Ohitura-komedia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Molièreren L'École des femmes ohitura-komediaren 1719ko edizioaren grabatua.

Ohitura-komedia[1] azpigenero dramatiko bat da, garai bateko edo klase sozial jakin bateko eguneroko bizitza ironiaz eta zorroztasunez deskribatzen duena, oro har klase ertaina edo burgesia.[2]

Kostunbrismoko literatura deritzon generoaren ahaidea da, eta karikaturizaturik agertzen den publiko berera bideratzen da, pertsonaia batzuek beren inguruneko portaera-jarraibide konbentzionalei jarraitzen dieten trebetasuna edo baldarkeria islatuz. Jarraibide horiek, moralki, hain zorrotzak edo hutsalak izan daitezke, beren publikoak jasan dezakeen neurrian; izan ere, haien kritika soziala azalekoa izaten da, ez du gizartearen funtsezko zutabeak ukitzen eta erraz desagertzen da. Lope de Vega (El perro del hortelano), Molière (Les Précieuses ridicules, L'École des femmes), Manuel Bretón de los Herreros (El pelo de la dehesa) eta Jacinto Benavente (Pepa Doncel) egileek horrelako komediak idatzi zituzten.

Argumentua baimendu gabeko erromantzeren bat edo eskandaluzko beste gairen bat izan ohi da, baina argumentua ez da elkarrizketa burutsuak, giza ahuleziei buruzko iruzkin zorrotzak eta obraren sentikortasunez betetako giroa baino garrantzitsuagoa. Lope de Vega, Tirso de Molina, Agustín Moreto eta espainiar XVII. mendeko beste antzerkigile batzuk genero honen lehenengo egileak izan ziren XVIII. mendean frantsesek (Molière batez ere) eta italiarrek (Carlo Goldoni, Commedia dell'Arterekin nahastu zuena) imitatu eta garatu zituzten komedia mota horien lehen sortzaileak; Ingalaterran, William Shakespeareren Zarata handia ezertarako ez lanaren aurrekaria kontatzen zen lekuan, William Wycherley (The Country Wife, 1675), William Congreve (The Way of the World, 1700), Oliver Goldsmith (She Stoops to Conquer, 1773) eta Richard Brinsley Sheridan (The Rivals, 1775; The School for Scandal, 1777) lanen bidez garatu zen. XIX. mendean Oscar Wilde (Lady Windermere's Fan 1892 eta The Importance of Being Earnest, 1895); eta XX. mendean Noël Coward (Hay Fever, 1925) eta Somerset Maugham nabarmendu ziren. Frantzian, generoa Dumas semea, Eugène Scribe eta Victorien Sardouk jarraitu zuten, besteak beste, eta, XX. mendean, Sacha Guitryk.[3]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2003]
  2. Manuel Gómez García, Diccionario Akal de Teatro, Madrid: Akal, 1998, 188. orr.
  3. Cf. Enciclopedia universal, http://enciclopedia_universal.esacademic.com/157017/comedia_de_costumbres

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Artea Artikulu hau arteari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.