Septina

Septinak GTP lotura duten proteinak dira eta Zelula eukariotoetako (landare zelulak ezik) zitoeskeletoaren laugarren osagai kontsideratzen dira^[1]. Septina desberdinek proteina konplexuak osaratzen dituzte eta gainerako zuntzekin elkartuz eraztun antzeko egiturak eratzen dituzte.

Egitura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Septinek 30-65 kDa-eko pisu molekularra dute eta ez dute polorik agertzen. N-muturrean prolina aminoazido ugari dituzte eta GTPa lotzeko gune bat ere bai. Septinak elkarren artean N-muturraren bidez, C-muturraren bidez edota GTP bidez lotzen dira^[2].

Motak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Legamian[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Saccharomyces cerevisiae legamian zazpi septina desberdin aurkitu dira. Hauetako bostek mitosiko zitozinesian hartzen dute parte^[3] eta beste biek esporulazioan^[1]. Septinek ardatz akromatikoari lotu eta eraztun bat eratzen dute zelula bitan banatu arte^[3]. Horretarako zelula kortexean septinen eremu bat aurkitzen da eta zitokinesia iristen denean eraztun bikoitza eratzen du zelula bitan banatuz^[4].

Hifadun onddoetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hifadun onddoetan septinazko eraztunek hifaren hazkuntza zilindrikoa ahalbidetzen dute eta hifari polaritatea ematen diote^[5]. Hau gertatzen da Candida albicans, Aspergillus nidulans edota Ashbya gossypii gisako onddoetan.

Animalia zeluletan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Onddoetan ez bezala, animalia zeluletan ez dira septinazko eraztun jarraiak agertzen. Aktinazko mikrofiruekin eta mikrotubuluekin batera agertzen dira, normalean beste zuntz hauen ainguraleku gisa^[6].

Gizakietan 13 genek kodetzen dituzte septinak, honek aniztasun handiko proteina familia ekoiztea dakar. Septina konplexuek hetero-hexameroak (3 x 2 = 6) edota hetero-oktameroak (4 x 2 = 8) osatzen dituzte. Zelulen hainbat prozesutan partehartze garrantzitsua dute:

Zitozinesian
Zilioen sorreran
Neurogenesian
Molekulen difusio bakunaren aurrean hesiak eratzen ditutze, zelulako konpartimentu batetik bestera igarotzea oztopatuz^[2].
Bakterio patogenoak inmobilizatzen dituzte kaiola antzerako egitura batez inguratuz^[7]. Harrapaturiko mikrobio hauek ondoren autofagia bidez suntsitzen dira^[8].
Mitokondrioetan ere agertzen da eta M-septina izena du^[9].

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Leland H. Hartwell estatubatuarraren taldeak aurkitu zituen 1970. urtean Saccharomyces cerevisiae legamia zelula zatiketa aztertzen ari zela^[10]. 1976. urtean immunofluoreszentzia erabilita septinak eraztun mitotikoan lokalizatu ziren.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b (Ingelesez) Weirich, Christine S.; Erzberger, Jan P.; Barral, Yves. (2008-06). «The septin family of GTPases: architecture and dynamics» Nature Reviews Molecular Cell Biology 9 (6): 478–489. doi:10.1038/nrm2407. ISSN 1471-0080. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ ^a ^b (Ingelesez) Mostowy, Serge; Cossart, Pascale. (2012-03). «Septins: the fourth component of the cytoskeleton» Nature Reviews Molecular Cell Biology 13 (3): 183–194. doi:10.1038/nrm3284. ISSN 1471-0080. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ ^a ^b (Ingelesez) Douglas, Lois M.; Alvarez, Francisco J.; McCreary, Cheryl; Konopka, James B.. (2005-09-01). «Septin Function in Yeast Model Systems and Pathogenic Fungi» Eukaryotic Cell 4 (9): 1503–1512. doi:10.1128/EC.4.9.1503-1512.2005. ISSN 1535-9778. PMID 16151244. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ (Ingelesez) Gladfelter, Amy S; Pringle, John R; Lew, Daniel J. (2001-12-01). «The septin cortex at the yeast mother–bud neck» Current Opinion in Microbiology 4 (6): 681–689. doi:10.1016/S1369-5274(01)00269-7. ISSN 1369-5274. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ (Ingelesez) Gladfelter, Amy S.. (2006-03). «Control of filamentous fungal cell shape by septins and formins» Nature Reviews Microbiology 4 (3): 223–229. doi:10.1038/nrmicro1345. ISSN 1740-1534. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ (Ingelesez) Kinoshita, Makoto. (2006-02-01). «Diversity of septin scaffolds» Current Opinion in Cell Biology 18 (1): 54–60. doi:10.1016/j.ceb.2005.12.005. ISSN 0955-0674. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ (Ingelesez) Mascarelli, Amanda. «Septin proteins take bacterial prisoners» Nature News doi:10.1038/nature.2011.9540. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ (Ingelesez) Mostowy, Serge; Sancho-Shimizu, Vanessa; Hamon, Mélanie Anne; Simeone, Roxane; Brosch, Roland; Johansen, Terje; Cossart, Pascale. (2011-07-29). «p62 and NDP52 Proteins Target Intracytosolic Shigella and Listeria to Different Autophagy Pathways» Journal of Biological Chemistry 286 (30): 26987–26995. doi:10.1074/jbc.M111.223610. ISSN 0021-9258. PMID 21646350. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ (Ingelesez) Takahashi, Shusuke; Inatome, Ryoko; Yamamura, Hirohei; Yanagi, Shigeru. (2003). «Isolation and expression of a novel mitochondrial septin that interacts with CRMP/CRAM in the developing neurones» Genes to Cells 8 (2): 81–93. doi:10.1046/j.1365-2443.2003.00617.x. ISSN 1365-2443. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).
↑ «Septin : Elwood Kuni Waldorm : 9786139113941» www.bookdepository.com (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q24720212

[:0-1] (Ingelesez) Weirich, Christine S.; Erzberger, Jan P.; Barral, Yves. (2008-06). «The septin family of GTPases: architecture and dynamics» Nature Reviews Molecular Cell Biology 9 (6): 478–489. doi:10.1038/nrm2407. ISSN 1471-0080. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[:1-2] (Ingelesez) Mostowy, Serge; Cossart, Pascale. (2012-03). «Septins: the fourth component of the cytoskeleton» Nature Reviews Molecular Cell Biology 13 (3): 183–194. doi:10.1038/nrm3284. ISSN 1471-0080. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[:2-3] (Ingelesez) Douglas, Lois M.; Alvarez, Francisco J.; McCreary, Cheryl; Konopka, James B.. (2005-09-01). «Septin Function in Yeast Model Systems and Pathogenic Fungi» Eukaryotic Cell 4 (9): 1503–1512. doi:10.1128/EC.4.9.1503-1512.2005. ISSN 1535-9778. PMID 16151244. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[4] (Ingelesez) Gladfelter, Amy S; Pringle, John R; Lew, Daniel J. (2001-12-01). «The septin cortex at the yeast mother–bud neck» Current Opinion in Microbiology 4 (6): 681–689. doi:10.1016/S1369-5274(01)00269-7. ISSN 1369-5274. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[5] (Ingelesez) Gladfelter, Amy S.. (2006-03). «Control of filamentous fungal cell shape by septins and formins» Nature Reviews Microbiology 4 (3): 223–229. doi:10.1038/nrmicro1345. ISSN 1740-1534. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[6] (Ingelesez) Kinoshita, Makoto. (2006-02-01). «Diversity of septin scaffolds» Current Opinion in Cell Biology 18 (1): 54–60. doi:10.1016/j.ceb.2005.12.005. ISSN 0955-0674. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[7] (Ingelesez) Mascarelli, Amanda. «Septin proteins take bacterial prisoners» Nature News doi:10.1038/nature.2011.9540. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[8] (Ingelesez) Mostowy, Serge; Sancho-Shimizu, Vanessa; Hamon, Mélanie Anne; Simeone, Roxane; Brosch, Roland; Johansen, Terje; Cossart, Pascale. (2011-07-29). «p62 and NDP52 Proteins Target Intracytosolic Shigella and Listeria to Different Autophagy Pathways» Journal of Biological Chemistry 286 (30): 26987–26995. doi:10.1074/jbc.M111.223610. ISSN 0021-9258. PMID 21646350. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[9] (Ingelesez) Takahashi, Shusuke; Inatome, Ryoko; Yamamura, Hirohei; Yanagi, Shigeru. (2003). «Isolation and expression of a novel mitochondrial septin that interacts with CRMP/CRAM in the developing neurones» Genes to Cells 8 (2): 81–93. doi:10.1046/j.1365-2443.2003.00617.x. ISSN 1365-2443. (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[10] «Septin : Elwood Kuni Waldorm : 9786139113941» www.bookdepository.com (Noiz kontsultatua: 2020-02-12).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]