Errusieraren transliterazioa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Abkhaziako seinale honetako izen bakoitzean fijatu: goiko forma abkhaziera zirilikoz dago, erdikoa errusiera zirilikoz, eta behekoa errusierazkoaren ingelesezko transliterazioa da. Euskaraz Gudauta / Gagra / Sotxi lirateke.

Errusiera zirilikoaren transliterazio sistema oso aldakorra izan daiteke, segun eta errusierazko alfabeto zirilikoa zein hizkuntzatara egokitu nahi den, eta normalean hizkuntza bakoitzak bere arauak izaten ditu alfabeto zirilikoa egokitzeko. Horregatik, errusiar izen bat latindar alfabetoan transkribatuta geratzen da maiz, hizkuntza bakoitzaren arabera modu askotara. Esate baterako, honako hauek dira errusiar idazle ezagun baten izena hainbat hizkuntzatan emateko moduak: Пушкин, euskaraz, Puxkin (Aleksandr); Puixkin katalanez, Puškin txekieraz, Puschkin alemanez, Pushkin ingelesez eta gaztelaniaz, Puŝkin esperantoz, Pouchkine frantsesez, Puszkin polonieraz, eta abar.

Transliterazio taula[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskaltzaindiak 156. arauan[1] alfabeto zirilikoaz idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistema eman zuen, eta taula honetan jasoa dago errusierari dagokion informazioa.

Errusierazko alfabeto zirilikoa Transliterazioa
Larri Xehe ital. izena soinua (NAF)
А а а A /a/
Б б б be /b/
В в в ve /v/
Г г г ge /g/, /ɦ/
Д д д de /d/
Е е е je /jɛ/
Ё ё ё je /jo/
Ж ж ж zhe /ʒ/[2]
З з з ze /z/
И и и i /i/
Й й й i kratko /j/
К к к ka /k/
Л л л el /l/
М м м em /m/
Н н н en /n/
О о о o /o/
П п п pe /p/
Р р р er /r/
С с с es /s/
Т т т te /t/
У у у u /u/
Ф ф ф ef /f/
Х х х kha /x/
Ц ц ц tse /ʦ/
Ч ч ч txe /ʨ/
Ш ш ш xa /ʂ/
Щ щ щ stxa /ɕː/
Ъ ъ ъ ikur gogorra
Ы ы ы jery /ɨ/
Ь ь ь ikur leuna /◌ʲ/
Э э э e /ɛ/
Ю ю ю ju /ju/
Я я я ja /ja/
euskara ISO ingelesa frantsesa gazt.
a a a a a
b b b b b
v v v v v
g g g,gu g,gu g
d d d d d
e, je, ie[3] e e, ye e, ie, ïe, é ye, ie, e
o, io[4] ë yo io, e yo, io, o
zh ž zh j zh
z z z z z
i i i i, ï i
(), j, i[5] j i —, ï i
k k k k k
l l l l l
m m m m m
n n n n / -ne[6] n
o o o o o
p p p p p
r r r r r
s s s s, ss s
t t t t t
u u u ou u
f f f f f
kh h kh kh j
ts c ts ts ts
tx č ch tch ch
x š sh ch sh
stx šč / ŝ shch chtch shch
[7] " — / '
i y y y y
[7] ' — / y — / '
e è e e e
iu, ju[8] ju / û yu ou, ïou, iou yu, iu
ia, ja[8] ja / â ya a, ia, ïa, ya ya, iu

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «156 Araua - Euskaltzaindiaren Arauak» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2022-03-01).
  2. ahoskatzen da mendebaldeko bizkaieraz jakin bezala edo frantsesez jupe bezala
  3. Hitz hasieran J gehitu, bokal ondoren tokatzen bada I gehitu
  4. ж, ч, ш eta щ letren ondoren O, gainerako kasuetan IO
  5. i laburra: ez da transkribatzen <ий> edo <ый> amaieretan; hitz hasieran J eta gainerakoan I (i)
  6. hitz amaieran -ne
  7. a b Ez da transkribatzen.
  8. a b Hitz hasieran J-rekin, gainerakoan I-rekin

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]