Respomuso

Respomuso
Respomuso
Datu orokorrak
Garaiera	2.129 m
Mota	iboi eta urtegi
Azalera	72 ha
Bolumena	17,2 hm³
Geografia
Koordenatuak	42°48′48″N 0°17′23″W / 42.8133°N 0.2897°W
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Aragoi
Probintzia	Huescako probintzia
Aragoiko udalerria	Sallent de Gallego
Hidrografia
Hustubidea	Río Aguas Limpias (en)

Respomuso Aragoiko Pirinioetako iboi baten izena da, eta XX. mendearen erdialdean artifizialki birsortu zen hormigoizko presa handi baten bidez, urtegia bihurtuz. Presaren ondoan izen bereko aterpetxea dago.

Tenako ibarraren iparraldean dago, Sallent de Gallego udalerriaren barruan.Frantziako mugatik oso gertu dago, zehazki Pirinio Garaiak departamendutik.

Toponimia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez dago argi, baina latinezko 'spuma'-tik etor daiteke izena (aparra edo bitsa).

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun, presak 72 hektareako azalera du, eta 17,2 hektometro kubiko ur atxiki ditzake. 2.100 metroko altitudean dago, eta Piedrafita zirku malkartsuaren dejekzio-konoa betetzen du. Hainbat gailurrek inguratzen dute: Fondellas (3.071 m), Cristal (2.890 ), Forqueta (2.743 ), Musales (2.645 ) eta Balaitus (3.144 m). Urtegiaren aintzira Aguas Limpias ibaiaren iturburua da, Gállego ibaiaren adarra.

Halaber, ohiko abiapuntua da Gran Facha (3.005 m) eta Garmo Negro (3.051 m) mendietara igotzeko.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere garaian, lana ingeniaritzaren erakusleiho bikaina izan zen, bai bere handitasunagatik, bai bere egoeraren konplexutasunagatik. Eraikuntza horren ondorengo ekologia- eta paisaia-inpaktuari buruzko polemikak indarrean jarraitzen du ordutik.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, {{{hizkuntza}}} Wikipediako «Respomuso» artikulutik itzuli da. Izan ere, artikulu horretan aritu diren wikilariek GFDL edo CC-BY-SA 3.0 lizentziekin argitaratu dute beren lana.