Filadelfia

Filadelfia; Philadelphia
	Pennsylvaniako hiria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Ameriketako Estatu Batuak
Estatua	Pennsylvania
County of Pennsylvania	Philadelphia konderria (Pennsylvania)
Alkatea	Jim Kenney (en)
Izen ofiziala	Philadelphia
Jatorrizko izena	Philadelphia
Posta kodea	19019–19255, 19171, 19172, 19019, 19023, 19026, 19028, 19031, 19033, 19036, 19039, 19042, 19046, 19050, 19054, 19056, 19058, 19061, 19065, 19068, 19070, 19072, 19077, 19079, 19081, 19086, 19088, 19091, 19093, 19096, 19097, 19099, 19103, 19104, 19108, 19112, 19115, 19119, 19120, 19123, 19126, 19117, 19133, 19135, 19136, 19137, 19140, 19144, 19147, 19151, 19154, 19159, 19163, 19166, 19168, 19173, 19174, 19176, 19179, 19182, 19186, 19189, 19193, 19196, 19198, 19201, 19204, 19206, 19209, 19212, 19215, 19217, 19219, 19222, 19226, 19228, 19232, 19236, 19240, 19243, 19245, 19247, 19250, 19254 eta 19255
FIPS kodea	42-60000
Geografia
Koordenatuak	39°57′10″N 75°09′49″W / 39.9528°N 75.1636°W
Azalera	369.609252 km²
Altuera	12 m
Mugakideak	Upper Darby Township (en) , Millbourne (Pennsylvania), Yeadon (Pennsylvania), Darby (Pennsylvania), Colwyn (Pennsylvania), Darby Township (en) , Folcroft (Pennsylvania), Tinicum Township (en) , West Deptford Township (en) , National Park (New Jersey), Westville (New Jersey), Gloucester City (New Jersey), Camden (New Jersey), Pennsauken Township (en) , Palmyra (New Jersey), Riverton (New Jersey), Cinnaminson Township (en) , Delran Township (en) , Delanco Township (en) , Bensalem Township (en) , Lower Southampton Township (en) , Lower Moreland Township (en) , Abington, Rockledge (Pennsylvania), Cheltenham Township (en) , Springfield Township (en) , Whitemarsh Township (en) , Lower Merion Township (en) eta Haverford Township (en)
Demografia
Biztanleria	1.603.797 (2020ko apirilaren 1a); 22.934 (2017)
Dentsitatea	4.339,17 bizt/km²
Etxebizitzak	613.125
Informazio gehigarria
Sorrera	1682
Telefono aurrizkia	267, 215
Ordu eremua	Ekialdeko Ordu-eremu, UTC−05:00 eta UTC−04:00
Hiri senidetuak	Mosul, Florentzia, Tel Aviv, Toruń, Tianjin, Incheon, Duala, Nizhni Novgorod, Abruzzo, Aix-en-Provence, Kobe, Salvador da Bahia eta Frankfurt am Main
	phila.gov

Artikulu hau AEBko hiriari buruzkoa da; Italiako udalerriari gaitzat duena beste hau da: «Filadelfia (Calabria)»

Filadelfia^[1] (ingelesez Philadelphia) AEBetako bosgarren hiririk handiena da, New York, Los Angeles, Chicago eta Houston ondoren. Halaber, Pennsylvania estatuko hiri handiena da, bertako hiriburua Harrisburg izan arren.

2005ean hiriak 1.463.281 biztanle zituen, metropoli-guneak 5.823.233 edukita.

The City of Brotherly Love ("Anai arteko maitasunaren hiria") ezizenez ere ezaguna da.

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datu klimatikoak (Filadelfiako nazioarteko aireportua)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	23	26	31	35	36	39	40	41	39	36	29	23	41
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	5	7	12	18	23	28	31	30	26	19	13	7	18
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-4	-3	1	7	12	18	21	20	16	9	4	-1	8
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-22	-24	-15	-10	-2	7	11	7	2	-4	-13	-21	-24
Pilatutako prezipitazioa (mm)	77	67	96	91	94	87	110	89	96	81	76	90	1054
Prezipitazio egunak (≥ 0.01 in)	10.6	9.4	10.5	11.3	11.1	9.8	9.9	8.4	8.7	8.6	9.3	10.6	118.3
Elur egunak (≥ 0.1 in)	4.5	3.7	1.7	.4	0	0	0	0	0	0	.2	1.9	12.4
Eguzki orduak	155.0	155.4	201.5	216.0	244.9	270.0	275.9	260.4	219.0	204.6	156.0	136.4	2495.1
Iturria: ^[2]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Independence Hall.

1682ko urriaren 27an fundatu zuten.
1701eko urriaren 25ean AEBetan sartu zen, lurralde osoko hiriburu bilakatuz.

Herri eta hiri senidetuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Filadelfia ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:

Abruzzo (Italia)^[3] (1997)^[4] Aix-en-Provence (Frantzia)^[3] (1999)^[4] Douala (Kamerun)^[3] (1986)^[4]	Florentzia (Italia)^[3] (1964)^[4] Frankfurt am Main (Alemania)^[3] (2015)^[4] Incheon (Hego Korea)^[3] (1983)^[4]	Kobe (Japonia)^[3] (1986)^[4] Mosul (Irak) Nizhni Novgorod (Errusia)^[3] (1992)^[4]	Salvador da Bahia (Brasil) Tel Aviv (Israel)^[3] (1966)^[4]	Tianjin (Txina)^[3] (1979)^[4] Toruń (Polonia)^[3] (1976)^[4]