Kastor (izarra)

Kastor (izarra)
	Irudi gehiago
Behaketa
Distantzia Lurretik	49,8 ly
Itxurazko magnitudea (V)	1,58, 1,62, 1,51, 1,52, 1,53, 1,52, 1,52, 1,68, 1,51, 2,66 eta 1,64
Magnitude absolutua	1,332
Mota espektrala	A1.5 IV+
Metaltasuna	0,1
Honen izena darama	Castor (en)
Konstelazioa	Gemini
Abiadura erradiala	5,4 km/s
Igoera zuzena	113,64947164 °
Deklinazioa	31,888282216 °
Ezaugarri fisikoak
Erradioa	2,31 Eguzki erradio
Masa	2,151 M☉
Argitasuna	3.014 L☉
Izendapenak
	ikusi $12MASS J07343598+3153184; Hipparcos Catalogue (en) : HIP 36850; IRAS (en) : IRAS 07314+3159; Smithsonian Astrophysical Observatory Star Catalog (en) : SAO 60198; Gliese katalogoa: GJ 278.0; Bayerren izendapena: α Gem; General Catalogue of Trigonometric Stellar Parallaxes (en) : PLX 1785; Catalog of Components of Double and Multiple Stars (en) : CCDM J07346+3153AB; Aitken Double Star Catalogue (en) : ADS 6175 AB; FK5 (en) : FK5 287; Hipparcos Input Catalogue (en) : HIC 36850; Two-Micron Sky Survey (en) : IRC +30188; Luyten Two-Tenths catalogue (en) : LTT 12038; New Luyten Two-Tenths catalogue (en) : NLTT 18087; General Catalogue of Trigonometric Stellar Parallaxes (en) : PLX 1785.00; Tokyo Photoelectric Meridian Circle Catalog (en) : PMC 90-93 208; PPM Star Catalogue (en) : PPM 72938; The Revised AFGL (RAFGL) catalogue (en) : RAFGL 1144; Southern Reference Star Catalog (en) : SRS 30287; TD1 Catalog of Stellar Ultraviolet Fluxes (en) : TD1 10405; UBV Photoelectric Photometry Catalogue (en) : UBV 7277; Washington Double Star Catalog (en) : WDS J07346+3153AB; AGK3U (en) : AG+31 789; Durchmusterung (en) : BD+32 1581; $166 Gem; TESS Input Catalog (en) : TIC 239187687; Boss General Catalogue (en) : GC 10120;

Kastor edo Castor Gemini konstelazioko bigarren izarrik distiratsuena da, Poluxen ostean. Hala ere, Bayer katalogoan α Geminorum edo Alpha Geminorum gisa izendatzen da, maiz Alpha Gem edo α Gem gisa laburtua. Itxurazko magnitudea 1,58 da, eta beraz zeruko izarrik distiratsuenetako bat da. Begi hutsez izar bakar gisa ikusten bada ere, izar-sistema anizkoitz bat da, sei izarrekin guztira, elkarren artean biratzen duten hiru pare.

Izar-sistema[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiru osagai bisual gisa ikus daiteke, baina hiruak dira bitar espektroskopikoak. 1718an James Pondek aurkitu zen sistema bitarra zela, baina baliteke Cassinik aurretik egitea, 1678an. Castor A eta Castor B arteko tartea 2″ zen 1970an, baina 6″ 2017an. Pareek 1,9 eta 3,0 magnitudeka dute hurrenez hurren. Castor Aa eta Ba biak dira kide askoz ahulago bat duten egun gutxiko orbiten jabe.

Castor C edo YY Geminorum izar aldakorra da, periodo erregularrak dituen kide batez lagunduta. Eklipseak egiten duen izar bitarra da, bi izarren kokapenaren eta distiren arabera asko aldatzen dena. Bien arteko orbita egun bat baino laburragoa da. Castor C, aldi berean, Castor ABren inguruan biraka ari dela uste da, baina milaka urtetako periodo oso luze batekin. Bietatik 73″ra dago^[1]^[2].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ (Ingelesez) Tokovinin, A. A.. (1997-07-01). «MSC - a catalogue of physical multiple stars» Astronomy and Astrophysics Supplement Series 124 (1): 75–84. doi:10.1051/aas:1997181. ISSN 0365-0138. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
↑ Heintz, W. D.. (1980-10-01). «Micrometer observations of double stars and new pairs. X.» The Astrophysical Journal Supplement Series 44: 111–136. doi:10.1086/190686. ISSN 0067-0049. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q13029
Multimedia: Castor (star) / Q13029

[1] (Ingelesez) Tokovinin, A. A.. (1997-07-01). «MSC - a catalogue of physical multiple stars» Astronomy and Astrophysics Supplement Series 124 (1): 75–84. doi:10.1051/aas:1997181. ISSN 0365-0138. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).

[2] Heintz, W. D.. (1980-10-01). «Micrometer observations of double stars and new pairs. X.» The Astrophysical Journal Supplement Series 44: 111–136. doi:10.1086/190686. ISSN 0067-0049. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).

[1]

[2]