Mugimendu homosexualak
Mugimendu homosexualak pertsona homosexualen eskubide zibilen aldeko mugimenduak dira. Lesbiana, gay, bisexual eta transexualen (LGTB) eskubide-berdintasunaren alde lan egiten dute.
Mendeetan zehar, homosexual izatea delitua zen herrialde gehienetan. Adibidez, Ingalaterran XVI. mendean legez kanpokotzat jo eta heriotzarekin zigortzen zuten. Gaur egun oraindik ere homosexualitatea legez kanpokoa da herrialde batzuetan. Hala ere, XIX. mendearen amaieran herrialde batzuetan jendea lege horiek aldatzen saiatu zen. Legeak ezeztatu edo indargabetzeko lan egiten zuten erakundeak sortu zituzten. Aurrerapenak egin zituzten: Ingalaterran, esate baterako, gobernuak homosexualei zenbait eskubide ematen zien lege bat onartu zuen 1967an. Aitzitik, aldaketa gutxi egon ziren beste lekuetan.
Hori aldatzen hasi zen New Yorkeko 1969ko ekainaren 28ko gertaeren ondoren. Gau hartan poliziak sarekada bat egin zuen Stonewall pubean. LGBT komunitatea maiz joaten zen Stonewall pubera. Poliziak langileak eta zenbait bezero atxilotu zituen. Horrek bost gau iraun zuten istiluak eragin zituen.
Stonewalleko istiluek aktibismo politiko gehiago eragin zuten. Jende asko LGBT komunitatearen eskubide-berdintasunaren alde borrokatzen hasi zen. Hurrengo hamarkadetan LGBT komunitatea onartuagoa izan zen. Gay diren hautagaiak aukeratu dira kargu publikoetarako, eta lege berriek babesa eman diete LGBT pertsonei diskriminazioaren aurka.
1970ean, Stonewalleko istiluen lehen urteurrenean, ehunka manifestari Stonewallen aurretik pasatu ziren. Gay Harrotasunaren lehen martxatzat hartzen da. Hasieran, Harrotasunaren manifestazioak parte-hartzaileak beren nortasuna aitortzeaz harro egotera mugatzen ziren. Hala ere, 1980ko hamarkadan, LGBT komunitateko kideak ekitaldiak eskubide gehiago eskatzeko erabiltzen hasi ziren.
Orain, Gay Harrotasuna, edo Harrotasuna, LGBT identitatearen urteko ospakizuna da. Leku askotan Harrotasuna ekainean ospatzen da Stonewalleko istiluak gogoratzeko. Egun horretan kontzertuak, festak eta manifestazioak egiten dira. Askotan, desfile batekin amaitzen da, eta bertan LGBT komunitateko manifestariek eta haien aldekoek parte hartzen dute karroza koloretsuekin. Harrotasunaren ekitaldiek urtero milaka pertsona erakartzen dituzte.