A Ram Sam Sam

Wikipedia, Entziklopedia askea
A Ram Sam Sam
Jatorria
Jatorrizko herrialdeaMaroko
Ezaugarriak
Genero artistikoahaur kanta
Bestelako lanak
Musikagileaabesti herrikoi

A Ram Sam Sam Marokoko haurrentzako abesti-jolasa da,[1] mundu osoan ospea lortu zuena. Euskaraz "Arantxan txan" izena du, Takolo, Pirrutx eta Porrotx pailazoek egindako bertsioaren ondorioz.

Letra, mugimenduak eta esanahia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Abestiaren jatorrizko hitzak hauek dira:

A ram sam sam, a ram sam sam
Guli guli guli guli ram sam sam
A ram sam sam, a ram sam
Guli guli guli guli ram sam sam
A rafiq, rafiq bat
Guli guli guli guli ram sam sam
A rafiq, rafiq bat
Guli guli guli guli ram sam sam

Arabiar abestia da, Marokoko aldaeran abestua. "A ram sam sam" esaldiak esanahi garbirik ez duen arren, abestiko beste hitzak honela itzul daitezke:[2]

Guli guli guli: esadazu, esadazu, esadazu
A rafiq: adiskidea, laguna

Euskal bertsioak, berriz, honela dio:

Arantxan txan, arantxan txan
Guli guli guli guli guli arantxan txan
Arantxan txan, arantxan txan
Guli guli guli guli guli arantxan txan
Arabi, arabi
Guli guli guli guli guli arantxan txan
Arabi, arabi
Guli guli guli guli guli arantxan txan

Jolas moduan egiten ez denean, kantu amaigabe (erronda) gisa abestu daiteke.

Jolasa haur talde batek egiten du. Abestia taldeko buruak abesten du eta partaideek zenbait mugimendu egin behar dituzte une jakin batzuetan. Euskal Herrian zabaldu den bertsioan, honela egiten da:

  • Arantxan txan - esku ahurrez belaunen gaineko izterraldea joaz, silabaka (lehenean izan ezik)
  • Guli guli - ukabilak elkarren inguruan biraka, aurrerantz
  • Arabi - besoak gerritik gorantz altxaz, hitzak irauten duen tartean

Liverpooleko The Spinners folk taldearen abestiaren bertsioaren hitzak, Israelgo abeslari bati aramaieraz ikasi omen zizkiotenak, honela ziren:

Aram sa-sa, aram sa-sa,
Gulli gulli gulli gulli gulli gulli ram ra-sa. (2x)
Arami, arami,
Gulli gulli gulli gulli gulli gulli ram ra-sa. (2x)

Honela itzuli zuten: "Igo zeure zaldi gainera eta zoaz lauhazka". Kontzertuetan ikusleek parte hartzeko abesti gisa jotzen zuten, publikoa bitan banatuz eta "erronda" moduan kantatzera bultzatuz. 

Pop kulturan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • The Spinners taldeak abestiaren bertsio bat sartu zuen 1964ko Folk at the Phil diskoan, "Aram Sa-sa" izenburupean.
  • Rolf Harris-ek 1971n grabatu zuen abestia Columbia Records-entzat The Mike Sammes Singers-ekin.[3] Bertsio honek hitz osagarriak eta atzeko ahotsen moldaketa bereizgarria ditu.
  • Takolo, Pirrutx eta Porrotx euskal pailazoek 1992an "Arantxan txan" bertsioa argitaratu zuten Hau umorea diskoan. Arrakasta handia izan zuen eta egun ere entzuten eta ikasten dute haurrek (horren erakusgarri da kanta hau Elkar argitaletxeak egindako haur-kanten bildumako diskoetako batean agertzea).[4]
  • Levon Atayan soinu-ekoizlea kantuaren remix bat egiten lehenetarikoa izan zen 2009ko urtarrilean, eta "Aram Zam Zam" (Pop Mix) izena ipini zion. Interneteko atari batzuetan "Zam Zam" deitzen diote. Bertsio hau haurrentzako musika- eta dantza-talde askok erabiltzen dute.
  • Diskoteka Avaria talde errusiar ezagunak "Modny Tanets Aram Zam Zam" konposizioan erabili zuen abestia 2009an (errusieraz Модный танец Арам Зам Зам; euskaraz: A Ram Sam Sam: Modako Dantza).
  • Donikkl und die Weißwürschtl-ek ere alemanezko "Aram Sam Sam" bertsioa grabatu zuen 2009an, eta Alemaniako zerrendetan sartu zen.
  • Gracey-k 2011an Holandako bertsioa kaleratu zuen, Herbehereetako single zerrendetan 75. zenbakira iritsi zena.[5]
  • Lorenz Büffel-ek "Aramsamsam" izeneko bertsioa grabatu zuen Après Ski Hits 2011 CD bikoitzerako.

Samplegintza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Tom Tom Clubek "A Ram Sam Sam" letraren zati bat erabili zuen " Wordy Rappinghood " abestian. Abesti hori 1981. urteko izen bereko haren lehen diskoan aurkitzen da.
  • Chicks on Speed-ek "Wordy Rappinghood" abestiaren bertsio bat grabatu zuen 2003ko 99 Cents diskoan.
  • Uffie-k "Wordy Rappinghood" filmaren bertsio bat ere grabatu zuen DJ Mehdirekin batera.

Parodiak eta egokitzapenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1962tik 1982ra Chicago aldean emititu zen The Magic Door telebista hezkuntza judutarrak "A Room Zoom Zoom" abesti tematikoa zuen, "A Ram Sam Sam" filmaren lehen bi lerroetan oinarrituta.[6]
  • AEBetako esplorazio mugimenduak abestia moldatu zuen letra berriak erabiliz: A Cub Cub Scout ona / A good Cub Scout / A new Tiger Cub and a good Cub Scout. . .
  • Fast Food Rockers- ek 2003an jolastoki arruntaren eta kanpamentuetako abestiaren bertsio bat grabatu zuen " Fast Food Song " izenburupean, letra berriak lagin zituen estriborrean eta janari lasterreko konpainiak aipatu zituen, batez ere Pizza Hut, Kentucky Fried Chicken eta McDonald's.
  • DJ Ötzik 2003an oso antzeko bertsioa grabatu zuen alemanez "Burger Dance" izenarekin, batez ere Fast Food Rockers-en bezalako janari lasterreko konpainia berdinen zerrenda zen. Abestia A Ram Sam Sam-en estriborrean eta " The Battle Hymn of the Republic " ataleko zenbait ataletan agertzen da, bereziki "Glory Glory Hallelujah".
  • Pizza Hut-ek kanpaina komertzialetan erabili zuen letra aldatuekin (jatorrizkoa ingelesez): "Pizza etxola bat, pizza etxola bat, Kentuckyko oilasko frijitua eta pizza etxola bat. Mcdonald's, Mcdonald's, Kentuckyko oilasko frijitua eta pizza etxola bat". 
  • DieAussenseiter taldeak bere lehen bideoklipeko zenbait zatitan erabili zuen. "Aram Sam Sam" abestiaren parodia komikoa izanik, alemanezko letra osagarriekin, eta ingelesezko letren erabilera sinbolikoarekin: "Jump, jump, motherfucker".[7]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «"A Ram Sam Sam" from Morocco» The Folk Music Experience (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  2. «A Ram Sam Sam - Morocco» Mama Lisa's World of Children and International Culture (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  3. Rolf Harris - A Ram Sam Sam. (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  4. «txikia izanik.... Batzuk. Elkar.eus» www.elkar.eus (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  5. «Gracey - A Ram Sam Sam» www.berkmusic.nl (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  6. Ph.d, Dr Neil Gale. (2017-02-28). «The Digital Research Library of Illinois History Journal™: "The Magic Door" TV Show, a part of Chicagolands Sunday Morning Programming.» The Digital Research Library of Illinois History Journal™ (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  7. Aram Sam Sam (Official Music Video) HD. (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]