Gay

Wikipedia, Entziklopedia askea
Triangelu arrosa gay mugimenduaren ikur bat da.

Gay hitza (substantiboa edo adjektiboa) gizonezko homosexualak izendatzeko modu bat da, hau da, sexualki eta emozionalki beste gizon batzuek erakartzen dituzten gizonak izendatzeko modu bat. Gizon homosexual eta gay izendapenen arteko desberdintasun nagusia (1970eko hamarkadara arte ingelesez "alaia" edo "dibertigarria" esan nahi zuen gay) azken hori termino positiboa dela da, ingelesetik eratorria eta jatorrian San Frantziskoko (Kalifornia, Estatu Batuak) gizon homosexual komunitateak haren burua aipatzeko erabilia. Homosexual, ordea, neologismo bat da, jatorrian, ingelesez, patologia, gaixotasun edo tara batekin lotutako konnotazio negatiboak zituena. 1869an Karl-Maria Kertbeny idazle austriarrak sortu zuen eta geroago Krafft-Ebing psikiatra alemaniarrak ezagun egin zuen.

Hizkuntza askotan, gay hitzak genero maskulinoa baino ez du aipatzen (beraz, ez zaie aplikatzen emakume lesbianei edo transexualei), armairutik kanpo egon ala ez. Emakume homosexualei buruz hitz egiteko erabiltzen den adjektiborik ohikoena lesbiana da.

Transformismoa, trabestismoa eta transexualitatea fenomeno independenteak dira (beren artean eta gayekin), erlazionatuta egon daitezkeenak edo ez; adibidez, trans gizona gay zein heterosexuala izan daiteke, eta gay ez den gizona transformista.

Hitzaren jatorria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bi gizon homosexual muxukatzen.

«Gay» terminoa anglizismo edo mailegu bat da, jatorri okzitanierakoa, eta ez ingelesekoa, uste den bezala; izan ere, ingelesetik eratorritako terminoak bere gain hartutako homosexualitateari egiten dio erreferentzia. Okzitanieraz gay, "gai", alaia edo pikaroa esan nahi du.

Viktoriar Ingalaterran, "gay" terminoa prostituzio homosexualean ziharduten gizonei aplikatzen zitzaien, bizi ziren modu alaiagatik eta janzteko moduagatik. Azkenik, gay boy terminoa (literalki "mutil alaia", "prostitutoa" edo Taxi boy) homosexualaren sinonimo bihurtu zen ingelesaren barruan.

Euskaraz[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Elkarteatutako Marte sinboloak gizonezko homosexualitatea adierazten dute.

Homosexualak hitzaren ordez “gay eta lesbianak” idaztea gomendatzen du Berriaren Estilo Liburuak, “izan ere, homosexual hitza bakarrik erabiltzeak ikusezin bihurtzen ditu lesbianak. LGTBI sigla ere erabiliko da (lesbiana, gay, transexual, bisexual eta intersexualak)”.[1]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]