Takiji Kobayashi: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
11. lerroa: 11. lerroa:
liburuan erabili zuen. Urte berean, ''1928ko martxoaren 15a'' liburua argitaratu zuen Senki literatura-aldizkarian; orduko hartan, goi-mailako ''Tokkō'' polizia bereziaren torturak irudikatu zituen, eta gobernuko ofizialak haserrarazi zituen.{{Erref behar}}
liburuan erabili zuen. Urte berean, ''1928ko martxoaren 15a'' liburua argitaratu zuen Senki literatura-aldizkarian; orduko hartan, goi-mailako ''Tokkō'' polizia bereziaren torturak irudikatu zituen, eta gobernuko ofizialak haserrarazi zituen.{{Erref behar}}


1929an, ''Kanikōsen'' eleberria argitaratu zuen Senki aldizkarian, karramarro-kontserben itsasontzi batean lanean diharduten eta nagusi bihozgabearen aurka matxinatzeko prest dauden langileei buruzkoa. Laster egin zen ezaguna, eta literatura proletario marxistaren ikur bihurtu zen. Urte hartako uztailean antzerkirako egokitu zuten, eta Lorategi Inperiala Antzokian antzeztu zuten, {{Nihongo|''North of latitude 50 degrees north''|北緯五十度以北}}(''Ipar lat
1929an, "Kanikōsen" eleberria argitaratu zuen ''Senki'' aldizkarian, karramarro-kontserben itsasontzi batean lanean diharduten eta nagusi bihozgabearen aurka matxinatzeko prest dauden langileei buruzkoa. Laster egin zen ezaguna, eta langileei zuzendutako literatura marxistaren ikur bihurtu zen (2008an berrargitaratu egin zuten, eta milioi bat eta erdi aletik gora saldu ziren; urte hartan lehertutako finantza-krisia zela-eta, gazteeek, nonbait, beren burua islatuta ikusi zuten 80 urte lehenagoko istorio horretan<ref>{{Cite web|url=http://euskalpmdeushd-vh.akamaihd.net/multimediahd/videos/2017/06/28/2161424/20170628_17215206_0010139307_004_001_AHOZ_AHO_AST.mp4|izenburua=Katakrak argitaletxearen aurkezpena ETBko Ahoz Aho saioan|sartze-data=2017/07/19|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=mp4}}</ref>). Urte hartako uztailean antzerkirako egokitu zuten, eta Lorategi Inperiala Antzokian antzeztu zuten, {{Nihongo|''North of latitude 50 degrees north''|北緯五十度以北}}(''Ipar lat
[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]''i''tudea 50 gradu Iparraldera)'' izenburupean. 1948ra arte, Japonian ezinezkoa zen "Kanikōsen", gaur egun nobela labur bat dena, osorik eskuratzea. Hori dela eta, hiru aldiz argitaratu da ingelesera itzulita, hiru izenburu desberdinekin:'' "''The Cannery Boat" (1933), "The Factory Ship" (1973) eta "The Crab Cannery Ship" (2013).''
[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]
itudea 50 gradu Iparraldera'') izenburupean''.'' 1948ra arte, Japonian ezinezkoa zen ''Kanikōsen'' nobela, gaur egun nobela labur bat dena, osorik eskuratzea. Hori dela eta, hiru aldiz argitaratu da ingelesera itzulita, hiru izenburu desberdinekin: ''The Cannery Boat (1933; Kontserba Itsasontzia), The Factory Ship (1973; Fabrika Itsasontzia) eta The Crab Cannery Ship (2013; Karramarroaren Kontserba Fabrikaren Itsasontzia).''


Poliziak (bereziki ''Tokkō'' poliziak) zaintzapean jarri zuen Kobayashi. Urte berean, {{Nihongo|"Nagusia kanpoan da"|不在地主|Fuzaijinushi}} saiakera argitaratu zuen ''Chūōkōron'' aldizkarian, eta, horren ondoren, Kobayashi bankutik kaleratu zuten.<ref>Keene 1998 : 621</ref>
Poliziak (bereziki ''Tokkō'' poliziak) zaintzapean jarri zuen Kobayashi. Urte berean {{Nihongo|"Nagusia kanpoan da"|不在地主|Fuzaijinushi}} saiakera argitaratu zuen ''Chūōkōron'' aldizkarian, eta, horren ondoren, Hokkaido Takushoku bankutik kaleratu zuten.<ref>Keene 1998 : 621</ref>


1930eko udaberrian, Kobayashi Tokiora joan zen bizitzera, eta Japoniako Idazle Proletarioen Elkarteko idazkari izendatu zuten. Maiatzaren 23an atxilotu egin zuten, Japoniako Alderdi Komunista diruz lagundu izana leporatuta, eta ekainaren 7an behin-behineko askatasuna eman zioten. Ekainaren 24an Tokiora itzuli zen, eta berriz atxilotu zuten. Uztailean, estatuaren kontrako karguak egotzi zizkioten. Abuztuan, 1900eko Ordena Publikoa eta Polizia Legearen izenean auzipetu zuten, eta Toyotama kartzelan espetxeratu zuten. 1931ko urtarrilaren 22an askatu zuten, fidantza ordainduta. Kobayashi Kanagawa prefeturako Nanasawa ur termalean gorde zen. 1931ko urrian, legez kanpoko Japoniako Alderdi Komunistako kide ofizial izendatu zuten.<ref name="Janus">{{cite book|last=Mitchell|first=Robert H|coauthors=|year=1992|title=Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan|publisher=University of Hawaii Press|location={{ISBN|082481410X}}|id=}}</ref> Azaroan Naoya Shiga idazlearen etxean izan zen bisitan, [[Nara (prefetura)|Nara Prefetura]]<nowiki/>n, eta 1932ko udaberrian ezkutatu egin zen.
1930eko udaberrian, Kobayashi Tokiora joan zen bizitzera, eta Japoniako Idazle Proletarioen Elkarteko idazkari izendatu zuten. Maiatzaren 23an atxilotu hartu zuten, Japoniako Alderdi Komunista diruz lagundu izana leporatuta, eta ekainaren 7an behin-behineko askatasuna eman zioten. Ekainaren 24an Tokiora itzuli zen, eta berriz atxilotu zuten. Uztailean, estatuaren kontrako karguak egotzi zizkioten. Abuztuan, 1900eko Ordena Publikoa eta Polizia Legearen izenean auzipetu zuten, eta Toyotama kartzelan espetxeratu zuten. 1931ko urtarrilaren 22an askatu zuten, fidantza ordainduta. Kartzelatik irtenda, Kobayashi Kanagawa prefeturako Nanasawa ur termalean gorde zen. 1931ko urrian, legez kanpoko Japoniako Alderdi Komunistako kide ofizial izendatu zuten.<ref name="Janus">{{cite book|last=Mitchell|first=Robert H|coauthors=|year=1992|title=Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan|publisher=University of Hawaii Press|location={{ISBN|082481410X}}|id=}}</ref> Azaroan Naoya Shiga idazlearen etxean izan zen bisitan, [[Nara (prefetura)|Nara Prefetura]]<nowiki/>n, eta 1932ko udaberrian ezkutatu egin zen.


1933ko otsailean, Kobayashi Akasaka hirira joan zen, aurrez adostutako hitzordu batera, Alderdi Komunistako kide batekin batera; kide hori, gerora jakin zenez, ''Tokkō'' poliziaren espioi bat baitzen.''Tokkō'' polizia Kobayashiren zain zegoen, eta, ihes egiten saiatu bazen ere, atzeman eta atxilotu egin zuten. Tsukiji polizia-etxera eraman, eta torturatu egin zuten. Biharamunean, polizia-agintariek iragarri zuten Kobayashi bihotzekoak emanda hil zela.<ref>[http://www.japan-press.co.jp/2003/2321/feb9.html The Japan Press 2003 Feb 9 issue]</ref> Ospitale bat bera ere ez zen ausartu autopsia egitera, ''Tokkō'' poliziaren beldurrez.{{Erref behar}}
1933ko otsailean, Kobayashi Akasaka hirira joan zen Alderdi Komunistako kide batekin batera, aurrez adostutako hitzordu batera; kide hori, gerora jakin zenez, ''Tokkō'' poliziaren espioi bat zen.''Tokkō'' polizia Kobayashiren zain zegoen, eta, ihes egiten saiatu bazen ere, atzeman eta atxilotu egin zuten. Tsukiji polizia-etxera eraman, eta torturatu egin zuten. Biharamunean, polizia-agintariek iragarri zuten Kobayashi bihotzekoak emanda hil zela.<ref>[http://www.japan-press.co.jp/2003/2321/feb9.html The Japan Press 2003 Feb 9 issue]</ref> Ospitale bat bera ere ez zen ausartu autopsia egitera, ''Tokkō'' poliziaren beldurrez.{{Erref behar}}


Kobayashiren obra garrantzitsuenak hainbat hizkuntzatara itzuli dira; hizkuntza horien artean daude errusiera, txinera, ingelesa, koreera, gaztelania, italiera, portugesa, alemana, frantsesa, poloniera eta norvegiera.
Kobayashiren obra garrantzitsuenak hainbat hizkuntzatara itzuli dira; hizkuntza horien artean daude errusiera, txinera, ingelesa, koreera, gaztelania, italiera, portugesa, alemana, frantsesa, poloniera eta norvegiera.
28. lerroa: 27. lerroa:


== Ikus, halaber ==
== Ikus, halaber ==
* (bideoa) [http://euskalpmdeushd-vh.akamaihd.net/multimediahd/videos/2017/06/28/2161424/20170628_17215206_0010139307_004_001_AHOZ_AHO_AST.mp4 Katakrak argitaletxearen liburuen aurkezpena, ETBko Ahoz Aho saioan]
* (bideoa) [http://euskalpmdeushd-vh.akamaihd.net/multimediahd/videos/2017/06/28/2161424/20170628_17215206_0010139307_004_001_AHOZ_AHO_AST.mp4 Katakrak argitaletxearen liburuen aurkezpena, ETBko Ahoz Aho saioan] (12:51tik aurrera)


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==

01:28, 19 uztaila 2017ko berrikusketa

Takiji Kobayashi

Bizitza
JaiotzaŌdate (en) Itzuli1903ko urriaren 13a
Herrialdea Japonia
Lehen hizkuntzajaponiera
HeriotzaTokio1933ko otsailaren 20a (29 urte)
Heriotza moduagiza hilketa
Hezkuntza
HeziketaOtaru University of Commerce (en) Itzuli
Hizkuntzakjaponiera
Jarduerak
Jarduerakidazlea eta eleberrigilea
Enplegatzailea(k)Hokkaido Takushoku Bank (en) Itzuli
Lan nabarmenak
Mugimenduaproletarian literature (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa Japoniako Alderdi Komunista
IMDB: nm0462065 Edit the value on Wikidata

Takiji Kobayashi (japonieraz: 小林 多喜二 Kobayashi Takiji?, 1903ko urriaren 13a – 1933ko otsailaren 20a) literatura proletarioaren idazle japoniarra izan zen. Batez ere, 1929an argitaratutako Kanikōsen nobela laburragatik da ezaguna; hainbat pertsona desberdini buruzko istorioa kontatzen du, eta azaltzen du baita nola hasi ziren arrantzaleak antolatzen sindikatuak sortzeko. Gazterik hil zen, Tokkō poliziaren eskuetan tortura bortitzak jasan ondoren.[1]

Biografia eta obra

Kobayashi Japoniako Akita prefeturako Odate hirian jaio zen. Lau urte zituelarik, familia Hokkaido prefeturako Otaru hirira joan zen bizitzera. Familiak ez zeukan diru askorik, baina osabak eskola-gastuak ordaindu zizkion, eta unibertsitate-mailako enpresa-ikasketak egin ahal izan zituen. Ikasle garaian ekin zion idazteari, eta berak idatzitako lanak literatura-aldizkarietara bidali zituen; horrez gain, eskolako ikasleen elkarteko aldizkariaren erredakzio-batzordean lan egin zuen, eta bere lanak ere aldizkari horretan argitaratu zituen. Kobayashiren irakasleetako bat Nobuyuki Okuma ekonomialari, kritikari eta poeta izan zen. Sasoi hartan, zailtasun ekonomikoak eta garaiko atzeraldi ekonomikoa zela eta, Kobayashik langileen mugimenduarekin bat egin zuen.[2]

Lizentziatu ondoren, lanean hasi zen Hokkaido Takushoku bankuaren Otaruko sukurtsalean. 1928ko hauteskunde orokorretan, Kobayashik Kenzo Yamamoto-ren kanpainan parte hartu zuen laguntzaile gisa, eta Yamamotoren hitzaldi batera joan zen, Yōtei mendiaren oinean dagoen herrixka batera. Gerora, esperientzia hori Higashikutchankō (japonieraz: 東倶知安行?) liburuan erabili zuen. Urte berean, 1928ko martxoaren 15a liburua argitaratu zuen Senki literatura-aldizkarian; orduko hartan, goi-mailako Tokkō polizia bereziaren torturak irudikatu zituen, eta gobernuko ofizialak haserrarazi zituen.[erreferentzia behar]

1929an, "Kanikōsen" eleberria argitaratu zuen Senki aldizkarian, karramarro-kontserben itsasontzi batean lanean diharduten eta nagusi bihozgabearen aurka matxinatzeko prest dauden langileei buruzkoa. Laster egin zen ezaguna, eta langileei zuzendutako literatura marxistaren ikur bihurtu zen (2008an berrargitaratu egin zuten, eta milioi bat eta erdi aletik gora saldu ziren; urte hartan lehertutako finantza-krisia zela-eta, gazteeek, nonbait, beren burua islatuta ikusi zuten 80 urte lehenagoko istorio horretan[3]). Urte hartako uztailean antzerkirako egokitu zuten, eta Lorategi Inperiala Antzokian antzeztu zuten, North of latitude 50 degrees north (japonieraz: 北緯五十度以北?) (Ipar latitudea 50 gradu Iparraldera) izenburupean. 1948ra arte, Japonian ezinezkoa zen "Kanikōsen", gaur egun nobela labur bat dena, osorik eskuratzea. Hori dela eta, hiru aldiz argitaratu da ingelesera itzulita, hiru izenburu desberdinekin: "The Cannery Boat" (1933), "The Factory Ship" (1973) eta "The Crab Cannery Ship" (2013).

Poliziak (bereziki Tokkō poliziak) zaintzapean jarri zuen Kobayashi. Urte berean "Nagusia kanpoan da" (japonieraz: 不在地主 Fuzaijinushi?) saiakera argitaratu zuen Chūōkōron aldizkarian, eta, horren ondoren, Hokkaido Takushoku bankutik kaleratu zuten.[4]

1930eko udaberrian, Kobayashi Tokiora joan zen bizitzera, eta Japoniako Idazle Proletarioen Elkarteko idazkari izendatu zuten. Maiatzaren 23an atxilotu hartu zuten, Japoniako Alderdi Komunista diruz lagundu izana leporatuta, eta ekainaren 7an behin-behineko askatasuna eman zioten. Ekainaren 24an Tokiora itzuli zen, eta berriz atxilotu zuten. Uztailean, estatuaren kontrako karguak egotzi zizkioten. Abuztuan, 1900eko Ordena Publikoa eta Polizia Legearen izenean auzipetu zuten, eta Toyotama kartzelan espetxeratu zuten. 1931ko urtarrilaren 22an askatu zuten, fidantza ordainduta. Kartzelatik irtenda, Kobayashi Kanagawa prefeturako Nanasawa ur termalean gorde zen. 1931ko urrian, legez kanpoko Japoniako Alderdi Komunistako kide ofizial izendatu zuten.[5] Azaroan Naoya Shiga idazlearen etxean izan zen bisitan, Nara Prefeturan, eta 1932ko udaberrian ezkutatu egin zen.

1933ko otsailean, Kobayashi Akasaka hirira joan zen Alderdi Komunistako kide batekin batera, aurrez adostutako hitzordu batera; kide hori, gerora jakin zenez, Tokkō poliziaren espioi bat zen.Tokkō polizia Kobayashiren zain zegoen, eta, ihes egiten saiatu bazen ere, atzeman eta atxilotu egin zuten. Tsukiji polizia-etxera eraman, eta torturatu egin zuten. Biharamunean, polizia-agintariek iragarri zuten Kobayashi bihotzekoak emanda hil zela.[6] Ospitale bat bera ere ez zen ausartu autopsia egitera, Tokkō poliziaren beldurrez.[erreferentzia behar]

Kobayashiren obra garrantzitsuenak hainbat hizkuntzatara itzuli dira; hizkuntza horien artean daude errusiera, txinera, ingelesa, koreera, gaztelania, italiera, portugesa, alemana, frantsesa, poloniera eta norvegiera.

Euskaraz

Ikus, halaber

Erreferentziak

  1. [1] Prominent people of Minato City
  2. .
  3. (mp4) Katakrak argitaletxearen aurkezpena ETBko Ahoz Aho saioan. (Noiz kontsultatua: 2017/07/19).
  4. Keene 1998 : 621
  5. .
  6. The Japan Press 2003 Feb 9 issue