Germanio

Germanioa elementu kimiko bat da. taula periodikoan Ge ikurra du eta 32. zenbaki atomikoa bezala agertzen da. Metaloide gogor, zuri zilarkara da kimikoki eztainuaren antzekoa dena. Germanioak diamantearen kristal-egitura berbera du. Izena Alemaniatik datorkio, latinez Germania.

Ezaugarri nagusiak

Germanioaren irudi bat:

Egoera puruan aurkitzen da. Germanio kristalinoa, hauskorra eta lustreduna da giro-tenperaturan. Izozten denean hedatu egiten den elementu gutxienetariko bat da, galio, bismuto eta antimonioarekin batera (Ura ere hedatu egiten da, bainan ez da elementu kimikoa.) Propietate optiko berezi bat dauka: errefrakzio-indize altua dauka argi ikusgaiean, baina gardena da argi infragorriaren pean.

Toxikotasuna

Germanioa ohikoagoa da naturan, hainbat mineralen kutsatzailea da eta kadmio-hondakinetatik lortzen da.

Germanio-dosi handiegiek biriketako ile-oheak kaltetzen dituzte. Beherakoa oso nabarmena da, eta deshidratazioa, hemokontzentrazioa, arteria-presioaren erorketa eta hipotermia eragiten ditu.

Aplikazioa

Germanioaren aplikazioak kostu handiak mugatzen ditu, eta, kasu askotan, material ekonomikoagoekin ordezkatzea ikertzen da.

• Zuntz optikoan erabili izan ohi da.
• Elektronika: rock-and-rollaren lehen garaiko soinuak birsortzeko erabiltzen diren gitarra elektrikoen radarrak eta anplifikadoreak; Silicioren Germanatoren aleazioak (SiGe) abiadura handiko zirkuitu integratuetan. Sandwich Si/Ge konposatuak ere erabiltzen dira elektroien mugikortasuna handitzeko silizioan (streched silicon).
• Infragorrien optika, metal formakoa, opakua baita argi ikusgaiaren eremuan, baina gardena infragorrian, 2 eta 25 mikrometro artean.4 Espektroskopioak, gaueko ikusmen-sistemak eta beste ekipo batzuk.
• Lenteak, errefrakzio-indize altuarekin, angelu zabalekoak eta mikroskopioetarako.
• Bitxigintzan Au aleazioa erabiltzen da % 12ko germanioarekin.
• Aluminioa, magnesioa eta eztainua gogortzeko elementu gisa.
• Kimioterapia.
• Germanio tetrakloruroa Lewisen azido bat da, eta katalizatzaile gisa erabiltzen da polimeroen sintesian (PET). Gaur egun, hau da bere erabilera nagusia.