Hormona-nahasle

Wikipedia, Entziklopedia askea
Estradiol naturaleko hormona estrogenoaren (ezkerrean) eta nonilfenoletako baten (eskuinean) egituren alderaketa, hormona-nahasle xenoestrogenoa.

Hormona-nahasleak sistema endokrinoan eragotz dezaketen substantzia kimikoak dira.[1] Asaldu horiek kontrako emaitza ugari eragin ditzakete giza osasunean, besteak beste, ernal-haziaren eta ugalkortasunaren nolakotasunean asalduak, sexu-organoetako anomaliak, endometriosia, pubertaro goiztiarra, kiriotzaren funtzio asaldatua, funtzio immunea, zenbait minbizi, arnas arazoak, arazo metabolikoak, diabetesa, gizeneria, gaixotasun kardiobaskularrak, hazkunde-, neurologia- eta ikaskuntza-ezintasunak, eta gehiago.[2][3] Hormona-nahasleek, etxeko eta industriako ekoizkin askotan aurkitzen direnek, "gorputzeko hormonen sintesia, jariaketa, garraioa, batasuna, ekintza edo deuseztapena oztopatzen dute, homeostasiaren garapenaren, portaeraren, ugalkortasunaren eta mantentzearen erantzule baitira (metabolismo zelular normala)."[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Casals-Casas, Cristina; Desvergne, Béatrice. (2011-03-17). «Endocrine Disruptors: From Endocrine to Metabolic Disruption» Annual Review of Physiology 73 (1): 135–162.  doi:10.1146/annurev-physiol-012110-142200. ISSN 0066-4278. (Noiz kontsultatua: 2024-02-18).
  2. (Ingelesez) «Endocrine-Disrupting Chemicals (EDCs)» www.endocrine.org 2022-01-24 (Noiz kontsultatua: 2024-02-18).
  3. (Ingelesez) «Endocrine Disruptors» National Institute of Environmental Health Sciences (Noiz kontsultatua: 2024-02-18).
  4. Crisp, T M; Clegg, E D; Cooper, R L; Wood, W P; Anderson, D G; Baetcke, K P; Hoffmann, J L; Morrow, M S et al.. (1998-02). «Environmental endocrine disruption: an effects assessment and analysis.» Environmental Health Perspectives 106 (Suppl 1): 11–56. ISSN 0091-6765. PMID 9539004. PMC 1533291. (Noiz kontsultatua: 2024-02-18).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]