Río de la Platako britainiar inbasioak
Río de la Platako britainiar inbasioak | |
---|---|
Mota | Inbasio |
Honen parte da | Anglo-Spanish War (en) |
Denbora-tarte | 1806 - 1807 |
Data | 1806 |
Kokaleku | Buenos Aires |
Herrialdea | Río de la Platako Erregeorderria |
Parte-hartzaileak | |
Rio de la Platako britainiar inbasioak huts egindako bi espedizio militar izan ziren, Britainiar Inperioak 1806an eta 1807an gauzatu zituenak, Río de la Platako Erregeorderria espainiar kolonia beretzeko helburuarekin.
Aurrekariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Inbasioak 1806 eta 1807 artean gertatu ziren, Napoleonen Gerren baitan, Espainia Frantziaren aliatua zenean.
1806ko inbasioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Britainia Handiko armadaren zati batek, 1500 gizonek, Buenos Aires okupatu zuten 1806an 46 egunez, kanporatu aurretik, eta bitartean Txileko eta Peruko zergak konfiskatu zituzten [1] eta William Carr Beresford izan zen gobernadorea. [1] Abuztuaren 12an, 400 britainiar eta are kreole gehiago hil ziren borrokaren ondoren, britainiarrek amore eman zuten; 1150 preso barnealdeko hirietara bidali zituzten.[1]
1807ko inbasioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1807an, John Whitelocke teniente jeneralak zuzendutako 12.000 gizonen bigarren indarrak Montevideo okupatu zuen, bertan egonez hilabete askotan, non ihes egin zuten 1806ko presoek bat egin zuten haiekin. [1] Hasieran britainiar indarrek hartu behar zuten Txile eta Buenos Aires indartu, baina Espainiako hiri honek berriro egitearen berri eman zuen planak aldatzeko. [1] Hirugarren armada batek Buenos Aires hartzeko bigarren saiakera egin zuen. Kaleetan gatazka armatua egon zen tokian tokiko militarren eta espainiar armadaren aurka, britainiarren erdia hil eta zauritu zirenean, Erresuma Batuak lekua utzi behar izan zuen. [1]
Ondorioak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bertako jendearen erresistentzia eta defentsan izandako parte-hartze aktiboa, Espainiaren laguntza gutxirekin, aurrerapen garrantzitsuak izan ziren 1810eko Maiatzaren Iraultza aldera, 1816an Argentinaren independentziarekin.
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Roberts, Carlos (2000). Las invasiones inglesas del Río de la Plata (1806-1807) y la influencia inglesa en la independencia y organización de las provincias del Río de la Plata. Emecé. ISBN 950-04-2021-X
- Gallo, Claudio Rodolfo. "Claroscuros" de la Historia Argentina (espainieraz). Dunken argitaletxea, 2014. ISBN 9870276210 .
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Britain's 'forgotten' invasion of Argentina, BBC News, 2006ko abuztuak 10