Bill of Rights (1689)

Bill of Rights
Mota	Act of the Parliament of England (en) ; bill of rights (en)
Data	1689
Promulgatze	Parliament of England (en)
Argitaratze-data	1689
Nongo eskumenen mende	Ingalaterrako Erresuma

Bill of Rights edo Eskubideen Legea Iraultza Loriatsuaren ondorioz 1689an idatzitako dokumentua da, Ingalaterrako Legebiltzarrak inposatu egin ziona Gilen Orangekoari, Jakue II.a Ingalaterrakoa eta VII.a Eskoziakoaren koroa hartu ahal izateko.

Testu honen helburu nagusia Estuardo etxearen erregealdi absolutistan (Karlos II.a eta Jakue II.a) desagertutako edota nabarmenki gutxitutako zenbait autoritate berreskuratu eta sendotzea zen. "Eskubide Adierazpen" modernoen aurrekari berezi bat da, besteak beste:

Ameriketako Estatu Batuetako Independentzia Aldarrikapenaren atarikoa (1776, Filadelfia),
Gizonaren eta Herritarraren Eskubideen Adierazpena (1789, Paris) eta
Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala (1948, Paris).

Atarikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

«	Lord espiritualak eta aldi baterakoak eta komunak, bakoitzaren kreditazio eta hautaketen arabera, orain nazio honen ordezkaritza guztizkoan eta askean bildurik, lehenik eta behin euren arbasoek egin ohi zuten bezala, beren antzinako eskubideak eta askatasunak errebindikatzeko eta egiaztatzeko, honako hau adierazten dute: Legeak edo horien betearazpena errege-aginpidearen bidez indargabetzeko botere nahia parlamentuaren oniritzirik gabe, zuzenbidearen aurkakoa dela. Legeetatik edo horien betearazpenetik errege-agintearen bidez dispentsatzeko botere nahia, azken aldi honetan hartu eta erabili izan den bezala, zuzenbidearen aurkakoa dela. Oraintsuko batzordea eliz auzitegi bat ezartzeko eta, horretaz gain batzorde-izaera horretako jurisdikzio guztiak zuzenbidearen aurkakoak direla eta kaltegarriak. Koroarentzako kontribuzio ekonomikoaren ordainarazpena eskubide nahiaz parlamentuak eman gabe baimendutako baino denbora luzeagoz edota beste era batean, zuzenbidearen aurkakoa dela. Erregeri eskaerak zuzentzea menpekoen eskubidea dela eta horren inguruko edozein atxiloketa edo salaketa zuzenbidearen aurkakoa dela. Erreinuaren barruan bake garaian armada bat sortzea edo mantentzea parlamentuaren oniritziz ez bada, zuzenbidearen aurkakoa dela. Menpeko protestanteek armak izan ditzaketela euren buruak aldezteko beren baldintzen arabera eta zuzenbideak aurrikusitakoaren arabera. Parlamentuko kideen hautaketak librea izan behar duela. Adierazpen askatasunak eta parlamentuko eztabaidak edo jarduerak ez dutela salaketa eta inkisizio gai izan behar bertakoa ez den beste edozein jurisdikzio edo erakunderen aldetik. Ez dela fidantzarik eta gehiegizko isunik jarri behar, eta zigor krudelik edo zaharkiturik ere ez. Epaimahaiek behar bezala erroldatuak eta hautatuak izan behar dute eta goi-mailako traizioko epaiketetan parte hartzen dutenak jabeak izan behar dira. Edozein ezarpen nahiz isun eta ordainarazpen adierazpen zigor judizialik gabe, zuzenbidearen aurkakoa dela eta baliogabea. Eta bidegabekeriak zuzentzeko eta legeak aldatzeko, indartzeko eta mantentzeko, parlamentuak sarritan bildu behar duela.	»
—^[1]. Testu osoa irakurtzeko Wikisourcen duzu eskuragarri