Eliška Junková

Eliška Junková
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Alžběta Pospíšilová
Jaiotza	Olomouc, 1900eko azaroaren 16a
Herrialdea	Austria-Hungariako Inperioa (1900eko azaroaren 16a - 1918ko urriaren 27a); Txekoslovakia (1918ko urriaren 28a - 1992ko abenduaren 31); Txekia (1993ko urtarrilaren 1a - 1994ko urtarrilaren 5a)
Heriotza	Praga, 1994ko urtarrilaren 5a (93 urte)
Hobiratze lekua	Vinohrady Cemetery (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Čeněk Junek (1922ko ekainaren 24a - 1928ko uztailaren 15a)
Hezkuntza
Hizkuntzak	txekiera
Jarduerak
Jarduerak	automobil-pilotua eta oroitzapen-idazlea
Jasotako sariak	ikusi Olomouc city award (2005) ; [[]] (2016) ; Czech Medal of Merit : Miloš Zeman (2019ko urriaren 28a) ;

Eliška Junková, ezkontzaz Elizabeth Junek, ezizenez 'Neumatikoen Erregina' (Olomouc, Moravia, Austria-Hungariako Inperioa,1900eko azaroaren 16a- Praga, Txekoslovakia, 1994ko urtarrilaren 5a) txekoslovakiar auto-gidaria izan zen. Automobilismoaren historian gehien nabarmendu den emakumeetako bat da. Sari Nagusi bat irabazi duen historiako emakume bakarra da.^[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Olomouc, Moravia, Austria-Hungariako Inperioko errementeria batean bizi izan zen. ^[2]Lehen Mundu Gerra amaitu zenean, Moravia Txekoslovakiako errepublika berrian sartu zen. Hizkuntzetarako trebetasunari esker aurkitu zuen lana Banco Olomouc-en, eta munduan zehar bidaiatzeko gogoa bete zuen. Etapa horretan ezagutu zuen Vincenc "Cenek" Junek anbizio handiko bankaria, zeinekin abiadurarekiko lilura partekatzen zuen, eta harexekin ezkondu zen.^[3]

Lehen bidaia hego aldean dagoen Brnora egin zuen, gero Pragara, Frantziara eta Gibraltarrera, baina ez zuen Afrikako iparraldera edo Londresera joateko nahia bete. Bidaiaren ondoren, Parisera itzuli zen Cenenekin elkartzeko.

Junkovák zera esan zuen: Bera izango bada nire bizitzako maitasuna, hobe motor aspergarri horiek maitatzen ikastea, baina berehala hasi zen kirol-autoetan interesatzen, bereziki Bugattiak. Pragara itzuli zen 1922an, gidatzeko eskolak emateko eta lizentzia klandestino bat lortzeko. Bitartean, Cenek lehian hasi zen eta 1922ko Zbraslav-Jiloviste hillclimb saria irabazi zuen. Urte horretan ezkondu ziren azkenean.

Gidari ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Junkovák eta Cenek urte berean erosi zituzten Mercedes -Benz eta 30 klaseko Bugatti bat, lehenago Frantziako Sari Nagusian korritu zuena.

Hasieran, senarrari utzi zion gidatzen, baina gerran zauri bat izan zuen. Gidatzeko trebetasunari eragin zionez, haren ordez lehiatzeko aukera aprobetxatu zuen Eliška Junkovák. 1923an egin zuen lehen lasterketa. Hurrengo urteetan hainbat lasterketa irabazi zituen, esaterako, Lachotin-Tremosnan turismoen kategorian irabazi zuen. 1925ean ere lehena, txapelduna izan zen Zbraslav-Jiloviste-n eta Junek-ek bigarren Bugatti bat erosi zuen ospatzeko. Junkovák ospea hartu zuen Europa osoan, eta Neumatikoen Erregina deitu zioten.

1926an, Suitzako Klaussenpassen eta Targa Florion izan zen, gogortasuna ezaugarri zuen zirkuituan. Teknika bikaina erakutsi zuen bolantean, eta laugarren postua lortu zuen bazterra jo aurretik. Hortik aurrera, Nürburgringen (Alemania) irabazi zuen, eta Sari Nagusi bat irabazi duen historiako emakume bakarra bihurtu zen.^[4]^[5]

1928an, Targa Florioa irabazi ondoren, Bugatti Type 35 berria erosi zuen, eta, horri esker, gizonezko pilotu handien artean egon zen.^[6]

Tragedia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1928ko uztailean, Nürburgringera itzuli zen, eta senarrarekin bolantea partekatu zuen. Hura pistatik atera eta berehala hil zen. Junková txundituta geratu zen eta lehiaketa utzi, autoak saldu eta hasierako grinari heldu zion, bidaiatzeari.

Ez zuen berriro maitasunik aurkitu Bigarren Mundu Gerraren hasierara arte. 94 urtera arte bizi izan zen, eta bere ibilbide profesionala ahanztuta egon zen Altzairuzko oihala erori arte. Bere posizioa berreskuratu du motorraren historian. 1989an agertu zen azkenekoz, 91 urte zituela, Estatu Batuetan Bugattiren bilera batean ohorezko gonbidatu gisa.

1994an, Pragan hil zen 93 urte zituela.^[2]^[7]

Aintzatespena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2016ko ekainaren 28an, Pragako alkateak Pragako ohorezko herritar izendatu zuen Eliνka Junkovári hil ondoren. Zeremonia Udal Zaharrean egin zen.^[8]
2020ko azaroaren 16an, 120. urtebetetzean, Googlek onartu egin zuen, haren irudi bat bolada batean erakusten zuen zirriborro bat aurkeztuz.^[9]