Virginia Auber Noya
| Virginia Auber Noya | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Virginia Auber Noya |
| Jaiotza | Coruña eta Galizia, 1821 |
| Herrialdea |  Espainia |
| Heriotza | Madril, 1897ko martxoaren 20a (75/76 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea |
| Izengoitia(k) | Felicia |
Virginia Felicia Auber de Noya (Coruña, Galizia, 1825 – Madril, 1897ko martxoaren 20a) erromantizismo garaiko idazlea izan zen. Itzultzaile eta kazetari lanak ere egin zituen eta emakumeen hezkuntzaren aldeko ekintzailea izan zen.[1][2]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Pedro Alejandro Auberren (jatorri frantsesekoa eta espainiar nazionalizatua) eta Walda de Noyaren (galiziarra) alaba izan zen. Aita katedraduna zen, eta 1833an katedra bat bete zuen Habanako Unibertsitatean. Hori dela eta, familia Kuban bizi izan zen 1893 arte. Virginiak, emakumea izan arren, hezkuntza humanista nabarmena jaso zuen.
Idazle goiztiarra izan zen (18 urterekin bazituen liburuak argitaratuta), eta, gainera, bere garaian ospea eta begirunea lortu zituen, eta Habanan antzoki bat izatera iritsi zen. Virginia Felicia idazlea izateaz gain, itzultzailea ere izan zen Habanako Egunkarian, eta kolaborazioak egin zituen El Diario de la Marinan (Habana). Foileto dominikalak sinatu zituen Felicia bere bigarren izenarekin; kolaborazioak egin zituen Coruñako Aldizkari Unibertsalean, Madrilgo El Correo de la Moda eta Los niños-en eta Granadako Madre de Familia-n. Gertrudis Gómez de Avellanedak sortutako “Album de lo bueno y lo bello”[3] hamabostaldiko kolaboratzailea ere izan zen, hilean bi artikulu idatziz.[1]
Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Esan daiteke Virginia Felicia Auber Erromantizismo garaiko idazle tipikoa izan zela, bai argumentuari bai eleberri historiko erromantikoaren formei buruzko topikoei jarraitu baitzien. Bere lanen artean, hauek dira aipagarrienak:[4]
- Entretenimientos literarios, narraciones breves (La Habana: Gobierno de Cuba, 1843).
- Una historia bajo los árboles. Eleberia.
- Wilhermina.
- Un aria de Bellini. (Eleberria 1843).
- Leoncio.
- Un casamiento original ((La Habana: Gobierno de Cuba, 1843 -1844)
- Una habanera (La Habana: Gobierno de Cuba, 1851)
- Otros tiempos (Diario de la Marina, La Habana, 1856)
- El aguinaldo de Luisa Molina (Matanzas, 1856)
- Ambarina. Tomo I: historia doméstica cubana (Diario de la Marina, La Habana, 1858)
- Un amor misterioso. Episodio de la Revolución francesa en 1793;
- El castillo de la loca Teresa. Eleberria
Bere obra bat, orain arte aipatu ez dena, antzerki-lana izan zen: Una deuda de gratitud (Zor eskergarria). Maitasun-istiluen ekitaldi bateko komedia da (neskaren pertsonaiak ebazten ditu gainerako protagonisten istilu guztiak). Prosan idatzita dago, eta autorearen antzokian estreinatu zen 1846ko martxoaren 28an, eta urte horretan bertan argitaratu zen Habanako Gobernuaren Inprentan.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b «Virginia Felisa Auber, libros y biografía de esta escritora en escritoras.com» escritoras.com (Noiz kontsultatua: 2022-03-10).
- ↑ «Felicia Auber | Álbum de mulleres | culturagalega.org» culturagalega.gal (Noiz kontsultatua: 2022-03-10).
- ↑ fotosdlahabana. Virginia Auber Noya Archives - Fotos de La Habana. (Noiz kontsultatua: 2022-03-10).
- ↑ «AUBER DE NOYA, Virginia Felicia — Diccionario de la Literatura Cubana» Buho.Guru (Noiz kontsultatua: 2022-03-10).
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- HORMIGOIA, Juan Antonio (zuz.) Autoreak Espainiako Antzerkiaren Historian (1500-1994). (Madril: Espainiako Eszena Zuzendarien Elkartearen argitalpenak, 1996).
- SIMÓN PALMER, Carmen. XIX. mendeko espainiar idazleak. Manual bio-bibliográfico (Madril: Castalia, 1991).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Virginia Felicia Auber Youtube
Datuak: Q20534136
Multimedia: Virginia Felicia Auber / Q20534136