Nené Losada

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nené Losada
Bizitza
JaiotzaValdés1921eko azaroaren 10a
Herrialdea Espainia
HeriotzaValdés2009ko apirilaren 11 (87 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
asturiera
Jarduerak
Jarduerakidazlea

Carmen Losada Rico, Nené Losada izenez ezaguna (Lluarca, 1921 -ibídem, 2009), asturiar poeta izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiru urte zituela, ama hil zitzaionean, amonaren etxera eraman zuten Trevíasko San Feliz-era. Han bizi izan zen, hemeretzi urterekin, Antonio Martínez Garikarekin ezkondu ondoren, Lluarcara itzuli zen arte.[1]

Bere kabuz ikasia, kontakizunak eta poemak gaztelaniaz idazten hasi zen. Geroago, asturieraz idazten hasi zen, ahozko poesia herrikoiaren antzeko forma poetikoak erabiliz. Bere lanak neskatotan ezagutu zuen Fernán Coronas apaiza izan zuen eredu, eta Mendebaldeko euskalkian idatzi zuen, hala ere, eta Eva González de Palacios del Sil poetaren antzeko joera hartu zuen. Ahozko literatura ondo ezagutzen zuen, eta eufonia eder batekin lan liriko sakona egin zuen.[2]

2009ko apirilaren 11n hil zen Lluarcan.[3]

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1992an bere lanaren zati handi bat Cantares Valdesanos liburuan bildu zuen, Consuelo Vegaren edizioan.[1]
  • 1997an Entre apigarzos izeneko poema-liburua argitaratu zuen.[1]
  • 2005ean, Fueyas que reverdecen asturieraz argitaratu zuen bere lanaren antologia, eta Obra poética en castellano, CD batekin batera. Bertan, Fueyas que reverdecen bere lanak biltzen zituen, asturiera eta gaztelania erabiliz.[1]
  • 2011n, bere lanaren bilduma bat argitaratu zen, 70 poema argitaragaberekin.[1]
  • Bere olerkiak antologia ugaritan sartu dira: Antología lírica valdesana; Poemas de cuatro mujeres de Luarca y Antología poética de Valdés.[4]

Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2000. urtean Madrilgo Centro Asturianok emandako Brontzezko Urogallo saria jaso zuen.[5]
  • 2005eko abuztuaren 3an, Asturiasko Printzerriko zilarrezko domina eman zioten.[5]
  • 2007an, ibilbide oso baterako Timón saria irabazi zuen.[6]
  • "Valdés Siglo XXI" Emakumeen Elkarteak sortutako poesia lehiaketak bere izena du.[7]

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Cantares Valdesanos / Nené Losada Rico; Consuelo Vegaren edizioa eta sarrera. — Xixon: Llibros del Pexe, 1992.
  • Entre apigarzos / Nené Losada Rico. —Uviéu: Trabe, 1997. —(Faszuraren fontea; 14)
  • El nome de las cousas / Nené Losada Rico. —Uviéu: Trabe, 2001.
  • Fueyas que reverdecen / Nené Losada Rico. —Xixon: Gijongo Ateneo Obrero, Asturianoko Antologia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Consuelo Vega, “Introducción” in Nené Losada Rico, Cantares Valdesanos, Xixón, Llibros del Pexe, 1992,

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Araz.net-en orrialdea, Valdesana Nené Losada Rico idazleari buruzkoa (asturiarrez)