Lars Edvard Phragmén
| Lars Edvard Phragmén | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Örebro, 1863ko irailaren 2a |
| Herrialdea |  Suedia |
| Heriotza | Stockholm, 1937ko martxoaren 14a (73 urte) |
| Familia | |
| Aita | Lars Phragmén |
| Ezkontidea(k) | Gyda Sohlberg (en)  |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Uppsalako Unibertsitatea |
| Irakaslea(k) | Gösta Mittag-Leffler |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | matematikaria eta unibertsitateko irakaslea |
| Enplegatzailea(k) | Stockholmgo Unibertsitatea (1892 - 1904) Q10501643 (1903 - 1909)Q60149091 (1908 - 1933) |
| Lan nabarmenak | ikusi
|
| Kidetza | Suediako Zientzien Errege Akademia |
Lars Edvard Phragmén (Örebro , 1863ko irailaren 2a - Stockholm, 1937ko martxoaren 14a) Suediako matematikaria izan zen, Acta Mathematica aldizkariko erredakzio idazkaria izan zena.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Phragmén Örebro Institutuko matematika irakasle baten semea zen, Stockholmetik 200 bat kilometro mendebaldera. 1882an Uppsalako Unibertsitatean sartu zen, baina hurrengo urtean Stockholmera joan zen bizitzera, non Gösta Mittag-Lefflerren dizipulua izan zen, eta horrek harengan potentzial handia aurkitu zuen, 1888an Acta Mathematica bere aldizkariko erredakzio idazkari kargua eman baitzion. Hurrengo urtean, ekarpen garrantzitsua egin zuen Henri Poincaréren hiru gorputzen problemari buruzko artikulu batean akats larri bat aurkitzean.
Sofia Kovalévskaia (1891) hil ondoren, Stockholmeko Unibertsitatean aritu zen matematikako irakasle, baina 1904an irakaskuntza utzi zuen aseguruen negozioan sartzeko. [1] 1904tik 1908ra aseguru-ikuskaritzako zuzendari izan zen eta 1908tik aurrera Suediako aseguru-etxe garrantzitsu bateko lehendakaria izan zen. [2] Aktuario suediarren elkarteko lehendakaria ere izan zen.
Haren ekarpen garrantzitsuenak analisi konplexuan oinarritzen dira, eta, batez ere, Phragmén-Lindêlöf printzipioak gogorarazten ditu, funtzio holomorfo baten mugak frogatzeko. [3] Phragmének matematika aktuarialaz [1] ere arduratu zen, bai eta botoak hauteskunde-hautagaiei eraginkortasunez esleitzeaz ere. [4]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b E. 1937.
- ↑ Mora & Oliver 2015.
- ↑ Gårding 1994.
- ↑ Janson 2016.
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- E., W.P.. (1937). «Edvard Phragmen» Journal of the Institute of Actuaries Vol. 68 (Num. 3): 440-441. doi:. ISSN 2058-1009..
- Gårding, Lars. Mathematics and Mathematicians. Mathematics in Sweden before 1950. (ingelesez). American Mathematical Society, 1994. ISBN 0-8218-0612-2.
- Janson, Svante. (2016). «Phragmén's and Thiele's Election Methods» arXiv.org OCLC .1013962807.
- Mora, Xavier; Oliver, Maria. (2015). «Eleccions mitjançant el vot d'aprovació. El mètode de Phragmén i algunes variants» Butlletí de la Societat Catalana de Matemàtiques Vol. 30 (Num. 1): 57-101. doi:. ISSN 0214-316X..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F. «Lars Edvard Phragmén» (Ingelesez). MacTutor History of Mathematics archive. School of Mathematics and Statistics, University of St Andrews, Scotland. (Ingelesez)
- Domar, Yngve. Matematisk forskning under Stockholms högskolas första decennier. Uppsala universitet. (Suedieraz)
- Macho, M.. El teorema de Phragmén–Brouwer. ZTFNews.com Euskal Herriko Unibersitatea. (Gaztelaniaz)
- Aarnes, Johann F.. Lars Edvard Phragmén. Store norske leksikon. (norvegieraz)
Datuak: Q1430959
Multimedia: Lars Edvard Phragmén / Q1430959