Margalida Caimari

Margalida Caimari
	;
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Margalida Caimari Vila
Jaiotza	Kuba, 1839
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Palma Mallorcakoa, 1921 (81/82 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	katalana; gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	poeta eta idazlea

Margalida Caimari Vila (Kuba, 1839 – Palma Mallorcakoa, Balearrak, 1921) errenazimenduko idazlea, poeta izan zen. Mallorca, Katalunia eta Kubari lotutako gizarte-ongilea.^[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Margalida Caimari Vila negozio-kontuengatik Karibera emigratu zuen Menorcako familia aberats batean jaio zen, Kuban. Burgesia komertzial liberaleko kidea zen Miquel Bauló Oliverrekin ezkondu zen, eta horrek inguruko emakumeak baino instrukzio eta askatasun gehiago izaten lagundu zion.^[2]

Idazle hasiera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Josep Lluís Pons Gallarza errenazentistak babesten zuen. Oso gaztea zen eta poesia idazteaz gain, jendaurrean errezitatzen zituen hainbat une eta erakundetan. Ekintza berritzailea izan zen emakume batean, 1869 inguruan. Balear Ateneoan eta Pons eta Gallarzaren tertulietan aritu ziren idazle gazteen talde bateko kide izan zen.^[3]

Poeta berritzailea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere poesia berritzaileena herri-inspirazioko errealista eta aberriarena da; lehenengoan, Kubara emigratutako senarrak espero zuen emakumearen bakardade eta inpotentzia sentimenduak azaltzen zituen. Bigarrenean, oso argi zeukan Kataluniako aberriaren ideia, eta industrializazioa miresten zuen. Literatura-jarduera garrantzitsua izateko aukera izan zuen, tertuliarekin berarekin, eta gizarte-ongintzakoa, alaba bakarra izan baitzuen, beste idazle batzuek ez bezala, hala nola Manuela de los Herreros Soràk, zeinarekin adiskidetasuna ezarri baitzuen, lana kolapsatuta ikusi baitzuten amatasunagatik. Mallorcako eta Kataluniako aldizkarietan argitaratu zuen.^[4]

Aktibismoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gizarte-auziari Leon XIII.aren jarraibideen araberako katolizismotik heldu zion, senarraren La Alfombrera izeneko enpresak ehungintzako langileen lana bertatik bertara ezagutu zuen, eta oso aktiboa izan zen langileen seme-alabentzat Bressols del Minio Jesús deituak sortuz, Kataluniakoen antzera. 71 urte zituela, Langileen Patronatuaren barruan, haur beharginentzako eguneko eskola graduatuak inauguratu zituen. Hala ere, bere gizarte-kontserbadorismoa islatu zuen poema batzuetan.^[3]

Poeta errekonozitua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jeroni Rossellók, Miquel dels Sants Oliverrek,^[5] Sanchis Guarnerrek eta Austriako Luis Salvador artxidukeak poeta gisa baloratu zuten, baina, estereotipoaren ondorioz, amatasun-poemak bakarrik baloratu eta erreproduzitu zituzten.

Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Palma Mallorcakoan kale batek du bere izena, han hezi baitzen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ (Gaztelaniaz) «Diccionari BiogrÃ fic de Dones â Xarxa Vives dâUniversitats» dbd.vives.org (Noiz kontsultatua: 2022-11-03).
↑ (Katalanez) Marquès, Isabel Peñarrubia i. (2006). Entre la ploma i la tribuna: els orígens del primer feminisme (Mallorca, 1869-1890). L'Abadia de Montserrat ISBN 978-84-8415-863-9. (Noiz kontsultatua: 2022-11-03).
↑ ^a ^b Margalida Caimari Vila. Red Vives de Universidades 29 de septiembre de 2010.
↑ Margalida Caimari i Vila. Enciclopèdia.cat.
↑ (Gaztelaniaz) Miguel de los Santos Oliver. 2022-03-10 (Noiz kontsultatua: 2022-11-03).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q20005621

[1] (Gaztelaniaz) «Diccionari BiogrÃ fic de Dones â Xarxa Vives dâUniversitats» dbd.vives.org (Noiz kontsultatua: 2022-11-03).

[2] (Katalanez) Marquès, Isabel Peñarrubia i. (2006). Entre la ploma i la tribuna: els orígens del primer feminisme (Mallorca, 1869-1890). L'Abadia de Montserrat ISBN 978-84-8415-863-9. (Noiz kontsultatua: 2022-11-03).

[vives-3] Margalida Caimari Vila. Red Vives de Universidades 29 de septiembre de 2010.

[4] Margalida Caimari i Vila. Enciclopèdia.cat.

[5] (Gaztelaniaz) Miguel de los Santos Oliver. 2022-03-10 (Noiz kontsultatua: 2022-11-03).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]