Litote
Litote hitza grezieratik dator, λιτότης, euskaraz “soildua”, “gutxitua”. Izen horrekin erretorikan pentsamendu figura[1] bat adierazten da. Modu batez ironia, perifrasi eta eufemismoarekin badu zer ikusirik. Funtsa hauxe da: adierazpena leundu egiten du itxuraz baina, horrela, kontrako adiera indartuz. Adibidez, “liburu hori ez da batere txarra”, “txarra” adierazpena leundu dugu modu batez baina benetan ona dela esan nahi dugu.[2]
Ahozko hizkuntzan ohikoa da baliabide hau:
- “Neska hori ez da batere tuntuna”
- “Diruz ez zaude gaizki, e?”
- “Ezin da ukatu etxe hori ederra dela”
Adibideotan ikusten denez, sarritan ezezko esaldien bitartez adierazten da. Hiru kasutan perifrasi topatuko ditugu: “Neska azkarra da” esan beharrean hitz gehiago erabiliz gauza bera esaten dugu, “Neska hori ez da batere tuntuna”.
Esan ohi da litote hiperbolearen kontrakoa dela baina, berez, antzeko prozedura da.[3]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Ikus, baita figura erretoriko
- ↑ Xabier Altzibar, 544 or.
- ↑ Xabier Altzibar
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Euskaltzaindia: Literatura terminoen hiztegia. Bilbo: 2008. Xabier Altzibarren artikulua, 544 or.