1851ko abenduaren 2ko estatu-kolpea

Wikipedia, Entziklopedia askea
1851ko abenduaren 2ko estatu-kolpea
Irudia
MotaEstatu-kolpe
Honen izena daramaDecember 2, 1851 (en) Itzuli
Data1851ko abenduaren 2a
HerrialdeaFrantzia
Parte-hartzaileak

1851ko abenduaren 2ko estatu-kolpea garai hartan Frantziako Errepublikako presidentea zen Luis Napoleon Bonapartek antolaturiko ekintza izan zen, zuzenbidearen arabera maniobrak egiteko aukera emango zion erreforma konstituzionalari uko egin arren, boterean iraunarazi nahi zuena.

Garai hartan Frantziako presidente zen Luis Napoleon Bonapartek Nazio Biltzarra desegin eta oposizioko buru nagusiak atxilotu zituen, bere burua diktadore bihurtuz. Inperioa aldarrikatu baino urtebete lehenago egin zuen, Napoleon III.a enperadorea 1870eko irailaren 2an Sedango guduan harrapatu zutenean existitzeari utziko zion arren.

Kausa eta arazoa presidente karguaren amaieran gertatu zen, ezin baitzen berriz hautatu. Horrela, 1851ko abenduaren 2an, frantziar biztanleek Frantziako Bigarren Inperioa eratzeko eskatzen zuten estatu-kolpea eman zuen. Diputatuen artean oso erresistentzia gutxi aurkitu zuen. Parisen eta inguruetan aurkitu zen erresistentzia-gune bakarra.

Ondorioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1851ko abenduan erreferendum bat egin ondoren, 1852ko urtarrilean konstituzio berri bat onartu zuten. Konstituzioak presidentearen botereak izugarri zabaldu zituen, eta 10 urterako hautatu zuten, agintaldi mugarik gabe. Botere betearazlea izateaz gain, botere legegilea ere bazuen, eta, horrela, Legebiltzarraren boterea murrizten zuen. Luis Napoleon automatikoki beste agintaldi baterako presidente hautatu zuten. Ondorio guztietarako, orain nazioaren gobernu-botere osoa zuen.

Errepublika autoritarioa behin-behineko irtenbidea baino ez zen izan, Luis Napoleon berehala Inperioa berrezartzeko prest agertu baitzen. Urtebete baino gutxiagoan, 1852ko azaroaren 7an beste erreferendum bat egin ondoren, Frantziako Bigarren Inperioa aldarrikatu zen. Abenduaren 2ko data sinboliko eta historikoan (1804an Napoleon I.aren koroatzearen urteurrena), Luis Napoleon Bonaparte presidentea Napoleon III.a bihurtu zen, frantziarren enperadorea.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • John Burt Halsted (1972). December 2, 1851: contemporary writings on the coup d'etat of Louis Napoleon, Anchor Books.
  • Margadant, Ted (1979). French Peasants in Revolt: The Insurrection of 1851.
  • Hugo, Victor (1852). Napoléon le Petit.
  • Marx, Karl (1852). Luis Bonaparteren brumairearen hemezortzia.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Historia
Frantzia
Artikulu hau Frantziako historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.