Artozkibar

Artozkibar
	Nafarroako Erresuma
	Artozki ibarburuko ikuspegia, 2008n
Kokapena
Herrialdea	Nafarroako Erresuma
Merindadea	Zangoza
Egungo administrazioa
Herrialdea	Euskal Herria
Erkidegoa	Nafarroa
Udalerria	Artzibar
Izen ofiziala	Val d'Artozquy
Herritarra	artozkibartar
Geografia
Koordenatuak	42°51′16″N 1°19′58″W / 42.85443337°N 1.33273609°W
Azalera	77,26 km²
Garaiera	535-1335 metro
Distantzia	40,3 km (Iruñetik)

Artozkibar^[1]^[a] (nafar erromantzez: Val d'Artozquy) Nafarroako Erresumako banaketa administratibo bat izan zen eta gaur egun Euskal Herriko Artzibar udalerrian kokatuta da, Nafarroa Garaia lurraldean. Zangozako merindadean dago, Iruñea hiriburutik 40,3 kilometrora. Altuera 535 eta 1335 metro artekoa da, eta 77,26 km²-ko azalera hartzen du.

Bertako biztanleak artozkibartarrak ziren. Ibarburua Artozki herria izan zen.

Ez da lortu zehatz-mehatz zehaztea banaketa administratibo horren independentzia-maila; izan ere, udalerri independente bat edo Artzibarren barruko eremu berezi bat izan zitekeen, nahiz eta Artzibarren integratu zen XIII. mendearen amaieran.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

XIII. mendean, zergen ordainketen lehen zerrendekin, egitura berezi bat ikusten da, Artozkibar, zeinaren hedadura besterik ez dakigun, Artzibarko egungo zenbait herri, Orotz-Betelu barne. Artozkibar testu baten arabera osatzen zuten, besteak beste, Artozki, Arizkuren, Uliberri, Saratsu, Txipua, Orai, Azparren, Orotz-Betelu, Olaldea, Usotz, Muniain eta Urdazi herriek. Ez dakigu ibar independentea edo banaketa administratiboa zen, XIX. mendeko bidezidorraren antzekoa, zergak biltzeko balio zuena. Antzeko kasu bat gertatzen da ondoko Urraulgoitin, iparraldeko zatia garai berean Aietxuibar deitzen zena, eta gero ibarrean integratu zena, baina hasierako uneetan independentea ere izan zitekeen.^[2]