Sebastian z Felsztyna
| Sebastian z Felsztyna | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Skelivka (en)  , 1485 (egutegi gregorianoa) |
| Herrialdea |  Polonia |
| Heriotza | Sanok, 1543 (egutegi gregorianoa) (57/58 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | poloniera latina |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | musikagilea, musikaren teorikoa eta apaiza |
| Genero artistikoa | musika klasikoa plainsong (en) erlijio-musika polifonia |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa |
    | |
Sebastian z Felsztyna (baita Sebastian de Felstin, Roxolanus z Felsztyna, Sebastian Herburt) ( c. 1480 – 1490? – 1543 ondoren) poloniar musikagilea eta musika-teorialaria izan zen, XVI. mendean. [1]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ziurrenik Felsztynen jaio zen, Poloniako Erresuma (gaur egun Skelivka, Ukraina). 1507an Krakóviako Unibertsitatean sartu zen, bere herrikide Mikołaj z Chrzanowa konpositorearen urte berean. Bertan musika eta teologia ikasi zituen, 1509an batxilergoa jasoz. Baliteke Heinrich Finck-ekin ikasi izana Krakóvian zegoela. [2] Graduatu ondoren, Felsztynera itzuli zen eta bertan kapilau izan zen, eta geroago Sanokera joan zen, Polonia hego-ekialdean ere egon zen, non errektorea izan zen.
Musika-lanak eta idazlan teorikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bere musika lanetatik hiru motete baino ez dira irauten. Lau ahotsetarako dira, eta nota luzeetan tenore arrunta erabiltzen dute –argitaratze garaian, 1522ko praktika arkaikoa–, beste ahotsek batzuetan imitazioan, kontrapuntu askean edo testura homofonikoagoetan dihardute. Hirurak Wawel-eko katedralean gordeta daude eskuizkribuan. Estilo arkaikoa izan arren, eskola franko-flandriarraren eragina erakusten dute, eta lau ahotsetako polifoniaren adibide arraroa dira Polonian. Izan ere, Reese-k aitortzen du Felstinek eragin franko-burgundiarrak bereganatu zituela.
Sebastianek bere himnoen bilduma bat argitaratu zuen 1522an Krakovian, Aliquot hymni ecclesiastici, baina ez da kopiarik iraun. [2]
Sebastianen tratatu teorikoek notazioa eta kantuaren gaiak biltzen dituzte. [2] Bere ezagunena 1519ko Opusculum musices izan zen, bi aldiz berrargitaratu zena, eta ziurrenik abeslarientzako irakaskuntza tresna gisa pentsatua izan zen.
Obrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Musikari buruzko idazlanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Opusculum musice compilatum noviter
- Opusculum musices noviter congestum
- De musica dialogi VI (Krakovia, 1536)
- Directiones musicae ad cathedralis ecclesia Premislensis usum (Krakovia, 1543)
- Opusculum musice mensuralis (Krakovia, 1517ko urriaren 31)
- De inventoribus musicae
Moteteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Ave Maria ("Alleluia ad Rorate cum prosa Ave Maria"), lau ahots
- Alleluia, Felix es sacra virgo Maria, lau ahots
- Prosa ad Rorate tempore paschali virgini Mariae laudes, lau ahots
Hiru motete horiek, Reeseren arabera (1959, 747. or.) denek dituzte melodia gregorianoak tenorean nota osoetan.
Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Reiss 1984.
- ↑ a b c d Elżbieta Witkowska-Zaremba. "Sebastian z Felsztyna." In Grove Music Online. Oxford Music Online, http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/25287 (accessed December 16, 2011).
Iturriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Stępień B., Sebastian z Felsztyna, "Kamerton", 2005 Nr 1-2 (48-49), s. 242-245. ISSN 1233-8249ISSN 1233-8249.
- Mała encyklopedia muzyki (A Little Encyclopedia of Music), Warszawa 1981
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Sebastian z Felsztynaren lanak Poloniako Liburutegi Digital Nazionalean (Polona)
