Flatpak
 Flatpak | |
|---|---|
 | |
| Jatorria | |
| Sorrera-urtea | 2007 |
| Argitaratze-data | 2007 |
| Azken bertsioa | 1.14.6 |
| Ezaugarriak | |
| Programazio-lengoaia | C |
| Sistema eragilea | Flatpack Repo (en)  , Flatpack Reference (en) eta Flatpack Reference (with rem) (en) |
| Irakur dezake | GNU/Linux |
| Egile-eskubideak | copyrightduna |
| Lizentzia | GNU Lesser General Public License, version 1.2 or later (en) |
| flatpak.org | |
    | |
| Iturri-kodea | https://github.com/flatpak/flatpak |
Flatpak, xdg-app gisa ezagutzen zena 2016ko maiatzera arte, GNU/Linuxen mahaigaineko inguruneetarako aplikazioak instalatu, administratu eta birtualizatzeko utilitate bat da. Utilitate honek prozesuak isolatzeko ingurune bat eskaintzen du, Bubblewrap izenekoa, non erabiltzaileek aplikazio isolatuak exekutatu baititzakete sistematik kanpo. Gnu/Linux-en banaketarekin edo bertsioarekin zerikusirik ez duten aplikazioak instalatzeko modua da Flatpak. Erabiltzen duten aplikazioek erabiltzailearen baimena behar dute hardware-gailuak kontrolatzeko edo erabiltzailearen fitxategietara sartzeko, hala nola bluetootha, soinua, sarea eta fitxategiak.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Lennart Pöttering software libreko programatzaile alemaniarrak proposatu zuen ideia 2013an, eta 2014. urtean artikulu bat argitaratu zuen horri buruz.[1] Freedesktop.org proiektuaren zati gisa garatu zen (lehen X Desktop Group edo XDG izenez ezagutzen zena), eta hasieran xdg-app deitu zitzaion. Freedesktop.org zerbitzaria Flatpak proiektuaren etxea da.
Flatpak eta xdg-app gauza bera dira; izena aldatu egin zen, garatzaileek xdg-appek baino erakargarritasun handiagoa zuelakoan. Orduan, Flatpak-en jaurtiketa formalaren parte gisa erabiltzeko prest zegoela, izen eskuragarriagoa aukeratzea erabaki zen.
2019ko abenduan, 22 banaketek jasaten dute.
Hona hemen, besteak beste, Flatpak lehenespenez instalatuta duten banaketen zerrenda:
- CentOS
- Clear Linux
- elementary OS
- Endless OS
- Fedora Workstation
- Fedora Silverblue
- Linux Mint
- Pop! OS
- PureOS
- Ubuntu MATE
- Zorin OS
Teknologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Flatpak teknologiak bere sortzaileak, Alexander Larsson-ek, ikasitako ikasgai asko biltzen ditu, Linux idazmahaiaren garatzaile gisa eta Red Hat barruan edukiontzien teknologietan lanean eman ondoren. Gaur egun dauden teknologietan oinarritzen da, hala nola, cgroups-etan, izenen espazioetan, Linux nukleoko lotura- eta sekkonpas-muntaketetan, Project Atomic-en OSTree-n eta Open Container Initiative-k garatutako OCI formatuan. Teknologia berriak ere sortu ditu, hala nola Bubblewrap, Flatpak eta Project Atomic-en artean partekatzen dena.
Mahaigaineko saio batean exekutatzeko diseinatuta dago Flatpak, eta ez da konbinazio ona zerbitzari batentzat.
Baliteke Flatpak aplikazioak beste modu batera paketatuta dauden aplikazioekin batera egotea sistema berean.[2]
Aplikazioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Flatpak paketeak daude, ofizialak edo hirugarrenek garatuak, ehunka aplikaziotarako. Horien artean ezagunenak daude: LibreOffice, VLC, Gimp, Inkscape, Blender, Darktable, Krita, Audacity, FileZilla, MonoDevelopop aplikazioak flathub.org-en daude eskuragarri.[3] Bulegoko eta jokoetako aplikazio osagarriak ere badaude. Aplikazio horien bertsioak azkar eguneratzen dira azken bertsioetara. Horrek aukera ematen du, adibidez, azken bertsioak beren bertsioen eguneratze-zikloak mantsoagoak dituzten banaketetan instalatzeko, eta, gainera, ez da beharrezkoa aplikazio bakoitzaren bertsioak eta eguneratzeak banaketa bakoitzari egokitzea.
Agindu ohikoenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Egiaztatu instalatutako Flatpak bertsioa:
flatpak --version
Flathub biltegia gaitu:
flatpak remote-add --if-not-exists flathub https://flathub.org/repo/flathub.flatpakrepo
Aplikazioak instalatu (adibidez, Spotify):
flatpak install flathub com.spotify.Client
Aplikazioak exekutatzea:
flatpak run com.spotify.Client
Instalatutako aplikazioen zerrenda egin:
flatpak list
Instalatutako aplikazioen zerrenda bakarrik egin, ez exekuzio-inguruneena:
flatpak list --app
Biltegian dauden aplikazioen zerrenda bakarrik egin:
flatpak remote-ls --app
Eguneratu aplikazio guztiak:
flatpak update
Aplikazio espezifiko bat eguneratu:
flatpak update com.spotify.Client
Aplikazio baten xehetasunak ikusi:
flatpak info com.spotify.Client
Instalatutako aplikazio bat ezabatu:
flatpak uninstall com.spotify.Client
Flatpak instalazio bat konpontzea:
flatpak repair
Erabili gabeko exekuzio-inguruneak ezabatzea:
flatpak uninstall --unused
Ezabatu aplikazio guztiak:
Flatpak uninstall --all[4]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ «Poettering: Revisiting how we put together Linux systems [LWN.net»] lwn.net.
- ↑ «Frequently Asked Questions» /www.flatpak.org.
- ↑ flathub.org
- ↑ «Flatpak: Guía para principiantes» MasLinux.
