Edukira joan

Tulu

Wikipedia, Entziklopedia askea
Tulu
ತುಳು
Datu orokorrak
Hiztunak2.000.000
UNESCO sailkapena2: kaltebera
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
hizkuntza drabidikoak
South Dravidian (en) Itzuli
Tulu (en) Itzuli
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiahizkuntza eranskaria
AlfabetoaKannada script (en) Itzuli, Tigalari (en) Itzuli eta malabarerako alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3tcy
Ethnologuetcy
Glottologtulu1258
Wikipediatcy
ASCL5105
UNESCO1585
IETFtcy

Tulua edo tulu hizkera India hegoaldean hitz egiten den hizkuntza bat da. 1997ko zentsuaren arabera 1,95 milio hiztun ditu[1]. Tulubas deituriko natibo hauek herrialdearen hego ekialdean kokatuta dagoen Tulu Nudu izeneko lurralde batean bizi dira. 2001eko zentsu baten arabera, Indian, 1,72 milio pertsonek Tulua hitz egiten dute ama-hizkuntza bezala. 1991tik %10ko igoera izan zuen.

Tuluak eskuragai dituen inzkripziorik zaharrenak K . o XIV eta XV mendeen bitartekoak dira[2].

Banaketa geografikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Barkur eta Kundapuran aurkitutako tuluaren inskripzio historikoak Tigalari idazkeran daude. Kannada idazkera gradualki garaikidea bilakatu da Tulu hizkuntzarentzat. Gaur egungo literatura lan guztiak Kannada idazkeran eginak daude.

Idazkera sistema

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tulu hizkuntzak lau dialekto ditu. Oso antzerakoak dira baina aldaketa txiki batzuk dituzte.

Honako hauek dira lau dialektoak:

  1. Tulu Komuna
  2. Brahmin Tulua
  3. Jain Dialektoa
  4. Girijan Dialektoa

Tuluak hainbat bariazio eta dialekto ditu. Malayalam idazkerak lagundu zuen Tulu hizkuntzaren idazkeran. Hala ere, azken ikerketa batzuek erakutsi dutenez, idazkera hau Tulu idazkera originalean oinarrituta diseinatua izan da. Bost hizkuntza drabidikoetatik, Tulua zaharrenetarikoa dela esan daiteke. Dialekto desberdinak Karnatako iparralde eta hegoaldearen arteko kokapenean oinarrituak egon daitezke.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) «Tulu» Ethnologue (Noiz kontsultatua: 2019-02-18).
  2. (Ingelesez) Singh, Upinder. (2008). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century. Pearson Education India ISBN 9788131711200. (Noiz kontsultatua: 2019-02-18).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]