Incipit

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ebanjelioa Joanen araberaren incipit.

Incipit (euskaraz: «hasten da») testu edo dokumentu baten lehen hitzak dira, egilearen izena edo haren ekoizpenari buruzko xehetasunak jaso daitezkeenak.

Kristautasunean berragertzen den hebrear tradizioari jarraituz, incipitak bere izenburua ematen dio dokumentuari. Incipit hitzaren kontrako hitz osagarria excipit da.[1]

Hebreeraz, Bibliako liburuak beren incipitek izendatzen dituzte. Adibidez, lehen liburuak Bereshit du izena, "hasieran", hau da, Bibliaren lehen hitzetik abiatuta: "Hasieran, Jainkoak zeru-lurrak egin zituen..." Kristautasunak bere hartu zuen tradizioa. Horrela, incipitak greziar edo latindar perpaus baten lehen hitzak adierazten ditu. Askotan, hitz horiek izenburutzat hartzen dituzte. Horrela izendatzen dira, adibidez, Kyrie, Agnus Dei, Gloria (incipit: Gloria in excelsis deo), Magnificat, Salve Regina, Victimae paschali laudes eta liturgia katolikoko beste testu asko. Bulda pontifikal eta entziklikek ere latinezko beren lehen hitzen izena daramate, adibidez, Pacem in terris. Eskuizkribuak ere beren incipitek izendatzen dituzte.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]