Mikroprozesadore: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
hasiera txukuntzea |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
[[Fitxategi:Intel 80486DX2 bottom.jpg|thumb|250px|Intel 80486DX mikroprozesadorea]] |
[[Fitxategi:Intel 80486DX2 bottom.jpg|thumb|250px|Intel 80486DX mikroprozesadorea]] |
||
'''Mikroprozesadorea''' edo '''prozesatzeko unitate zentrala''' ('''PUZ'''; {{lang-en|CPU'' edo ''Central Process Unit}}) [[konputagailu]]aren kontrolaz eta ariketa logiko nahiz aritmetikoez arduratzen den [[zirkuitu elektroniko]]en multzoa da. Konputagailuaren «burua» da, milioika [[transistore]]z osatua. Prisma itxura izaten du, eta [[txartel nagusi]]ko [[zokalo]] elementuan sartuta egoten da. |
|||
'''Mikroprozesadore''', '''mikro''' edo prozesatzeko unitate zentral, ([[PUZ]]), gaztelaniaz UCP (Unidad Central de Procesamiento) eta ingelesez CPU (Central Process Unit) izenaz ezagutua, [[konputagailu]]aren kontrolaz eta ariketa logikoez zein aritmetikoez arduratzen den [[txip]]a da. |
|||
Konputagailuaren burua da. Barruan milioika [[transistore]]z osatuta dago. Prisma itxura du eta [[txartel nagusi]]ko [[zokalo]] elementuan sartzen da. |
|||
{{zuzendu}} |
|||
Beharrezkoa da desberdintzea prozesadorearen kontzeptua, Hardware kontzeptua, PUZ kontzeptuarekin, azken hau kontzeptu logiko bat baita. PUZ batek, bat edo mikroprozesadore ugari eduki ditzake, halaber, mikroprozesadore batek zenbait PUZ jasan ditzake. |
Beharrezkoa da desberdintzea prozesadorearen kontzeptua, Hardware kontzeptua, PUZ kontzeptuarekin, azken hau kontzeptu logiko bat baita. PUZ batek, bat edo mikroprozesadore ugari eduki ditzake, halaber, mikroprozesadore batek zenbait PUZ jasan ditzake. |
||
9. lerroa: | 8. lerroa: | ||
== Gainberotzearen irtenbidea == |
== Gainberotzearen irtenbidea == |
||
Gaur egun, mikroprozesadorearen tamaina txikia eta operazioak egiterakoan erabiltzen den frekuentzia altuak direla eta ohizkoa da tenperatura handietara heltzea. Horretarako mikroprozesadorearen alboan hozteko sistema bat dute eta temperatura neurtu eta mikroprozesadorea gainberotzen denean itzalarazten duten mekanismo automatikoak dituzte. Sistema honek eduki ditzakeen akatsak |
Gaur egun, mikroprozesadorearen tamaina txikia eta operazioak egiterakoan erabiltzen den frekuentzia altuak direla eta ohizkoa da tenperatura handietara heltzea. Horretarako mikroprozesadorearen alboan hozteko sistema bat dute eta temperatura neurtu eta mikroprozesadorea gainberotzen denean itzalarazten duten mekanismo automatikoak dituzte. Sistema honek eduki ditzakeen akatsak argitaratzeko balio izaten du, adibidez haizagailua hondatzen denean. |
||
== Funtzionamendua == |
== Funtzionamendua == |
12:32, 24 martxoa 2015ko berrikusketa
Mikroprozesadorea edo prozesatzeko unitate zentrala (PUZ; ingelesez: CPU edo Central Process Unit) konputagailuaren kontrolaz eta ariketa logiko nahiz aritmetikoez arduratzen den zirkuitu elektronikoen multzoa da. Konputagailuaren «burua» da, milioika transistorez osatua. Prisma itxura izaten du, eta txartel nagusiko zokalo elementuan sartuta egoten da.
Artikulu edo pasarte honek eduki, gramatika, hiztegi edota ortografia akatsak ditu. Lagundu nahi baduzu, zuzendu ezazu. |
Beharrezkoa da desberdintzea prozesadorearen kontzeptua, Hardware kontzeptua, PUZ kontzeptuarekin, azken hau kontzeptu logiko bat baita. PUZ batek, bat edo mikroprozesadore ugari eduki ditzake, halaber, mikroprozesadore batek zenbait PUZ jasan ditzake.
Gehienetan mikroprozesadorean pakete moduan saltzen dira, mikroprozesadorea interferentzia elektronikoetatik babesteko eta era berean honek ingurugiroan kalte ez egiteko.
Gainberotzearen irtenbidea
Gaur egun, mikroprozesadorearen tamaina txikia eta operazioak egiterakoan erabiltzen den frekuentzia altuak direla eta ohizkoa da tenperatura handietara heltzea. Horretarako mikroprozesadorearen alboan hozteko sistema bat dute eta temperatura neurtu eta mikroprozesadorea gainberotzen denean itzalarazten duten mekanismo automatikoak dituzte. Sistema honek eduki ditzakeen akatsak argitaratzeko balio izaten du, adibidez haizagailua hondatzen denean.
Funtzionamendua
Mikroprozesadorea erregistroz osatua dago: kontrol unitatea eta Unitate aritmetiko-logikoa . Memoria nagusian gordeta dauden instrukzioak, zenbaki bitarren moduan sekuentzialki, burutzen ditu. Instrukzioak gauzatzeko zenbait fasetan egiten da:
• Instrukzioaren irakurmena memoria nagusitik
• Instrukzioa dekodatzen den lekura bidali
• Instrukzioa dekodeatu (instrukzioa zein den eta egin behar denaz ohartu)
• Eragigaiaren (operando) irakurmena, baldin badu
• Instrukzioaren gauzapena
• Emaitzen idazketa memoria nagusian
Fase bakoitzak PUZaren ziklo bat edo gehiago behar du hau burutu ahal izateko. Zikloen kantitatea prozesadorearen egituraren araberakoa izango da. Ziklo hauen iraupena erloju frekuentzietan zehaztua dago. Erloju honek milaka MHz sortzen ditu.
Osagaiak
Mikroprozesadore batek ondoko osagaiak ditu:
Ezaugarri nagusiak
Mikroprozesadore batek ondoko ezaugarriak ditu:
- Bus zabalera (16 bit, 32 bit, 64 bit...).
- Erloju maiztasuna. Hertzetan neurtzen da (800 Hz, 1,6 GHz...).
- Memoria (informatika) mota:
- L1 barneko Cache memoria
- L2 kanpoko cache memoria
Ikus, gainera
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Mikroprozesadore |