1. linea (Malagako metroa)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Andalucía Tech ↔ El Perchel

Map

Tren bat Universidad geltokiko ingurunetan
Datu orokorrak
Garraio motaMetro
EskualdeakMalaga, Andaluzia
 Espainia
Geltokiak13
JabeaAndaluziako Junta
Webguneawww.metromalaga.es
Ustiapena
Hasiera2014ko uztailaren 30a
EragileaMetro de Málaga SA
IbilgailuakCAF Urbos 3
Ibilgailuen luzera13 m
Datu teknikoak
Luzera6,70 km
Galiboa1 435 mm
Abiadura maximoa70 km/h

Malagako metroaren 1. linea sarean aurreikusitako lau lineetako bat da. Andalucía Tech eta El Perchel geltokiak lotzen ditu.

2014ko uztailaren 30an inauguratu zen Andalucía Tech eta El Perchel geltokien artean.

2022an Atarazanas geltokiraino iristea aurreikusten da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eraikuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ibilbidean zehar tunelak eraikitzeko lanak pantaila-hormen metodoaren bidez egin ziren; formula hori tunel-makinen erabileraren kaltetan aukeratu zen, zenbait bide estuak baitziren eraikinetan kalteak saihesteko. Meatze metodoaren bidez, MA-20 autobiaren azpiko zatia bakarrik industu zen.[1]

2009ko otsailean linearen hiri-zatiaren lanak hasi ziren, Malaga−María Zambranoko geltokiaren eta Juan XXIII etorbidearen artean; aurretik, trenbideak eraikitzen eta instalatzen hasi ziren lurrazaleko zatian zehar, kanpus unibertsitarioaren bidez, linea honen amaieran dagoen adar teknikoraino. 2009ko irailean El Perchel trukagailua eraikitzen hasi ziren, 2010eko hasieran, Guadalmedinatik El Perchel geltokiko etorkizuneko trukagailurainoko zatian lanak hasi ziren eta 2010eko urrian MA-20 errepidearen azpiko zatia eraikitzen hasi ziren.[2][3][4][5]

Malaguetatik Guadalmedinarako hasierako zati partekatu baten eraikuntza 2010eko udan onartu zen, Alameda Principal, Plaza de la Marina eta Malagako Parkea zeharkatuz. Baina zati honetarako zailtasun ekonomiko eta teknikoek, krisi ekonomikoaren eta hiriaren erdiguneko lurpean hondakin arkeologiko garrantzitsuak egotearen ondorioz, tartea erdigunera iristea aldatu dute, Atarazanasko geltokian amaituko zena. Azken proiektuan, Andaluziako Juntak eta Malagako Udalak beste trenbide-tunel baterako (metrorako edo Malagako Renfe Aldirien trenen sarea luzatzeko) bigarren mailako indusketa errazteko sakonera nahikoa zuten pantailak eraikitzea erabaki zuten.[6][7][8]

 eta  lineen inaugurazioa 2009ko otsailerako aurreikusita zegoen, beranduago, eta epeak ez betetzeagatik, metroaren irekiera partziala 2011ko azaroaren 11an proposatzen zuen egutegi berri bat aukeratu zen, egun horretan, zatiak ere inauguratu ez zirelarik, lanak berriz atzeratzeagatik. Data bat proposatu zen 2013ko urrirako, unibertsitateko ikasturtearen hasiera aprobetxatuz, eta hau bete ez ondoren, beste bat 2013 amaierarako, hau ere bete ez zena.

Azkenean, Andalucía Tech eta El Perchel arteko linea 2014ko uztailaren 30ean inauguratu zen. Metroa erdigune historikora iristeko Guadalmedina eta Atarazanas geltokiak martxan jartzea 2023ko martxoaren 27an iritsi zen. urterako martxan jartzea aurreikusten da.[9]

Geltokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

KBHFa
Andalucía Tech
BHF
Paraninfo
BHF
El Cónsul
BHF
Clínico
BHF
Universidad
tSTRa
tBHF
Ciudad de la Justicia
tBHF
Portada Alta
tBHF
Carranque
tBHF
Barbarela
tBHF
La Unión
tINT
El Perchel        
tINT
Guadalmedina      
tKBHFe
Atarazanas

Geltokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Malagako metroak 17 geltoki ditu guztira, horietatik 5 lurrazalean eta 12 lurpean.

Ustiapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Linea Metro de Málaga SA enpresak usiatzen du Andaluziako Juntak kudeatutako bide eta geltokietan.

Maiztasunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Malagako metroaren maiztasunak 2021eko urtarrilaren 1ean
Astelehendik Ostiralera Larunbatak Jaiegunak
Astelehendik Ostiralera Al. - Og. Ostiralak
 06:30   07:45   09:45   13:00   15:00   20:30   22:00   22:00   23:00   22:00   23:00   01:30   22:00   23:00   01:30   07:00   23:00 
10' 6' 7½' 6' 7½' 10' 10' 12' 15' 10' 12' 15' 10'

Flota[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Malagako metroak 14 unitate mugikor ditu konposizio modularrarekin. Bi trakzio-buru eta bidaiarientzako hiru modulu dituzte, 221 pertsonako edukiera dute eta mugikortasun urriko pertsonen beharretara egokituta daude.

Lehiaketa CAF enpresak irabazi zuen, eta une horretan Urbos 2 tranbian oinarritutako diseinu baten irudiak aurkeztu zituen, Sevillako metroaren antzekoak, baina azkenean Malagako metroak Urbos 3 izango ditu, serie modernoagoa. Tren arinaren eredu horrek 70 km/h-ko puntako abiadura du, eta Euskal Herriko tailerretan egiten da.

Metroko unitateek Italdesign estudio turinarrak bakarrik diseinatutako Malagako dekorazio-elementu adierazgarriak dituzte, hala nola Malagako jakaren begi feniziarra, kolore eta motibo pikassiarrak eta Tauro konstelazioa, metro-sare honen planoaren antzekoa dena.[10]

Eraikitzailea Eredua Kopurua Urtea Luzera Bidaiariak Irisgarritasuna
CAF Urbos 3 14 2011 13 metro 221 Geltoki irisgarria 

Tarifak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Metroaren garraio-tituluak gordetzeko hainbat euskarri daude:

  • Txartel Okasionala: bidaia-titulu honek 1 eta 9 bidaia arteko karga onartzen du. Kargatzeko modukoa da, eta balio anitzekoa izatea ahalbidetzen du; hau da, hainbat erabiltzailek erabil dezakete, baldin eta elkarrekin bidaiatzen badute.
  • Metroaren bikarga-txartela: bidaia-titulu hau diru-zorro motakoa da, hau da, bertan dirua kargatzen da. Titulu honen birkarga-muga 20 eurokoa da, eta gutxienez 5 eurokoa. Ez da izenduna, kargagarria da eta balio anitzekoa izatea ahalbidetzen du; horrek esan nahi du hainbat erabiltzailek erabil dezaketela, baldin eta elkarrekin bidaiatzen badute.
  • Partzuergoaren bikarga-txartela: Malagako Garraio Partzuergoak ematen duen garraio-titulua da. Monedero-titulu kargagarria da, eta balio anitzekoa izatea ahalbidetzen du. Garraio Partzuergoaren kiosko eta estankoen sarean saltzen da eta Malagako metroko makinetan kargatu daiteke. Txartel multimodal bat da, garraio publikoko sistema guztietan konbinatuta erabiltzeko aukera ematen duena. Gainera, beste garraio-sistema batzuekin batera ontziz aldatzeko hobaria du.
  • Familia Ugarientzako Garraio Partzuergoaren txartela: Malagako Garraio Partzuergoak ematen duen garraio-titulua da. Diruzko titulu kargagarria da, ez da aldagarria, izaera pertsonalekoa eta transmitigarria baita.

Era berean, erabilera bakoitzerako hainbat garraio-titulu daude:

  • Euskarriaren prezioa:
    • Kartoia: 0,30 €
    • PVC: 1,80 €
  • Bidaiaren prezioa noizbehinkako txartelarekin: 1,35 €
  • Malagako Metroko bikarga-txartelarekin egindako bidaiaren prezioa: 0,82 €
  • Garraio Partzuergoaren bikarga-txartelarekin egindako bidaiaren prezioa: 0,82 €. Bidaia hiri barruko edo hiriarteko autobus publiko batetik egindako ontzi-aldaketa bada, prezioa 0,65 € da.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «Malagako metroaren Juan XXIII-Renfe zatiaren obrak hasi dira» www.laopiniondemalaga.es (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  2. (Gaztelaniaz) «Malagako metroaren lehen trenbideak muntatzea» Diario Sur 2009-03-30 (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  3. «Metro Malagak Renferen ondoko trukagailuaren obrak hasi ditu» www.laopiniondemalaga.es (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  4. (Gaztelaniaz) «Metroaren lanak udan hasiko dira erronda azpiko pasabidean» Diario Sur 2010-06-03 (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  5. «Mendebaldeko ingurubidea azpiko metroaren tunela egiteko lanak hasi dira» www.diariosur.es (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  6. «Hasi dira metroaren tunela egiteko lanak mendebaldeko erronda azpian» www.laopiniondemalaga.es (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  7. «Juntak eta Udalak erdiguneko tartearen trazadura eta eraikuntza-sistema adostu dituzte» www.laopiniondemalaga.es (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  8. «Erdiguneko metroaren obrek bigarren tunel bat aurreikusten dute aldirietarako» www.laopiniondemalaga.es (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).
  9. «Metroa, dagoeneko Malagaren bihotzean» La Opinión de Málaga.
  10. (Gaztelaniaz) 20minutos. (). «Jábegasen feniziar begiak, motibo pikassiarrek eta Taurus konstelazioak osatzen dute metroaren diseinua.» www.20minutos.es - Últimas Noticias (Noiz kontsultatua: 2021-01-08).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]