Edukira joan

Mendi-adar

Wikipedia, Entziklopedia askea
Zorion (eztabaida | ekarpenak)(r)en berrikusketa, ordua: 15:22, 8 urtarrila 2024
Mendi-adarrak (marra gorriak).

Mendi-adarra edo ezproia lur mingain bat da, beheranzko gandorrari jarraitzen diona, mendilerro bateko tontor edo gailur-lerro handiago batetik.[1][2]

Muino nagusi edo mendilerro batetik alboko norabide batean jaisten den beste muino edo mendilerro bat ere defini daiteke mendi-adar gisa.[3][4]

Mendi-adar trunkatua

Albotik ebakitako mendi-adar trunkatuak, ibarraren norabidean, V alderantzizko hormak dirudi.

Trunkatutako mendi-adar bat mendi-adar bat da, haranaren hondorantz edo itsasertzerantz altitude altuago batetik jaisten den gailurreria, V alderantzikatuan amaitzen dena, eta ezproiaren higadura-sekzioak sortzen duena erreken, olatuen edo glaziarren eraginez.

Trunkatutako ezproiak mendilerroetan aurki daitezke, ibai-haranetako hormetan edo kostaldean.[5][6]

Fazeta mendi-adarra

Fazeta mendi-adar bat ere aurpegi triangeluar batekin amaitzen den mendi-adar bat da, fazeta triangeluarra izenekoa, oinarri zabal batekin eta gorantz begira dagoen gailur batekin.

Oro har, geologian erabiltzen den bezala, fazeta triangeluarra, oro har, faila-plano baten aztarna bat da, eta fazeta eta horri lotutako mendi-adar failaren emaitza da. Fazeta-mendi-adar terminoa ibai, olatu edo glaziarren higadurak eratutako V itxurako horma arrokatsuei ere aplikatzen zaie, eta, beraz, Trunkatutako mendi-adarraren sinonimo gisa.[5][6]

Mendi-adar inbrikatuak

Ashes Hollowko mendi-adar inbrikatuak, Severn ibaiaren adarra.

Mendi-adar inbrikatuak, ezproi gainjarriak ere esaten zaiona, gailurreria batzuk dira, ibarraren alboetara txandaka zabaltzen direnak, V formakoa, eta ibarrean zehar ibai bat isurtzen da. Inbrikatutako mendi-adarrak malda ganbilak dira (biribilduak), eta txandaka luzatzen dira haran baten kontrako aldeetara, eta horietako bakoitza bere artean txertatzen da. Kremailera bateko hortzak bezala ahokatzen dira.

Mendi-adar inbrikatuak denbora luzez sortzen dira ibaian, eta paisaia higatzen dute goiko ibilguan. Ibaia bihurka doa arroka gogorrago baten erresistentzia aurkitzen duenean.[5][6]

Galeria

Erreferentziak

  1. Mendizalearen Hiztegia, Urretxu-Zumarragako OSTADAR Mendi Taldea.
  2. Valley, Ridge, Gully Terrain Features and Contour Lines, geokov.com.
  3. Valleys, Ridges and Spurs, www.askaboutireland.ie.
  4. Your Dictionary, Your Dictionary.
  5. a b c Neuendorf, K.K.E., J.P. Mehl, Jr., and J.A. Jackson, eds. (2005) Glossary of Geology (5th ed.). Alexandria, Virginia, American Geological Institute. 779 pp. ISBN 0-922152-76-4
  6. a b c Thornbury, W. D., 1954, Principles of Geomorphology. John Wiley and Sons, Inc. New York. 618 pp. ISBN 978-8123908113

Ikus, gainera

Kanpo estekak