Mary J. Blige

Mary J. Blige
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	New York, 1971ko urtarrilaren 11 (53 urte)
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Talde etnikoa	afro-amerikarra
Lehen hizkuntza	ingelesa
Hezkuntza
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	egile abeslaria, aktorea, abeslaria, telebista-aktorea, modeloa, disko-ekoizlea, zinema aktorea, ekoizlea eta estudioko musikaria
Jasotako sariak	ikusi Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan (2018ko urtarrilaren 11) ; Time 100 (2022) ;
Izengoitia(k)	Mary J. Blige, Brook Lynn, Queen of Hip Hop Soul
Genero artistikoa	soula; hip hop musika; R&B garaikidea; swingbeat (en)
Ahots mota	mezzosopranoa
Musika instrumentua	ahotsa
Diskoetxea	Uptown Records; Geffen Records; MCA Records; Universal Music Group; Republic Records
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata
	maryjblige.com

Mary Jane Blige (El Bronx, New York, 1971ko urtarrilaren 11) estatubatuar aktorea eta abeslaria, R&B, soul eta hip-hop estilokoa. Besteak beste Chaka Khan, Aretha Franklin eta Anita Baker-en eragina du.^[1]^[2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

New Yorken jaio zen, eta haurtzaroaren zati bat Savannah-n eman zuen; gaztetan, Yonkers-era itzuli zen.^[3] White Plainsen (New York) bizi zenean, karaoke batean bere burua garbatu zuen Anita Baker-en "Caught Up in the Rapture" kantua kantatuz. Maryren aitaordeak Andre Harreli, Uptown Recordseko kudeatzaileari, bidali zion grabazioa. Harrel txundituta geratu zen bere ahotsarekin, eta Father MC-ri koroak egiteko kontratatu zuen.

Musikari ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1991n, Sean "Puffy" Combs abeslari eta produktorea hasi zen harekin lanean debut albumean. Mary J. Bligek eta haren ahots-estilo nahastezinak disko bat sortu zuten R&Bren eta raparen artean: What's the 411?.^[3] Albumak oihartzuna izan zuen musikaren munduan. 1994an, berriz ere, Sean "Puffy" Combus-en produkzioko laguntzarekin, My life argitaratu zuen. Album hori askoz ere pertsonalagoa zen, eta hiri-sustraiak zituen; besteak beste, "You bring me joy" eta "Be happy".^[4] 1997an Share my world izeneko diskoak bere sorkuntza-etaparen hasiera markatu zuen Jimmy Jam eta Terry Lewisekin batera. Albuma benetako hit bat izan zen, eta Billboard zerrendan lehen zenbaki gisa egin zuen debuta. Singleak hauexek izan ziren: I Can Love You, Lil' Kim rap abeslaria aurkeztuta, Get to Know You Better, Love Is All We Need eta Keep Your Head.

Mary izenekoa 1999an argitaratu zen, eta, zalantza barik, bere ibilbidea aldatu zuen; harekin, soul garbienera itzuli zen eta albumaren giltzarri zen. Bere ibilbidean zehar bere ahotsaren nortasuna eta indarra frogatu bazituen ere, album horrekin are gehiago frogatu zuen. Lauryn Hill, Stevie Wonder eta Elton Johnen ekoizpenean kolaborazioak daude, baita First Choiceren bertsioak ere, Let no man put asunder edo Stevie Wonder-en "As". Hauexek izan ziren ezagunenak: All that I can say, Sexy, Your Child eta No happy holidays.

2001ean, soinu askoz modernoagoa hartu zuen berriro, hip hop-a nagusi zela, No more drama albuma eta izenburu bereko soila zituela.

2003an, ildo berari jarraitu zion, eta Love & life grabatu zuen P. Diddy-ren ekoizpenarekin.^[5]

2005ean, The Breakthrough estudio-lan berria argitaratu zuen, eta Billboardeko lehen postuan kokatzea lortu zuen, baita haren lehen "Be without you" lan sinplea ere, "No one will do" eta U2 taldearen "One" gaiaren bertsioa ere, bandaren Bono liderrarekin batera. Albumak 3 aldiz jaso zuen zilar agiria, Estatu Batuetan saldutako 3 milioi aleri esker. Grammy sarietarako 8 izendapen jaso zituen, urteko kanta eta albuma barne, eta horietatik hiru jaso zituen: emakumezko artista baten R&B ahots-interpretazio onena; R&B-ren album onena eta R&B abesti onena.

Halaber, 2005ean, hainbat atzerapenen ondoren The Breakthrough argitara ateratzea lortu zuen. Bilduma-album horretan, arrakastarik garrantzitsuenak eta luxuzko eta bitxikeriazko lankidetzak daude. Wyclef Jean, George Michael edo U2 taldearekin batera "One" gai ospetsua aurkeztu zuten artistetako batzuk dira. Azpimarratzekoa da bilduma horrek ez dituela kontuan hartu artistak bere lehen garaian interpretatutako gai gehienak.

2007an,Growing pains agertu zen, eta Brian Michael Cox edo Dre & Vidalen ekoizpenak izan zituen.^[3] Lan horretan The Neptunes "Till the morning" edo "Hurt Again" bezalako gaiak nabarmentzen dira. Album horretan, Usher bokalistaren edo Ludacris rapzalearen agerpenak ikus daitezke Maryrekin batera.

2009an argitaratu zuen Stronger With Each Tear albuma. Hiru bakun izan zituen: "The One", "I Am", "Each Tear". Azken horrek kanpoko nazioetarako bertsioetarako lankidetzak izan zituen, hala nola, Jay Sean (Erresuma Baturako), Tiziano Ferro (Italiarako) eta Vanessa Amorosi (Australiarako), K'naan (AEB eta Kanadarako) eta Rea Garvey ( Alemaniarako).^[6]

Haren "I Can See in Color" gaia Precious filmaren soinu-bandan sartu zen, 2009ko film handienetako batean.^[7]

2012an, La Era del Rock filmean parte hartu zuen, eta Justice Charlier interpretatu zuen, The Venus Club-en jabea, Sherrie filmaren protagonista femeninoaren lagun egiten dena. "Harden my heart", "Shadows of the night", "Here i go, again", "Any way you want it", "Every Rose ha it thorn" eta "Don't Stop Believin" abestu zituen, errepartoko beste aktore batzuekin batera.

2014. urtean, Sam Smith artistarekin lankidetzan aritu zen 'Stay With Me' sinplean.^[8]

2022ko otsailaren 13an, Super Bowl LVI ikuskizunaren partida erdiko atsedenean parte hartu zuen Dr. Dre, Snoop Dogg, Eminem eta Kendrick Lamarrekin batera.^[9] Kritikak goraipatu egin zuen emanaldia, eta Primetime Emmy sarietan lehen saria eman zion.^[10]^[11]