Aurora Purificación Mañanós Jauffret

Aurora Purificación Mañanós Jauffret
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Aurora Purificación Mañanos Jauffret
Jaiotza	Bilbo, 1891
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Heriotza	Madril, 1950eko ekainaren 4a (58/59 urte)
Familia
Ezkontidea(k)	Tomás Borrás (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	abeslaria
Genero artistikoa	Tonadilla
Musika instrumentua	ahotsa

Aurora Purificación Mañanos Jauffret, artistikoki "La Goya" bezala ezagututa (Bilbo, 1891 – Madril, 1950eko ekainaren 4a), Bilbon jaiotako kupletista ospetsua izan zen.

Biografia

Aita Burgoskoa eta ama bilbotarra zituen "La Goya"k. Garairako formakuntza intelektual handia zuen: hiru hizkuntza zekizkien (ingelesa, frantsesa eta italiera) eta, Madrilen, solfeo eta pianoren ikasketak egin zituen. Haren ama Mikel Zabarte pilotariarekin ezkondu zenean, bolada batean, Mexikon eman zuen; han oso ezaguna zen María Conesarekin ikasi zuen. Bilbora itzuli zen eta espektakulu munduan aritzea saiatu zen; horretarako Ignacio Tabuyo baritono donostiarraren laguntza izan zuen. Izen artistikoa, bestetik, hau da "La Goya" izena, Álvaro Retanak jarri zion. Kantariaren debuta, oraindik Aurora Jauffret bezala, Madrilgo Trianón Palacen egin zen, 1911n, eta arrakasta berehalakoa izan zen, garaiko katxe handienetariko bat irabazi arte. Debut horretan "Ven, ven" kanta propioa aurkeztu zuen, El último cuplén filmean (1957) Sara Montielek ospetsua egin zuena. Euskal Herrian bere emanaldietan azaltzen zen erotismoa zela eta, elizaren eta sektore tradizionalen kritika gogorrak jaso zituen. "La Goya"ren kantak estilo desberdinekoak ziren: kupleak, habanerak, tonadillak; geroago baita tango eta jazz. Aipatu behar da bere espektakuluen jantziak ere berak egiten zituela. 1912an Teatro Laran abestu zuen eta kuple-diskoak grabatu zituen; urte bereko abenduaren 10ean Bartzelonako El Liceun abestu zuen. Hortik aurrera haren emanaldiak Espainian eta Amerikan izan ziren. Aurora Mañanosen aktibitateak ez ziren arlo artistikoan mugatu: bilera, batzar eta ekintza kultural ugarietan hartu zuen parte; aldi berean haren etxean egiten zen tertulia ezaguna egin zen. Tomás Borrás idazle eta kazetariarekin ezkondu zen. Madrilen 1950eko ekainaren 4ean hil zen.

"La Goya" ardo-marka

Abeslariak Delgado Zuleta familiarekin lotura berezia izan zuen eta, ondorioz, haren bizitzaren bolada luzeetan Sanlúcar de Barramedan (Cadiz), Monteagudo kondeen etxean igaro zuen. 1914an, José Delgao Zuluetak haren izen artistikoa manzanilla bati jartzea eskaini zion eta bilbotarrak onartu zuen. La Goya manzanilla inguruko ezagunenetarikoa da gaur egun.

Kanpo loturak

• Datuak: Q20100866
• Multimedia: Aurora Jauffret / Q20100866