Trabzon: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 41°00′18″N 39°43′21″E / 41.005°N 39.7225°E / 41.005; 39.7225
Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Bot: hizkuntza arteko 66 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:Q45301 orrian
No edit summary
33. lerroa: 33. lerroa:
Greziak [[Sinope]]n zuen ''Trapezous'' koloniari dagokio, eta Trebizondako greziar erresumako hiriburua izan zen. [[1204]]. urtean sortu zen erresuma, eta [[Androniko I.a Konmeno]] enperadorearen biloba [[Alexis I.a Konmeno]]k enperadore izendatu zuen bere burua, hartara Trebizondako erregeen dinastiari hasiera emanez. Bizantziar erresuma birkonkistatzen saiatu zen, bere anaia David aldi berean [[Latindar Inperioa|latinoen]] eta [[Nizeako Inperioa|Nizeako enperadorearen]] aurka borrokatzen ari zen artean. Alexisek [[Krimea]] konkistatu zuen, eta merkataritza-harremanak estutu zituen [[Genoa]]ko portuarekin. [[1258]]. urtetik aurrera, [[Bagdad]] suntsitua gertatu ondoren, [[India]]rako merkataritza-ibilbidea aldatu zuten, eta [[Itsaso Gorri]]tik Trebizondarako ibilbidea bultzatu. Hala, bi mendez iraun zuen Trebizondako erresumak. [[Alexo II.a Konmeno]]ren agintaldian (1297-1330) izan zuen erresumak oparotasun-maila garaiena, eta handik aurrera etengabeko gainbehera hasi zen. Genoarrak eta [[venezia]]rrak nagusituz joan ziren merkataritza-alorrean, eta [[Alexo III.a Konmeno]]ren agintaldia izan zen (1349-1390) erresumak izan zuen azken bakealdia. [[XV. mende]]aren hasierarako [[otomandar]]ren mende zegoen.
Greziak [[Sinope]]n zuen ''Trapezous'' koloniari dagokio, eta Trebizondako greziar erresumako hiriburua izan zen. [[1204]]. urtean sortu zen erresuma, eta [[Androniko I.a Konmeno]] enperadorearen biloba [[Alexis I.a Konmeno]]k enperadore izendatu zuen bere burua, hartara Trebizondako erregeen dinastiari hasiera emanez. Bizantziar erresuma birkonkistatzen saiatu zen, bere anaia David aldi berean [[Latindar Inperioa|latinoen]] eta [[Nizeako Inperioa|Nizeako enperadorearen]] aurka borrokatzen ari zen artean. Alexisek [[Krimea]] konkistatu zuen, eta merkataritza-harremanak estutu zituen [[Genoa]]ko portuarekin. [[1258]]. urtetik aurrera, [[Bagdad]] suntsitua gertatu ondoren, [[India]]rako merkataritza-ibilbidea aldatu zuten, eta [[Itsaso Gorri]]tik Trebizondarako ibilbidea bultzatu. Hala, bi mendez iraun zuen Trebizondako erresumak. [[Alexo II.a Konmeno]]ren agintaldian (1297-1330) izan zuen erresumak oparotasun-maila garaiena, eta handik aurrera etengabeko gainbehera hasi zen. Genoarrak eta [[venezia]]rrak nagusituz joan ziren merkataritza-alorrean, eta [[Alexo III.a Konmeno]]ren agintaldia izan zen (1349-1390) erresumak izan zuen azken bakealdia. [[XV. mende]]aren hasierarako [[otomandar]]ren mende zegoen.


== Ekonomia ==
== Klima ==
<div style="width:75%">
{{Klima
|metric first= Yes
|single line= Yes
|location= Trabzon
|Jan record high C= 24.3
|Feb record high C= 26.4
|Mar record high C= 33.1
|Apr record high C= 35.0
|May record high C= 37.8
|Jun record high C= 35.9
|Jul record high C= 37.0
|Aug record high C= 34.8
|Sep record high C= 33.2
|Oct record high C= 32.7
|Nov record high C= 30.3
|Dec record high C= 26.4
|year record high C =
|Jan high C= 10.8
|Feb high C= 10.9
|Mar high C= 12.3
|Apr high C= 15.8
|May high C= 19.1
|Jun high C= 23.5
|Jul high C= 26.3
|Aug high C= 26.9
|Sep high C= 23.9
|Oct high C= 20.1
|Nov high C= 16.2
|Dec high C= 12.9
|year high C =
|Jan low C= 4.4
|Feb low C= 4.3
|Mar low C= 5.6
|Apr low C= 8.8
|May low C= 12.8
|Jun low C= 16.9
|Jul low C= 20.0
|Aug low C= 20.3
|Sep low C= 17.2
|Oct low C= 13.5
|Nov low C= 9.3
|Dec low C= 6.3
|year low C =
|Jan record low C= -4.6
|Feb record low C= -6.1
|Mar record low C= -5.0
|Apr record low C= -2.0
|May record low C= 5.4
|Jun record low C= 10.3
|Jul record low C= 13.5
|Aug record low C= 13.8
|Sep record low C= 9.4
|Oct record low C= 3.8
|Nov record low C= 1.0
|Dec record low C= -3.1
|year record low C =
|Jan rain days= 13.1
|Feb rain days= 12.6
|Mar rain days= 13.9
|Apr rain days= 14.6
|May rain days= 13.2
|Jun rain days= 11.3
|Jul rain days= 8.4
|Aug rain days= 9.7
|Sep rain days= 12.0
|Oct rain days= 13.6
|Nov rain days= 13.1
|Dec rain days= 13.0
|Jan precipitation mm = 74.0
|Feb precipitation mm = 60.7
|Mar precipitation mm = 58.8
|Apr precipitation mm = 58.8
|May precipitation mm = 50.9
|Jun precipitation mm = 49.2
|Jul precipitation mm = 37.3
|Aug precipitation mm = 46.5
|Sep precipitation mm = 77.0
|Oct precipitation mm = 119.5
|Nov precipitation mm = 100.2
|Dec precipitation mm = 83.5


|Jan humidity = 69
|Feb humidity = 69
|Mar humidity = 73
|Apr humidity = 75
|May humidity = 77
|Jun humidity = 75
|Jul humidity = 73
|Aug humidity = 73
|Sep humidity = 74
|Oct humidity = 73
|Nov humidity = 70
|Dec humidity = 68
|year humidity = 72.4
|Jan sun= 83.7
|Feb sun= 89.6
|Mar sun= 105.4
|Apr sun= 129.0
|May sun= 176.7
|Jun sun= 210.0
|Jul sun= 179.8
|Aug sun= 167.4
|Sep sun= 150.0
|Oct sun= 133.3
|Nov sun= 108.0
|Dec sun= 80.6
|source 1= Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü <ref>http://www.dmi.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=TRABZON</ref>
|date=March 2011
|source 2= Weatherbase <ref>http://www.weatherbase.com/weather/weatherall.php3?s=83071&refer=&units=us&cityname=Trabzon-Turkey</ref>
|date=May 2011}}
</div>

== Ekonomia ==
Jarduera handiko portua du. [[Nekazaritza]]-produktuen merkataritza (tabakoa, artilea, soja, tea), industria (tabakogintza, ehungintza, altzairugintza, ardogintza, janari-industria) eta [[turismo]]a dira ekonomia-jarduera nagusiak. Unibertsitatea eta aireportua baditu.
Jarduera handiko portua du. [[Nekazaritza]]-produktuen merkataritza (tabakoa, artilea, soja, tea), industria (tabakogintza, ehungintza, altzairugintza, ardogintza, janari-industria) eta [[turismo]]a dira ekonomia-jarduera nagusiak. Unibertsitatea eta aireportua baditu.


41. lerroa: 154. lerroa:
Aipagarriak dira bizantziarren garaiko harresiak, Leontocastrongo gaztelua, Commeni jauregiaren hondakinak, XIII. mendeko eliza bizantziarrak eta XVI. mendeko meskitak.
Aipagarriak dira bizantziarren garaiko harresiak, Leontocastrongo gaztelua, Commeni jauregiaren hondakinak, XIII. mendeko eliza bizantziarrak eta XVI. mendeko meskitak.


{{commonskat|Trabzon}}
== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
{{erref zer}}

{{commonskat|Trabzon}}


[[Kategoria:Turkiako hiriak]]
[[Kategoria:Turkiako hiriak]]

01:10, 24 martxoa 2013ko berrikusketa

Trabzon
Trabzon
Trebizonda
metropolitan municipality in Turkey (en) Itzuli
Administrazioa
Herrialdea Turkia
Ordu eremuaUTC+2 (udan UTC+3)
Izen ofizialaTrabzon
Трабзон
Трапезунд
Jatorrizko izenaTrabzon
Posta kodea61000
Geografia
Koordenatuak41°00′18″N 39°43′21″E / 41.005°N 39.7225°E / 41.005; 39.7225
Map
Azalera258,7 km²
Altuera0 m
Demografia
Biztanleria824.352 (2023)
7.668 (2021)
Dentsitatea2.952,12 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia462
Ordu eremuaUTC+03:00
Hiri senidetuakZanjan, Raxt, Amasya, Dortmund, Batumi eta Sotxi
Hizkuntza ofizialaturkiera
trabzon.bel.tr

Trabzon[1] (historikoki Trebizonda[2], grekoz Trapezous) Turkiako ipar-ekialdeko hiria eta portua da, bai eta izen bereko probintziako (4.938 km2 eta 737.700 biztanle) hiriburua ere. Itsaso Beltzaren ertzean dago. 143.941 biztanle ditu.

Historia

Sakontzeko, irakurri: «Trebizondako Inperioa»

Greziak Sinopen zuen Trapezous koloniari dagokio, eta Trebizondako greziar erresumako hiriburua izan zen. 1204. urtean sortu zen erresuma, eta Androniko I.a Konmeno enperadorearen biloba Alexis I.a Konmenok enperadore izendatu zuen bere burua, hartara Trebizondako erregeen dinastiari hasiera emanez. Bizantziar erresuma birkonkistatzen saiatu zen, bere anaia David aldi berean latinoen eta Nizeako enperadorearen aurka borrokatzen ari zen artean. Alexisek Krimea konkistatu zuen, eta merkataritza-harremanak estutu zituen Genoako portuarekin. 1258. urtetik aurrera, Bagdad suntsitua gertatu ondoren, Indiarako merkataritza-ibilbidea aldatu zuten, eta Itsaso Gorritik Trebizondarako ibilbidea bultzatu. Hala, bi mendez iraun zuen Trebizondako erresumak. Alexo II.a Konmenoren agintaldian (1297-1330) izan zuen erresumak oparotasun-maila garaiena, eta handik aurrera etengabeko gainbehera hasi zen. Genoarrak eta veneziarrak nagusituz joan ziren merkataritza-alorrean, eta Alexo III.a Konmenoren agintaldia izan zen (1349-1390) erresumak izan zuen azken bakealdia. XV. mendearen hasierarako otomandarren mende zegoen.

Klima

    Datu klimatikoak (Trabzon)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 24.3 26.4 33.1 35.0 37.8 35.9 37.0 34.8 33.2 32.7 30.3 26.4 '
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 10.8 10.9 12.3 15.8 19.1 23.5 26.3 26.9 23.9 20.1 16.2 12.9 18.2
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 4.4 4.3 5.6 8.8 12.8 16.9 20.0 20.3 17.2 13.5 9.3 6.3 11.6
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -4.6 -6.1 -5.0 -2.0 5.4 10.3 13.5 13.8 9.4 3.8 1.0 -3.1 '
Pilatutako prezipitazioa (mm) 74.0 60.7 58.8 58.8 50.9 49.2 37.3 46.5 77.0 119.5 100.2 83.5 816.4
Euri egunak (≥ 1 mm) 13.1 12.6 13.9 14.6 13.2 11.3 8.4 9.7 12.0 13.6 13.1 13.0 148.5
Eguzki orduak 83.7 89.6 105.4 129.0 176.7 210.0 179.8 167.4 150.0 133.3 108.0 80.6 1613.5
Hezetasuna (%) 69 69 73 75 77 75 73 73 74 73 70 68 72.4
Iturria (1): Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü [3]
Iturria (2): Weatherbase [4]

Ekonomia

Jarduera handiko portua du. Nekazaritza-produktuen merkataritza (tabakoa, artilea, soja, tea), industria (tabakogintza, ehungintza, altzairugintza, ardogintza, janari-industria) eta turismoa dira ekonomia-jarduera nagusiak. Unibertsitatea eta aireportua baditu.

Ondasun nabarmenak

Trebizondaren kokapena antzinako mapa batean

Aipagarriak dira bizantziarren garaiko harresiak, Leontocastrongo gaztelua, Commeni jauregiaren hondakinak, XIII. mendeko eliza bizantziarrak eta XVI. mendeko meskitak.

Erreferentziak

  1. ↑ Euskaltzaindia. Anatoliako eta Hego Kaukasoko toponimia. .
  2. ↑ Euskaltzaindiaren 147. araua (ANTZINATEKO HIRIEN EUSKARAZKO IZENAK)
  3. ↑ http://www.dmi.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=TRABZON
  4. ↑ http://www.weatherbase.com/weather/weatherall.php3?s=83071&refer=&units=us&cityname=Trabzon-Turkey
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Trabzon
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Trabzon&oldid=3764947"(e)tik eskuratuta