Georgetown-IBM esperimentua

Wikipedia, Entziklopedia askea
Georgetown-IBM esperimentua
Motaaurkezpen
Data1954ko urtarrilaren 7a
KokalekuNew York

Georgetown-IBM esperimentua itzulpen automatikoari buruzko erakustaldi bat izan zen 1954ko urtarrilaren 7an. Georgetown Unibertsitateak eta IBMk elkarrekin garatu zuten esperimentua, errusierazko hirurogei esaldi baino gehiago ingelesera itzulita.

Testuingurua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hasieran interes publikoa eta gobernu-interesa erakartzeko sortu eta garatu zen, itzulpengintza automatikoaren aukerak erakutsiz, baina, zalantzarik gabe, sistema oso bat izan zen: sei arau gramatikal eta berrehun eta berrogeita hamar elementu zituen hiztegian. Gai orokorretan ez ezik, kimika organikoan ere espezializatuta zegoen sistema. Itzulpena IBM 701 ordenagailu baten zerbitzari nagusia erabiliz egin zen.

Errusieraz ezer ez zekien ingeniari batek hirurogei perpaus errusiera erromanizatuan sartu zituen gai sorta zabal batean: politika, zuzenbidea, matematika eta zientzia. Emaitza, ingelesera itzulitako perpausak, inprimagailu batek eman zituen.

Itzulpen-adibideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errusiera erromanizatua Ingelesez emandako itzulpena Euskarazko itzulpena
Mi pyeryedayem mislyi posryedstvom ryechyi. We transmit thoughts by means of speech. Pentsamenduak diskurtsoaren bidez transmititzen ditugu.
Vyelyichyina ugla opryedyelyayetsya otnoshyenyiyem dlyini dugi k radyiusu. Magnitude of angle is determined by the relation of length of arc to radius. Angeluaren balioa arkuaren luzerak erradioarekiko duen erlazioaren araberakoa da.
Myezhdunarodnoye ponyimanyiye yavlyayetsya vazhnim faktorom v ryeshyenyiyi polyityichyeskix voprosov. International understanding constitutes an important factor in decision of political questions. Nazioarteko ulermena faktore garrantzitsua da gai politikoei buruzko erabakiak hartzeko.

Harrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kazetariek oso zabalduta eta arrakastatzat hartuta, esperimentuak hizkuntzalaritza konputazionalean inbertitzera bultzatu zituen gobernuak. Autoreek adierazi zuten hiru edo lau urtean itzulpen automatikoa arazo konpondua izan zitekeela. Hala ere, benetako aurrerapena askoz motelagoa izan zen, eta, ALPACek (Hizkuntzaren Prozesamendu Automatikorako Batzorde Aholku-emailea, ingelesezko siglengatik) 1966an egindako txostenaren ondoren, hamar urteko ikerketaren ondoren itxaropenak bete gabe zeudela esaten zen, ikerketarako funtsak erabat murriztu ziren.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]