Maiztasun

Wikipedia(e)tik

Hona jo: nabigazioa, Bilatu

Artikulu hau fisikari buruzkoa da; estatistika gaitzat duena beste hau da: «Maiztasun (estatistika)»

erloju baten segundoen orratza 1 Hz-ko maiztasunaz egiten du tik minutuen orratzak berriz 1/60=0,0166

Maiztasuna edo frekuentzia denbora jakin batean gertakari bat errepikatzen den aldien berri ematen digun magnitudea da. Oro har f letra xehez adierazten dira maiztasunak. Periodoaren aurkako magnitudea dugu:

f={\frac {1}{T}}

Nazioarteko Unitate Sisteman (S.I.) maiztasunaren unitatea hertz da, eta Hz ikurraz adierazten da. Hertzak denbora unitatetan ere adieraz litezke, hots segundotan:

1\,\mathrm {Hz} ={\frac {1}{\mathrm {s} }}

Definizioak dioenez frekuentziak errepikapenekin zerikusi handia du fenomeno oszilatzaileak eta uhinak aztertzeko ezinbestekoa da maiztasun kontzeptua ulertzea.

Uhinen maiztasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Giza bihotzak hertz bat eta bi hertzen arteko maiztasunaz bultzatzen du odola gure zainetan zehar burutzen ari garen ekintzaren arabera bere maiztasuna moldatuz.

Esan bezala maiztasuna uhinak aztertzeko garaian magnitude garrantzitsua dugu. Frekuentzia uhinen propietate bat da anplitude eta uhin luzera bezala. Ondoren frekuentziaren eta uhinen beste zenbait propietateren arteko erlazioak:

f={\frac {v}{\lambda }}

non $f$ $f$ maiztasuna, $v$ $v$ uhinaren hedapen-abiadura eta $\lambda$ $\lambda$ uhin-luzera diren.

f={\frac {\omega }{2\pi }}

non $f$ $f$ maiztasuna, eta $\omega$ $\omega$ abiadura angeluarra diren.

Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Maiztasun

Wikiztegian orri bat dago honi buruz: maiztasun edo maiztasun.

Nazioarteko Unitate Sistema (SI)

Oinarrizkoak	luzera: m \| masa: kg \| denbora: s \| intentsitate elektrikoa: A \| tenperatura: K \| substantzia kantitatea: mol \| argi-intentsitatea: cd

Eratorriak	maiztasuna: Hz \| indarra: N \| presioa: Pa \| energia/lana/beroa: J \| potentzia: W \| karga elektrikoa: C \| potentzial elektrikoa/indar elektroeragilea: V \| erresistentzia elektrikoa: Ω \| konduktantzia elektrikoa: S \| kapazitatea: F \| fluxu magnetikoaren dentsitatea: Wb \| indukzioa: H \| eremu magnetikoa/indukzio magnetikoa: T \| argi-fluxu: lm \| iluminazioa: lx \| erradioaktibitatea: Bq \| xurgatutako dosia: Gy \| dosi baliokidea: Sv \| jarduera katalitikoa: kat

Osagarriak	angelu laua: rad \| angelu solidoa: sr

Zirkuitu elektrikoak
Elektrizitatea • Elektronika (Elektronika analogikoa • Elektronika digitala • Mikroelektronika • Nanoelektronika • Optoelektronika • Potentzia-elektronika)

Neurri elektrikoak
(unitatea)

Potentzial diferentzia edo tentsioa (V) • Indar elektroeragilea (V) • Intentsitatea edo korrontea (A) • Eroankortasuna (S/m) • Erresistibitatea (Ω•m) • Erresistentzia (Ω) • Erreaktantzia (Ω) • Inpedantzia (Ω) • Konduktantzia (S) • Suszeptantzia (S) • Admitantzia (S) • Karga elektrikoa (C) • Kapazitantzia edo kapazitatea (F) • Induktantzia (H) • Potentzia elektrikoa (W) • Maiztasuna (Hz) • Irabazia (dB) • Balio efikaza

Neurgailuak

Galbanometroa • Anperemetroa • Pintza anperemetrikoa • Voltmetroa • Ohmmetroa • Multimetroa • Osziloskopioa

Legeak

Ohmen legea • Jouleren legea • Kirchhoffen zirkuituen legeak • Nortonen teorema • Théveninen teorema • Gainjartzearen teorema • Sareen korronteen analisia

Elektrizitate iturriak

Pila • Bateria • Tentsio iturria • Korronte iturria • Elikatze iturria • Hornidura elektrikoa • Sorgailu elektrikoa • Dinamoa • Alternadorea • Panel fotovoltaikoa • Haize-sorgailua

Korronteak

Korronte zuzena • Korronte alternoa • Sistema monofasikoa • Sistema polifasikoa • Sistema trifasikoa • Neutroa • Lurra • Artezgailua

Eroale eta konexioak

Eroale elektrikoa • Isolatzaile elektrikoa • Kablea • Elektrodoa • Anodoa • Katodoa

Konexio konfigurazioak

Serieko konexioa • Paraleloko konexioa • Triangelu eta izar erako konexioak

Seinaleak

Seinale analogikoa • Seinale digitala • Audio seinalea • Telebista seinalea • Iragazki elektroniko • Banda zabalera • Modulazioa • Irrati-uhinak • Lurreko mikrouhinak • Satelite bidezko mikrouhinak

Osagai elektronikoak

Pasiboak	Erresistentzia • Kondentsadorea • Harila • Memristorea • Solenoidea • Transformadorea • Fusiblea • Bozgorailua • Mikrofonoa

Aktiboak	Huts hodia • Diodoa • LEDa • Transistorea • Tiristorea

Elektromekanikoak	Etengailua • Sakagailua • Konmutadorea • Errelea • Kontaktorea

Motor elektrikoak

Korronte zuzenekoak	Serie motorra • Compound motorra • Shunt motorra • Eskuilarik gabeko motorra • Pausoz-pausoko motorra • Servomotorra • Nukleorik gabeko motorra

Korronte alternokoak	Motor asinkrono monofasikoa • Motor asinkrono trifasikoa • Motor unibertsala

Zirkuitu integratuak

Analogikoak	Osziladorea • Anplifikadore operazionala • 555 tenporizadorea

Digitalak	Ate logikoa • Memoria • Mikrokontrolagailua • PUZa • GPUa

Mistoak	Bihurgailu analogiko/digital‎a • Bihurgailu digital/analogikoa • Potentziometro digitala