Hondakinen merkataritza global

Wikipedia, Entziklopedia askea

Hondakinen merkataritza globala nazioarteko merkataritza mota bat da, herrialdeek sortzen dituzten hondakinak sal-erosten dituena, ondoren tratatu, bota edo birziklatzeko. Garapen-bidean dauden herrialdeek hondakin toxikoak edo arriskutsuak inportatzen dituzte herrialde garatuetatik.

Munduko Bankuaren What a Waste: A Global Review of Solid Waste Management txostenak herrialde jakin batean sortutako hondakin solidoen kopurua deskribatzen du. Zehazki, hondakin solido gehien sortzen duten herrialdeak ekonomikoki garatuagoak daude eta industrializatuagoak. Txostenak azaltzen duenez, "Oro har, zenbat eta handiagoa izan garapen ekonomikoa eta urbanizazio-tasa, orduan eta handiagoa da sortutako hondakin solidoen kopurua".[1] Beraz, Ipar Globaleko herrialdeek, ekonomikoki garatuagoak eta urbanizatuagoak, Hego Globaleko herrialdeek baino hondakin solido gehiago sortzen dute.[1]

Gaur egungo nazioarteko hondakin-fluxu komertzialek Ipar Globalean sortzen diren eta Hegoalde Globalean esportatzen eta ezabatzen diren hondakinen ereduari jarraitzen diote. Faktore askok eragiten dute zer herrialdetan sortzen dituzten hondakinak eta zer neurritan, kokapen geografikoa, industrializazio-maila eta munduko ekonomiaren integrazio-maila barne.

Hainbat ikerlarik hondakinen merkataritzaren hazkunde handia eta hondakinen merkataritzaren eragin negatiboak politika ekonomiko neoliberalaren nagusitasunarekin lotu dituzte.[2][3] 1980ko hamarkadan politika ekonomiko neoliberalerako trantsizio ekonomiko handiarekin, "merkatu libreko" politikaranzko aldaketak hondakinen mundu-merkataritzaren hazkunde handia erraztu du. Henry Giroux McMaster Unibertsitateko Kultura Ikasketen lehendakariak politika ekonomiko neoliberalaren definizioa eman du:

« "Neoliberalismoak ...ekonomia eta merkatuak kentzen ditu gizarte-betebeharretatik eta gizarte-kostuetatik. ...Proiektu politiko eta politiko gisa, neoliberalismoa lotuta dago zerbitzu publikoen pribatizazioarekin, estatuaren funtzioetatik kanpoko salmentarekin, finantzak eta lana desarautzearekin, ongizate-estatua eta sindikatuak kentzearekin, ondasunen merkataritza liberalizatzearekin eta kapital-inbertsioarekin, eta gizartearen merkatarizatzearekin" »

[4]


Politika pribatizatzaile horren aurrean, neoliberalismoa merkataritza libreko akordioak zabaltzean eta nazioarteko merkatu komertzialetara irekitako mugak ezartzean oinarritzen da. Merkataritzaren liberalizazioa, merkataritza erabat desaraututa dagoen politika ekonomiko neoliberala, nazioarteko merkataritzari muga-zergak, kuotak edo bestelako murrizketak utzi gabe, garapen-bidean dauden herrialdeetako ekonomiak bultzatzeko eta munduko ekonomian txertatzeko diseinatuta dago. Kritikarien esanetan, merkatu libreko merkataritzaren liberalizazioa edozein herrialdek arrakasta ekonomikoa lortzeko aukera izan zezan sortu zen arren, politika horien ondorioak suntsitzaileak izan dira Hego Globaleko herrialdeentzat, batez ere beren ekonomiak Ipar Globalerako zortasunean geldituz.[5] Nazioarteko Diru Funtsa bezalako aldekoek ere, “integrazioaren aurrerapena ez da berdina izan azken hamarkadetan” diote[6].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b «3: Waste Generation» World Bank, 8–13 or..
  2. Smith, Jackie. (March 2001). «Globalizing Resistance: The Battle of Seattle and the Future of Social Movements» Mobilization: An International Quarterly 6 (1): 1–19.  doi:10.17813/maiq.6.1.y63133434t8vq608..
  3. 15 Harv. J. L. & Pub. Pol'y 373 (1992)Fallacies of Free Market Environmentalism, The ; Blumm, Michael C.
  4. Polychroniou, CJ. "Neoliberalism and the Politics of Higher Education: An Interview With Henry A. Giroux." Truthout. N.p., 26 Mar. 2013. Web. 13 Apr. 2014. <http://truth-out.org/news/item/15237-predatory-capitalism-and-the-attack-on-higher-education-an-interview-with-henry-a-giroux>.
  5. Gérard Duménil; Dominique Lévy. (September 23, 2005). «Neoliberalism – Neoimperialism» EconomiX-CNRS and PSE-CNRS: 1–12..
  6. «Global Trade Liberalization and the Developing Countries» An IMF Issues Brief (International Monetary Fund) Nov 2001.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]