1939ko irailaren 1eko Reichstageko hitzaldia

1939ko irailaren 1eko Reichstageko hitzaldia
Mota	hitzaldi
Data	1939ko irailaren 1a
Egilea	Adolf Hitler
Lanaren edo izenaren hizkuntza	aleman
Gatazka	Bigarren Mundu Gerra

Reichstag-en hitzaldia 1939ko irailaren 1ean Adolf Hitlerrek Reichstag-en ezohiko saio batean, Alemaniak Polonia inbaditu zuen egunean emandako hitzaldia da. Hitzaldiak Poloniaren aurkako gerra-deklarazio publiko gisa balio izan zuen, eta, beraz, Bigarren Mundu Gerraren hasierakoa (Alemaniak ez zuen gerra-deklarazio formalik aurkeztu Poloniaren aurrean).^[1]

Une historikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Inbasioaren lehen tiroak Schleswig-Holstein korazatuak bota zituen irailaren 1eko 4:48 aldera. 5: 40etan Hitlerrek adierazpen bat igorri zien indar armatuei: "Poloniako estatuak ukatu egin du nahi genuen harremanen akordio baketsua, eta erokeria honi amaiera emateko, indarra beste aukerarik ez dut". Goizeko 11: 40etan, alemaniar komando gorenak aldarrikapen bat egin zien tropei ("Alemaniar armadako soldaduak, beste bitarteko guztiek huts egin ondoren, armek erabaki behar dute").^[2] Geroago, Hitlerrek Reichstagen hitzaldia eman zuen; ekitaldia Kroll Operan egin zen.^[3]

Hitzaldia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Prestaketa asko egin ziren (langak, polizia) Hitlerren Kroll Operarako bidean zehar, jendetza espontaneo eta sutsuaren esperoan. Baina jende mordoxka bat baino ez zen agertu, eta berlindarrak, oro har, apal agertu ziren, baita goibel ere, eta ez zuten gerraren iragarpenarekiko gogorik erakutsi.^[4]

Hitzaldiak Hitlerren ohiko ereduari jarraitu zion, astiro eta are xeheki hasiz, gero etapaka crescendo oihukatu bati ekinez. Diskurtsoko adierazpen batzuk egiazkoak ziren arren, oro har "gezurren katalogo harrigarria" zen. Hitlerrek, antza, inbasioaren aurreko gertaera diplomatikoen ibilbidea desitxuratu zuen.^[5]

Hitlerrek gero hamar egun lehenago, abuztuaren 23an, sinatutako Molotov-Ribbentrop ituna aipatu zuen. Itunaren albisteak Sobietar Batasunean argitaratu baziren ere, eta ordurako mundu osora zabaldu bazen ere, hitzaldi hori izan zen Hitlerren lehen errefentzia.

Hitlerrek alemaniar erasoa justifikatu zuen poloniar erruduntasuna aldarrikatuz, Pitschenen eta beste leku batzuetan, Gliwice eta Hochlinden barne, Poloniako ankerkerietan (asmatuak) oinarrituta; bi gertakari horiek Himmler Operazioaren burutzapenaren parte izan ziren, bandera faltsuko operazio bat, poloniarrek lehenengo eraso egin zutela frogatzeko.^[6] Hitlerrek "Reich alemaniarreko lehen soldadua" (Erster Soldat des Deutschen Reiches) izendatu zuen bere burua. Hau Hitler Alemaniako Indar Armatuen komandante gorena (Oberbefehlshaber der Deutschen Wehrmacht) izateko beste urrats bat izan zen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/timeline-event/holocaust/1939-1941/hitler-speech-to-german-parliament
↑ Saward, Dudley (1987). Victory Denied: The Rise of Air Power and the Defeat of Germany, 1920–1945. Franklin Watts. p. 144. ISBN 978-0531150450.
↑ Hitler's address to the Reichstag". BBC News. Irailaren 3, 1999. [1]
↑ Moorhouse, Roger (2020). Poland 1939. New York: Basic Books. 19–22.or. ISBN 978-0465095384.
↑ Addis, Ferdie (2012). I Dare Say: Inside Stories of the World's Most Powerful Speeches. Reader's Digest. 63.or. ISBN 978-1606524701. [2]
↑ Moorhouse, Roger (2020). Poland 1939. New York: Basic Books. 19–22.or. ISBN 978-0465095384.