Iturgaitzeko zubia
| Iturgaitzeko zubia | |
|---|---|
 | |
 | |
| Kokapena | |
| Koordenatuak | 42°51′36″N 1°34′27″W / 42.859889°N 1.574208°W |
| Helbidea | Obraizortea barrutia, 4; 31699 |
| Udalerria | Irotz, Esteribar,  Nafarroa Garaia |
| Historia | |
| Irekiera | XII. mendea |
| Handitzea | 1940 2020 |
| Deskribapena | |
| Estiloa | Erromanikoa |
| Garaiera | 16 m |
| Azpiegitura | |
| Gurutzatzen du | Arga ibaia |
| Eramaten du | Donejakue Bidea |
| Zubibegiak | 1 |
| Arkurik luzeena | 16 m |
| Kalatua | 2 m |
Iturgaitzeko zubia Nafarroako Esteribar udalerriko Irotz herria zubi bat da.
XII. mendean eraiki zen eta birritan zaharberritu, 1940an eta 2020an.
Erromaniko estiloko hiru arku ditu.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Zubia XII. mendean eraiki zen Donejakue bidea egiten duten erromesek Iruñeraino eta Zabaldikaraino jarraitu ahal izateko.
Gainera, lehen Montserrateko Ama Birjinaren ermita zegoen, gaur egun desagertuta dagoena.[1]
1940an, zubia zaharberritua izan zen bere antzinatasunagatik. Horretarako, hormigoizko sendogarri batzuk gehitu zitzaizkion abiatze-hormetan, baita zoladura bat eta hormigoizko eta metalezko baranda misto bat ere. Horri esker, ondoko Irotz herrira autoz sartu ahal izan zen, baina ordura arte ezinezkoa zen, hori baitzen, eta oraindik ere, herrira sartzeko bide bakarra.[2]
2020an erreformatu zen. Bi fasetan gertatu zen: lehena, 2020ko maiatzaren 27an amaitu zena, ibaira sartzeko beharrik izan ez zuena, eta bigarrena, udan egin zena, sarbide hori behar izan zuena. Lehenengo fasean, ibaira sartzea eskatzen ez duten obrei ekin zaie: zanga irekitzea, hodiak eta konexioak jartzea eta goiko xaflaren hormigoia botatzea. Hormigoizko petrila ere kendu da, eta alboetako hormatxoak handitu dira baranda berriaren euste-kota berdintzeko. Horrek ibilgailuen eta oinezkoen zirkulazioa errazten du, ibiltzeko moduko zabalera maximizatuz (3,6 m). Ondoren, zubiaren taula zolatu da, asfaltozko errodadura-geruza berri batekin. Lanen barruan sartu dira altxaeretako eremu txikietan landareak eta sustraiak kentzea, inguruan zuhaixkak eta zuhaitzak garbitzea, bereziki iparraldeko aldean eta argiak zubiaren eskuinalderaino zabaltzea.
Bigarren fasean, zeina 2020ko udan egin baitzen, ibaitik sartzeko, gainezkabide-begiaren gainean gainjarritako horma konpondu zen, goiko ganga finkatuz. Eremu horretako garbiketa, juntura-berritzea eta harlangaitzezko betelana ere barne hartu zituen. Halaber, landareak eta sustraiak kendu ziren altxaeretan kaltetutako eremuetan.[3]
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Zubia Arga ibaiaren gainean dago, Irotz herrian, Esteribarren. Bere interes arkitektoniko eta kulturalaz gain, Donejakue bidea bertatik igarotzen baita, Irotz herrira sartzeko bide bakarra da. Gainera, Iruñerriko Ibai Parkearen abiapuntua da Arga ibaia, Aratzuriraino iristen dena. Zubiak arku handi beheratua eta alboetan peraltatu samarrak dituzten hiru arku txikiago ditu. Guztiak zirkuluerdikoak dira eta harlangaitzezko harri soltekoak, kolore zurixka bereizgarria dutenak.
Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
-
Irotzeko hondartza, atzealdean zubia duela -
-
Irotzeko hondartza
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Gaztelaniaz) «Paseo Fluvial del Arga Tramo de la Magdalena (Pamplona-Iruña, Navarra) · Senditur sendas rutas y turismo» www.senditur.com (Noiz kontsultatua: 2020-05-28).
- ↑ (Gaztelaniaz) PRESS, EUROPA. (2020-05-28). «Finaliza la primera fase de las obras de restauración del puente de Iturgaiz» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-28).
- ↑ «Irotzen Iturgaizko zubia zaharberritzeko lanen lehen fasea amaitu da | Mancomunidad de la Comarca de Pamplona» www.mcp.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-28).
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q95689076