Blanca Riestra
Blanca Riestra | |
---|---|
(2012) | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Blanca Riestra Rodríguez-Losada |
Jaiotza | A Coruña (en) , 1970eko maiatzaren 4a (54 urte) |
Herrialdea | Galizia |
Hezkuntza | |
Heziketa | Santiago de Compostelako Unibertsitatea Espainiako Akademia Erroman |
Hizkuntzak | galiziera gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Blanca Riestra Rodríguez-Losada (Coruña, Galizia, 1970eko maiatzaren 4a) coruñar idazlea da. Bere lanak gaztelaniaz idatzita daude nagusiki.[1]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Blanca Riestra Rodríguez-Losada Coruñan jaio zen 1970ean. Filologia Hispanikoan lizentziatu zen Santiago de Compostelako Unibertsitatean. Garai hartan idatzi zuen lehen eleberria, Anatol y dos más/Anatol eta beste bi, 1996an argitaratua.[2]
Sei urtez bizi izan zen Frantzian, eta Juan Larrea poetari buruzko doktore-tesia eta La canción de las cerezas bigarren eleberria idatzi zituen han. 2001ean. Azken lan horrekin irabazi zuen Sevillako Ateneo Gaztea saria.
Lan ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2000. urtean, Madrilera joan zen bizitzera. Han, batez ere, idazle-lanetan eta literaturaren kritikan jardun zuen Blanco y Negro Culturalerako, iritzi-artikulugile eta unekotasun kulturalean La Voz de Galicia eta Viajes/bidaiak El País eta El Mundo egunkarietarako.
2003an, Espainiako Akademiak beka emanda, Erromara joan zen idaztera sei hilabetez. Italian egindako egonaldi horretan, literatura irakatsi zuen Università della Sapienzan.
2005 eta 2007 bitartean, Estatu Batuetako Albuquerqueko Cervantes Institutuko zuzendaria izan zen.
Literatura irakatsi du Università della Sapienzan, Erroman, Saint Louis Unibertsitatean eta IE Unibertsitatean, Madrilen. Orbis Tertius argitaletxe frantseseko Version Céleste bildumako zuzendari editoriala izan zen. Coruñako San Jorge Unibertsitateko Goi Mailako Ikasketen Zentroko (CESADMINISTRAZIO--USJ) irakaslea izan da. Frantsesezko eskolak ematen jardu du Coruñako institutu batean.
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Besteak beste lan hauek argitaratu ditu:[3][4][5]
Galizierazko eleberriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Noire Compostela (Galaxia, 2016)[6]
- Aquí comeza o mar (Galaxia, 2022). Eduardo Blanco Amor eleberri saria 2021.[7][8]
Gaztelaniazko eleberriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Anatol y dos más (Anagrama, 1996)
- La canción de las cerezas (Algaida, 2001), Sevillako Ateneo Joven saria.
- El Sueño de Borges (Algaida, 2005), Tigre Juan eleberri saria.
- Todo lleva su tiempo (Alianza, 2007), Fernando Quiñones sarian finalista
- Madrid blues (Alianza, 2008)
- La noche sucks (Alianza, 2010)[9]
- Vuelo diurno (Casa de Cartón, 2012)
- Pregúntale al Bosque (Pre-Textos, 2013)
- Greta en su laberinto (Alianza, 2016)
Poema-liburuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Una felicidad salvaje (Huerga y Fierro, 2010)
Antologiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Páginas amarillas, Lengua de Trapo, 1998.
- De Ariadnas y Penélopes, Castalia, 2002ko uztaila.
- Madrid, Nebraska. EE.UU en el relato español del siglo XXI. Sergi Bellverren edizioa eta hitzaurrea . Bartleby, 2014.
Sariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1998an Antonio Machado saria, Isla Decepzio kontakizunarengatik.
- 2001ean Sevillako Ateneo Joven eleberri-saria, La canción de las cerezas lanagatik.
- 2004an Tigre Juan saria, Todo lleva su tiempo lanarengatik.
- 2006an Kontakizuneko Eñe saria "La noche sucks" lanarekin.[10]
- 2013an Barbastro Hiria Nazioarteko Nobela Saria, Pregúntale al Bosque lanarekin.[11]
- 2015ean Torrente Ballester narratiba-saria.[12]
- 2016an La Voz de Galicia eleberriaren saria, Noire Compostela lanarengatik.[13]
- 2020an Sevillako Ateneo Saria, Últimas noches del edificio San Francisco lanarengatik.[14]
- 2021ean Blanco Amor saria, Aquí comeza o mar galegozko lanarengatik.
Harrera kritikoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Anatol y dos más
[aldatu | aldatu iturburu kodea]“”Blanca Riestrak Carmen Laforeten edo agian Djuna Barnes-en oroitzapena dakarkigu”. Antón Castro- Kataluniako egunkaria
“Poesia irakurri duen eta genero bakoitzeko onena gordetzen dakien norbaiten prosa da (...) Blanca Riestra hizkuntzan hondoratzeko gai da bere egia eta edertasuna ateratzeko, eta izendatzeko mania horren aurka matxinatzeko ere gai da”. Lidia Bravo- Sur
“Blanca Riestrak hitzekin jolasten du, irakasletza bihozgabearekin”. Camilo José Cela –ABC
“Noizean behin, konponbide zaileko arazo batek limurtu behar du, eta Riestrak adimen narratiboarekin eta gustu onarekin liluratzen gaitu”. Ernesto Ayal-Dipp, Babelia.
“Blanca Riestra “beste era batera kontatzeko” zailtasunarekin ausartzen da - nahita besterik gabe - (...) Ez da ohikoa dena erortzen den une hori kontatzea, ez baitago izakiaren arintasun jasanezinari aurre egiteko modurik”. Pilar Castro- ABC Cultural.
Canción de las cerezas/Gerezien kanta
[aldatu | aldatu iturburu kodea]“... Jean Rhys-ek Buenos días, medianoche edo Sonrían por favor lanetan kontatzen dizkigun istorio harrigarri haiek gogorarazten dizkit. Istorio horietan, protagonistek ez dute noranzko finkorik hiri erasokorretan barrena ibilita, ez baitago nora joan. (...) Lirismo bizia dago, lazgarria, Riestraren eleberri honetan. Rhysen antzera lotzen du Riestrak, eta, horrez gain, koraje konfesionala eta irakasletza ere baditu, usakaitz modernoa egiten, topiko marjinala saihestuz baina, behar denean, hura ukitzen ausartuz”. Juan Ángel Juristo - ABC Cultural
“Blanca Riestrak inork ez bezala deskribatu ditu desolazioa eta bertigoa. Eta hizkuntza landuarekin egin du, uholde-prosa batekin, non irudi ahaltsuenak, metafora izoztaileenak eta eguneroko adierazpen eta erreferentziak elkarrekin bizi diren. Eleberri bat da (La canción de las cerezas) umorez eta zentzuz betea, literatura hutsa, adjektibo bakoa—ez emakumezkoa, ez gaztea, ez ezer—, giza izaerari eta bizitzeko lanbideari buruzko argi berria eman nahi duena”. Carlos Castán – Turia aldizkaria.
El Sueño de Borges/Borgesen ametsa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]"...'La canción de las cerezas' eta 'El sueño de Borges' lanak aurrez aurre jarri nituenean, bi irakurketek erakutsi zidaten talentu bitxiko idazle baten aurrean nengoela, eta ez hainbeste, obraz obra, justu esaten zaion paisaia batean, haren begirada, ez baitzitzaion finkatu antzeko arrastoetan sakontzea, baizik eta hainbat mundutan zabaltzea". Juan Ángel Juristo - ABCD.
Madrid blues
[aldatu | aldatu iturburu kodea]"...nobela eta musika oso bat baino gehiago da, edo kilikiliak ahosabaiaren hondoan (...) Gaztetasun- eta bizi-iturri ikaragarria, 'Madrid Blues', non prosa haize hotza eta jakintsua den". Diego Medrano -El Comercio
La noche sucks
[aldatu | aldatu iturburu kodea]"Eleberri honek geometria bakar batean biltzen gaitu, alde guztietatik hautsita. Kutsatu egiten gaitu, barne-balkoian barrura begiratzeko jartzen den pertsonaiaren kadentziarekin, kantatzen eta isiltzen jarraitzeko, kolpe bat, mendiek basamortuaren gainean duten bakardadea, espaloi batean egindako arraildura; beste kolpe bat, asmo oneko laztana, baldarra, desagertua; gehien gustatzen zaizkidan eleberriek duten indar poetikoarekin kutsatzen gaitu, literatura-energia ezezagunetik idatzita". Ernesto Pérez Zúñiga
"Pertsonaiak arrastaka daramatzan gaua Alburquerquetik urrun dago, eta mantu bat sortzen du, etengabe hazten dena eta pertsonaiak kateatzen dituena: «Baso moduko nobela bat, istorioek goitik soilik hauteman daitezkeen irudiak marrazten dituena. Egitura figurazioa da, egiturak zirkulu zentrokideak egiten ditu, pixkanaka zentzua inguratzen dutenak». Hala ere, Riestra ez da bere izakiez jabetzen: erruki faltsurik gabe, sentimendu konplexu eta ulergarriz betetzen ditu. Gainera, dispertsioa ekidin egiten du, bertikaltasunari eta mugei ausardiaz aurre egiten dien lan baten orientazioari eusten die". Recaredo Veredas- La tormenta en un vaso.
"La noche sucks saioan ez da ia ezer gertatzen, baina, berez, bizi-zati handi bat du, haserre eta pozoitua. Unibertso iradokitzailea, hipnotikoa, uzteko zaila dena eta katigatzen duena. Ezbairik gabe, autorearen trebetasunari esker, begirada baten indarrari esker, Riestrarena, alegia, idazle ona izateko behar den guztia da eta. Errealitateaz bestelako begirada bat. Zer erraza den esatea, eta zer zaila den hori lortzea!" Daniel Ruiz García- Culturamas.
Vuelo diurno
[aldatu | aldatu iturburu kodea]"... Are nabarmenagoa iruditzen zait Riestraren prosa hori, lirismo biziari esker, estilo berezi, zehatz, sakon bihurtu da eta tragedia sarraskitzeko adinako oroipen-gaitasuna du". Fernando Castanedo - Babelia
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ «elmundo.es | encuentro digital con Blanca Riestra» www.elmundo.es (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Blanca Riestra en escritoras.com» escritoras.com (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) lecturalia.com. «Blanca Riestra: libros y biografía autora» Lecturalia (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ «Egilearen liburu guztiakBlanca Riestra» www.todostuslibros.com (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ «Blanca Riestra» Bing (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ Txantiloi:Gl-ES «Noire Compostela» Editorial Galaxia (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ Txantiloi:Gl-ES «Aquí comeza o mar» Editorial Galaxia (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ Txantiloi:Gl-ES «Blanca Riestra: "En 'Aquí comeza o mar' quixen facer unha obra colectiva e coral"» G24 (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ ISSN https://archive.today/20121211152523/blancariestra.blogspot.es/..
- ↑ Press, Europa. (2006-09-20). «La coruñesa Blanca Riestra gana el I Premio Eñe. Revista para leer con su relato 'La noche sucks'» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ «Pre-Textos » Blog Archive » Fallo del XLIV Premio Internacional de Novela Corta ‘Ciudad de Barbastro’ 2013» web.archive.org 2021-11-25 (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ «La escritora coruñesa Blanca Riestra gana el XXVII Premio Torrente Ballester», El Diario, 1 de diciembre de 2015.
- ↑ (Gaztelaniaz) ««Noir Compostela» e Blanca Riestra» La Voz de Galicia 2016-07-15 (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ Blanca Riestra y Alejandro Narden, ganadores del Premio de Novela Ateneo de Sevilla y Ateneo Joven de Sevilla de 2020. 14 de julio de 2020.