Azpilagañako arrapal mekanikoak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azpilagañako arrapalak
Mugikortasun bertikala Iruñean

Bi pertsonak arrapaletan
Datu orokorrak
Garraio motaArrapal mekanikoa
EskualdeakAzpilagaña - Iturrama,
Iruña,  Nafarroa
Geltokiak2
Bidaiariak1 582 175 (2014)[1]
JabeaIruñeko Udala
EgoitzaIturrama kalea, 2
Iruñea, Nafarroa Garaia
Webguneawww.iruña.eus
Ustiapena
Hasiera2009ko azaroaren 7a (14 urte)
EragileaIruñeko Udala
Ibilgailuak2
Datu teknikoak
Luzera34 m
 Mapa
Map

Azpilagañako arrapal mekanikoak Iruñeko arrapal mekanikoak daude.

Arrapalak 2009ko azaroaren 7an inauguratu zuen, Iruñeko lehen arrapal mekanikoak izateko.

Arrapal mekanikoak funtzionamendu guztiz autonomoa du.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arrapalak 2009ko azaroaren 7an inauguratu zuen.

Bilakaera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Matxurak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Inauguratu zenetik, maiz izan dira matxurak arrapaletan. Horrela, 2012ko maiatzean bideozaintzako kamerak jarri ziren, urte bereko abuztuan gertatutako gertakarien ondoren ekintza bandalikoak prebenitzeko; izan ere, identifikatu gabeko pertsona batek bere borondatez sartutako iltze batek arrapalako 144 orrazi hondatu zituen guztira. Ondorioz, zazpi hilabete baino gehiagoz itxi behar izan zuten, konpontzeko.[2][3][4]

2016ko abuztuan, arrapalan gertatutako beste gertakari batek bizilagunen haserrea areagotu zuen: kristal bat hautsita zegoen. Azpiegiturak jasaten dituen gainerako kalteen artean nabarmentzen zen, baina bizilagunek deitoratzen zuten oso normalean geldirik egotea, batez ere arrapalaren gelditze-botoia behar ez bezala sakatzeagatik.[5][6]

2020ko urtarrilean, arrapalen errendimendua mantentzeko eta hobetzeko lanak egin ziren, eta, beraz, egun batzuetan bi noranzkoetako bat geldirik egon zen.[7][8]

Koronabirusaren krisia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu nagusia: «COVID-19 pandemia Euskal Herrian»

2020ko martxoaren 13an, COVID-19 pandemiaren ondorioz konfinamendu orokorra deklaratu ondoren, Iruñeko Udalak hau eta hiri osoan zehar banatutako beste igogailu eta funikularrak ixtea erabaki zuen. Hala, konfinamendu osoan itxita egon ziren ekainaren 22ra arte, egun horretan berriz ireki baitzuten, baina edukiera txikiarekin.[9][10]

Azpiegitura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arrapalak bi dira guztira, Iñigez kalearen ekialdean paraleloki kokatuta. Horien artean eskailera tradizionalak daude, ibilbide-denbora murrizteko. Biak Ega ibaia eta Abejeras kaleen azken eraikinaren gainean bermatzen dira, eta Ega ibaia eta Iñigez kaleen biribilgunea Abejeras kaleko zubiarenarekin lotzen dira Iturrama kalearen gainean.

Goiburuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arrapal bi goiburu ditu:

Ustiapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Funikular honen funtzioa Azpilagaña eta Iturrama artean dagoen desnibel edo malda zuzen-zuzenean igotzea da.

Etorkizuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oraingoz ez da neurri gehigarririk aurreikusi funikularrean.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Artikulu bat Diario de Navarran
  2. (Gaztelaniaz) IRUÑA, SAIOA ROLÁN. (). «Azpilagañako arrapala mekanikoa irailera arte egongo da geldirik» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-08).
  3. (Gaztelaniaz) IRUÑA, CLARA SANZ. (). «Azpilagañako arrapala mekanikoak, aste honetarako prest» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-08).
  4. (Gaztelaniaz) IRUÑA, SAIOA ROLAN. (). «Agur Azpilagañako arrapala mekanikoetako bandalismoari?» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-08).
  5. (Gaztelaniaz) DÍAZ, CLAUDIA ESLAVA, BEATRIZ. (). «"Funtzionatzen baino denbora gehiago geldirik" dagoen arrapala mekanikoa» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-08).
  6. (Gaztelaniaz) Azpilagañako eskailera mekanikoek huts egin dute berriro. 2016-10-14 (Noiz kontsultatua: 2020-09-08).
  7. (Gaztelaniaz) Navarra, Diario de. (). «Mantentze lanak Azpilagañako arrapaletan ostegunetik» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-08).
  8. «Azpilagañako arrapalak egokitu egingo dira segurtasuna hobetzeko eta matxurak konpontzeko denbora murrizteko» www.noticiasdenavarra.com (Noiz kontsultatua: 2020-09-08).
  9. «Iruñeko hamar hiri-igogailuak itxi egin dituzte, koronabirusa dela eta» www.noticiasdenavarra.com (Noiz kontsultatua: 2020-09-05).
  10. (Gaztelaniaz) Press, Europa. (). «Iruñeko Udalak haurrentzako parkeak, aire zabaleko gimnasioak, iturriak eta igogailuak irekiko ditu astelehen honetan» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-05).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]