ama Birjinarena eta San Martzialena, 1769. urtekoak, bai eta San Ramonena, XVIII. mendeko barrokoa, Doloretako Ama Birjinarena, garai berekoa, eta Santa Katalinarena ere, aurreko parrokiakoa, XVI. mendeko bigarren erdiko oso klasizista eta behe erliebeko ikonografiarekin. XVII. mendetik XIX. mendera bitarteko tailuek eta urregintzako piezek osatzen dute ondarea.